VOV4.K’ho- Gơ wèt mờ uă cau Rơđê, dà mbòr kung geh yàng ơm kis mờ sền gàr sơl. Den tàng bè hơ\, jat bơhiàn ờs mờng bơh yau, tơnơ\ mờ tu\ kòi phe neh jơh tơnhàu, lài mờ tu\ mu\t tàm kàl lơh sa pa, cau Rơđê sùm bơyai lơh yàng dà mbòr nàng ưn ngài ală yàng, răc dan ai mìu nhàc niam, cèng wơl uă bơta bơtuah bơtùai ai làng bol in. Bal mờ bơta gơtha bè đah huềng, do gam là bơta tơngo\ bơta sền dờng màng bồ tô dà- bơta kis bơh cau Rơđê dê.

          Săp ntas dròng cing mồng nggồr nggàc ngan tàm hìu mpồl bơtiàn [òn Ky, [òn dờng Buôn Ma Thuột, yal tềl ală broă rcăng neh jơh lơh, hòi jà jơh tơl nă làng bol sơrbac mhar rê tơrgùm să bal nàng lơh yàng dà mbòr geh sơnđờm lơh. Kra [òn Y Băng Byă, pà gi\t, do là bơta mùl go\ niam chài bơh cau Rơđê dê neh geh bơh rài yau. Jat mờ hơ\, cau Rơđê sùm crơng gơs [òn rềp bồ tô dà. Cau Rơđê sền dờng màng ngan mờ sền gàr nàng bồ tô dà sùm sàng goh.

Lơh yàng dà mbòr sơnđờm, cau bơ jơu răc dan jà mò pàng mờ ồng mò bal mờ ală yàng rê tus bal dơ\ lơh yàng

Pah nam, tơnơ\ tu\ tơn jơh broă tơnhàu kòi phe, lài mờ tu\ mu\t tàm kàl lơh sa pa, ờs mờng là tàm nhai 3 tây, jơh dùl [òn geh bơyai lơh bal dơ\ lơh yàng dà mbòr nàng ưn ngài yàng dà neh ai lơngai [òn in geh bồ tô dà sàng kloh mrềt niam nàng ngui sa, ai mìu nhàc niam nàng phan tam geh tơnhàu uă, làng bol geh hờm ram. Do kung là tu\ nàng làng bol tàm [òn bơtòm tơrgùm bal, tàm yal tơngit bè rài kis, broă lơh broă sa tàm dùl nam neh rlau. Kra [òn Y Bang Byă yal:

            Ngai lơh yàng dà mbòr là dùl bơhiàn bơh yau niam bơne\ bơh kòn cau dê bơh rài yau tus tu\ do. Pah nam, ndrờm bơyai lơh dùl dơ\, den gơ wèt mờ làng bol den là chờ hờp chờ hờ` ngan mờ duh hồl ngan tus bal tàm broă lơh do nàng sền gàr ală bơhiàn bơh yau niam bơne\ bơh kòn cau he dê. Tàm dùl nam dùl dơ\, làng bol tìp mat bal, lơh quèng bal, tàm yal tơngi\t bè bơta niam chài, yal bè rài kis mờ lơh broă lơh sa.

  Lơh yàng geh lơh tàm dà mbòr, cau bơ jơu răc dan ưn ngàn yàng dà mờ pơdơng phan yàng in

Jat bơhiàn bơh yau cau Rơđê dê, lài do, tu\ kờ` crơng gơs dùl [òn pa, cau tờm [òn, sùm là cau ùr (ala ai gơnoar kòn jat jơi mè bơh làng bol [òn lơgar dê) bal mờ ală oh mi klau he dê (sơnđan là dăm dei), lơh yàng dà mờ mò pàng mờ ală yàng bơh brê bơnơm dê nàng jòi tus dà mbòr pa. Cau jòi bàn dà mbòr geh jơh tơl nă cau tàm [òn hòi là cau tờm dà mbòr (pô pin êa). Tu\ [òn pa geh crơng gơs, cau tờm dà mbòr là cau `ă ntàu đơng lam broă lơh duh khuai dà mbòr.

Mò H’Rôl H’Đơk cau tờm dà mbòr [òn Ky pà gi\t, ngai do, gơ jat tàm rài kis lơh sa bơh cau tờm dà mbòr dê mờ làng bol tàm [òn dê, lơh yàng dà mbòr digơlan geh bơyai lơh pah nam halà bàr pe nam dùl dơ\.

Mìng is tàm [òn Ky bơh rài yau tus tu\ do, jơi nòi H’Đơk dờp kơnòl bơyai lơh dơ\ lơh yàng dà mbòr. Digơlan là pah nam halà 2 nam lơh dùl dơ\, 3 nam lơh dùl dơ\ gơ jat tàm rài kis lơh sa bơh cau tờm dà mbòr dê. Gơtha bơh broă bơyai lơh dơ\ lơh yàng dà mbòr dê là răc dan ai làng bol [òn lơgar in geh pràn kơldang, hờm ram, lơngăp lơngai chờ hờp mờ jơh ală broă lơh sa ndrờm lơh geh uă tàm ală kàl.

Mìng is gơ wèt mờ jơi nòi den kung geh dùl bơta gơtha is hơ\ là jơi nòi lơi sền gàr niam lơh yàng dà mbòr den jơi nòi geh pràn kơldang, oh kòn kòn sau sùm sùm jơh rài rơ\ rài sơpài pơn jềng mờ lơh sa, [ươn [oài niam bơne\ tàm rài kis pah ngai.

  Lơh yàng hòi dan pràn kơldang ai hìu bơnhă cau tờm dà mbòr in

Nàng rcăng lơh yàng, lài hơ\, kra [òn, cau tờm dà mbòr pơrjum bơyai mờ làng bol [òn lơgar, jàu ơruh pơnu lơh kloh niam ù tiah gùt dar dà mbòr, bồ tô dà mờ lơh niam wơl gùng lòt tus dà mbòr. Cau ùr, cau kra den pơs wàs hìu đam, gùng lòt tàm [òn. Làng bol tàm [òn gơ jat tàm rài kis he dê gơtùi tă pơgồp bơta pràn, phan bơna, tus bal [e\ tơrnờm, tàp dròng cing, rcăng phan lơh yàng.

            Lơh yàng dà mbòr geh lơh tàm hơ\ geh 3 bơnah: lơh yàng duh khuai hòi jà mò pàng, ồng mò rê tus bal (phat atâo), lơh yàng duh khuai bồ tô dà mờ lơh duh khuai răc dan pràn kơldang să jan cau tờm dà mbòr. Tơl bơnah lơh yàng geh ală phan ơn pơdơng is là dùl nơm iar hala dùl nơm sur mờ dùl drăp tơrnờm. Lơh yàng duh khuai sơnđờm, cau bơ jơu răc yàng yal bè broă [òn bơyai lơh yàng duh khuai, jà mò pàng, ồng mò bơh cau tờm dà mbòr dê mờ ală yàng rê bal dơ\ lơh yàng.

Tơnơ\ hơ\, jơh tơl nă cau lòt tus dà mbòr bồ tô [òn, cau bơ jơu pơn jat tai lơh yàng ưn ngài yàng dà, răc dan lơngăp lơngai ai làng bol [òn lơgar mờ pơdơng ală phan lơh yàng ai yàng dà in. Tàm do, tơnơ\ dơ\ lơh yàng tơn jơh, oh mi cau ùr geh jàu lòt bơ\ dà cèng rê hờ hìu mpồl bơtiàn nàng tuh dà bềng ală drăp tơrnờm ai jơh tơl nă làng bol in `ô chờ hờp bal. Tơnơ\ tu\ tơn jơh dơ\ lơh yàng hòi dan pràn kơldang să jan ai cau tờm dà mbòr in, bơnah lơh chờ geh pơn jat tai lơh tàm săp ntas dròng cing mồng nggồr dờng ngan, săp ntas cau `o\ nhơl, boh bơr, lùp còp să bal bơh ală cau tus bal dơ\ lơh yàng dê.

Gal ngan làng bol mờ năc lòt nhơl sền go\ dơ\ lơh yàng tàm dà mbòr

  Tus bal dơ\ lơh yàng dà mbòr tàm hìu mpồl bơtiàn [òn Ky, bi H’Su Juê H’Đơk, sau ùr cau tờm dà mbòr dê pà gi\t, bi gơlơh chờ hờp ngan mờ pơ`ìơ să ngan tu\ jơi nòi he dê geh at bồ sền gàr mờ lơh sùm dơ\ lơh yàng dà mbòr tàm [òn. Bulah kong bơta gơrềng bơh uă jơnau bè tu\ tơngai rài kis kòn bơnus dê, mơya ală rơnàng pơn jat tai kung gam pơn jat tai sền gàr dơ\ lơh yàng do nàng oh kòn kòn sau in geh gi\t mờ prăp gàr.

Do là dơ\ 3 [òn oh dê bơyai lơh dơ\ lơh yàng dà mbòr. Tàm ù tiah [òn dờng do den gơtùi đơs là [òn oh dê kung gam sền gàr geh bơhiàn niam chài bơh yau do. Bơh dơ\ lơh chờ do dong oh gi\t wa\ tai geh mò pàng bơh ồng mò he dê deh dờng, ală bơhiàn bơh yau, bơta niam chài…bơh hơ\ den he kah wơl tus mò pàng bơh yau he dê, gi\t ưn ngài dà kơlhề bơh ală ồng bèp lòt lài dê neh geh dà kơlhề bơ\t bơtàu gơs [òn bơh he dê. Tu\ do, bulah rài kis neh tam gơl pa uă ngan bơtàu tơnguh rlau uă ngan mơya he dờp rò bơta niam mơya ba` dờp rò bơta iơh, kung gam sền gàr geh bơhiàn niam chài bơh yau he dê, mờ bal mờ hơ\ he kung gam lòt jat geh ală bơta bơtàu tơnguh jak chài pa bơh rài do dê.

Tơnơ\ dơ\ lơh yàng duh khuai, ală ùr ơruh Rơđê geh jàu lòt bơ\ dà bơh dà mbòr cèng rê

Ngai do, bulah neh geh lơh ờ huan kơn jơ\ tai mờ lơh tam gơl bàr pe broă bơyai lơh nàng gơ in dipal mờ bơta geh ngan bơh tơl [òn dê mơya lơh yàng dà mbòr bơh cau Rơđê dê kung gam sền gàr geh ală bơhiàn niam krơi is ngan. Ờ mìng gơcèng bơta gơtha đah huềng lơm, lơh yàng dà mbòr gam kờ` yal tơngi\t jơnau bơto tơngkah jơh tơl nă cau tàm [òn geh kơnòl sền gàr tiah ơm kis brê bơnơm, sền gàr brê, ù tiah, bồ tô dà, sền hơ\ là ală phan kuơ bơh jơh dùl [òn dê.

Cau mblàng Lơ Mu K’Yến