![](/themes/custom/vov_4/images/avatar.png)
VOV4.K'ho - Cau ùr tơnơ\ deh kòn mờng geh mè hala cau tờm sền gàr dùl tu\ tơngai, tus tu\ kòn se neh kràs, pràn kơldang. Nàng git jơnau ưn ngài cau neh sền gàr tus mờ mè kòn, cau Jarai, Bahnar tàm car Gia Lai tu\ do gam ngui bơhìan lơh yàng Chap.
Tơnơ\ deh niam, mè mờ kòn sau Hara (kis tàm [òn Kto, xã Kon Gang, kơnhòal Đak Đoa, càr Gia Lai) neh geh mò Siu H’ Drong, mò tờm bơh Hara tus sền gar. Jat bơhìan bơh cau Jarai, pa do hìu nha\ bơh Hara neh lơh yàng Chap nàng git jơnau wơl mờ mò Siu H’ Drong (Gam sơnđan la mè Luy). Tu\ sơnrờp hìu nha\ kung gơ lơh kui kuơ tài tơl adat lơh pal jat bơhìan cau Jarai, mơya hìu nha\ mè Hara den gam kis tàm [òn cau Bahnar mờ bơhìan 2 đah geh ala\ bơta krơi is êt ua\.
Tơnơ\ geh cri bơyai, tơl cau neh ring bal lơh jat bơhìan bơh cau Bahnar. Phan pơdơng lơh yàng geh dùl drap tơrnờm, dùl nơm iar, 2 cùan ơn mhàm iar mờ sur, klờm, tơngoh sur geh klơm tàm nhai prìt geh tơp tàm tiah bùh duh nàng sin. Geh tai dùl gri bơkàu mờ ngan la pal geh chi lơh yàng Pngal (jat sơnđan bơh cau Bahnar) hala Pnu (jat sơnđan bơh cau Jarai). Do la dùl bơta chi dơm dờng gơ hòn tàm brê dơr, tiah geh tô dà sàng, mờng geh pơrya la chi yàng, chi cèng bơtuah.
Tàm ala\ dơ\ lơh yàng ndai, cau hòi yàng la cau klau, di gơlan khi la cau kra [òn, atbồ [òn hala ala\ cau geh bơnga\ tàm [òn. Mìng is lơh yàng Chap den cau hòi yàng pal la dùl na\ cau ùr geh ua\ bơta mờng chài đơng deh, sền gàr, ròng siam kòn, geh bơnga\ tàm [òn. Mờ hìu nha\ mè Hara neh lòt ai mò Tan tus la cau hòi yàng.
Lài mờ tu\ lơh yàng, mò Tan tơm bòr tơrnờm tàm dùl glah dềt lơh mờ nha prìt neh geh ìs tơngai nàng gơ nuền, tơnơ\ hơ\ geh crè dùl êt nha lơh yàng, tuh dùl êt mhàm iar mờ sur klài ring hơ\ sồng bong tềng 4 nơm tồr drap tơrnờm, bong tềng bìng lơyang, tềng tơrmồ, pơ nì mò Siu H’ Drong (mè Luy - cau geh lơh yàng)
Tơl broa\ rcang jơh sir, cau hòi yàng at gai Pngal hòi yàng hơ\ sồng at ntê chi iu\ tàm dà tơrnờm neh lơh gơ thâu pờng nggờc tềng đang bồ mò Siu H’ Drong , pơnjat tai geh iu\ tàm dà tơrnờm rpồc 2 đah tơr mồ, 2 đah pơ nì, 2 mpàng tê hơ\ sồng mù rhời tus rềp bơnô, ku kơltang mờ jơng…
Lơh ndang mò Tan hòi yàng ndang mờ dà Bahnar, gơ geh pơrya bè do: ‘’Ơ yàng trồ, yàng ù… Ala\ yàng rềp ngài, yàng đang jơnhua, yàng tàm tiah lơyah rê tus tềng do sền mò H’ Drong geh lơh yàng nàng ba` gơbàn bơta ờ bơtuah, bơh tềng do hìng nao geh ua\ bơtuah bơtòai, pràn kơldang jo\ jòng, ờ gam jê bồ, jê pơ nì, jê jơng, jê tê tai… Do la phan pơdơng kơp kờ` Yàng dờp mờ sền gàr, cang kìng tus sa\ tờm, hìu nha\ khai mờ jơh bal mờ [òn lơgar… Ơ yàng!’’.
Tơnơ\ hơ\, cau hòi yàng ai phan pơ dơng tơl bơta dùl êt bè klờm, mhàm, poac iar, 1 ly tơrnờm hơ\ sồng lik bơdĩh blàng yal mờ ala\ yàng. Bơnah lồi dut, geh lơh bal hia\ mơya kung la bơnah kuơ màng ngan, hơ\ la cau hòi yàng ta\ mpiat iar lơh yàng nàng sền gơ song mờ ring ờ. Cau Bahnar pơrya la, dilah mpiat iar kue mờ niam den tơl jơnau la niam bơne\ mờ geh bơtuah bơtoài. Trơ wơl wơl dilah mpiat iar gơ trơ kue ờ niam den hìu nha\ pal rcang lài tus ala\ bơta ờ niam gơtus mờ he ờ kờ`. Mơya piat iar tàm bùi lơh yàng ngai hơ\ kue ring mờ niam, lơh tơngguh tai bơta chờ bơh jơh ala\ cau.
Tu\ do, cau hòi yàng ai dùl êt dùl êt nam yàng siam mờ tê tus mờ cau geh lơh yàng mờ bơta kơp kờ` sơrlèt gan lơh ala\ bơta ờ bơtuah, ờ gam bơ\ bơl sa\ ja`, bơh tu\ do geh kis pràn kơldang, kis chờ mờ geh ua\ bơta bơtuah… Sa\ tờm cau geh lơh yàng kung chờ hờp mờ sah brừng tàm sa\, ai cau bơyai lơh yàng kung ngờc sa\ tài neh lơh di bơta git ưn ngài.
Gơtùi go\ tàm dơ\ lơh yàng do, rài jat đah cau ùr go\ loh ngan. Sơnrờp, cau hòi yàng dơ\ lơh yàng Chap pal la cau ùr. Dơ\ tai, tàm jơh bùi lơh yàng, bơh tềng rcang tus mờ lơh yàng den cau klau mìng la cau dong broa\, ờ tơl phan lơi hala kờ` sồr den khi kung rcang lơh lơm. Tu\ tơl ala\ bơta neh lơh gơs, ala\ cau ùr tàm hìu nggui `ô tơrnờm, sa nam yàng mờ chờ hờp yal brê, boh bơl bè broa\ lơh, hìu nha\, ròng siam oh kòn, broa\ lơh sa… den tu\ do ala\ cau klau hơ\ sồng geh nggui `ô tơrnờm…
Bi Siu Na, bèp bơh sau Hara boh bơr: Jat dà cau Jarai, Hara geh pơrya la boh. Broa\ ùr tir khi dê gơbàn hìu nha\ 2 đah ờ kờ` ngan, tài bơh pơ ùr bi la cau Yoan mờ bi la cau Jarai. Hìu nha\ đah pơ ùr ờ kờ` tài ngòt bi ờ git lơh broa\ sa drơng bau kòn. Bư cum Hara, bi Siu Na đơs tai, kòn do la ai go\ bơta ‘’boh hang, ca hòi’’, sơrlèt gan ua\ ngan kal ke hơ\ sồng bol a` geh bao’’. Tu\ do Siu Na la kong nhơn cao su chài ngan lơh broa\, pah nhai bi geh di 10 tơlak pria\, tơl nàng drơng bau kòn in geh rài kis niam.
Tơnơ\ jơh lơh yàng Chap, tu\ cau hòi yàng rê, bi ờ hiu\ ai mò in dùl êt pria\ mờ phan pơndap pal geh la dùl bơnô iar, 1 bơnô sur jat mờ jơnau đơs ưn ngài jơh nùs ngan bơh hìu nha\.
Lơh yàng Chap bulah ờ dờng, gơ mìng la tàm hìu nha\ mờ jơi nòi mơya gơ geh pơrya kòn bơnus niam ngan bơh cau Jarai mờ Bahnar. Bơhìan do kung la dùl broa\ nàng bơto bơtê rnàng tơnơ\ do git broa\ pal lơh, bơsram broa\ git ưn ngài cau tờm, mờ ala\ cau neh dong he tàm tu\ kal ke…
Bơta gơ tam bơtờp bal chài rgơi dơ\ sơnrờp bol a` tìp do kung ai go\ bơta tam klac oh mi bơh ala\ kòn cau, bơlah bơhìan geh krơi is mơya bơta kờ`1 gơboh bal, git tam pà, git jơnau bal, khi neh lơh gơ kờ` ngan mờ rài kis pa.
Cau mblàng K’ Brọp
Viết bình luận