Mò H’ Luộc Ntơr, kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar – Nùs nhơm pơnyờ să kòn cau Mnông dê (Dơ\ 2, ngai 15-2-2016)
Thứ hai, 00:00, 15/02/2016

VOV4.K’ho - Mò H’ Luộc Ntơr, kòn cau Mnông, kis tàm [òn Ju\t, ntum Dak Liêng, kơnhoàl Lăk, càr Dak Lak là kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar ală kơnă 10, 11 mờ 12. tàm 15 nam at gơnoar kuơ màng “Kuang bàng ala măt làng bol”, mò neh tơnguh bơta ngăc ngăc, nùs nhơm pràn kơl dang bơh 1 nă cau ùr lơh kuang bàng là kòn cau Tây Nguyên dê tàm Gơnoar ala măt dà lơgar, mờ ai tơl^k gùng dà, broă lơh bơh Đảng, adăt boh lam bơh Dà lơgar dê tus mờ làng bol kis tàm tiah sar lơgar ngài. Mò là nùs nhơm pơnyờ să ngan làng bol kòn cau Mnông tàm ù tiah Tây Nguyên dê.

Pơgăp mờ do 20 nam lài, tu\ gam lơh kuang atbồ gah bơto pơlam gùng dà broă lơh mpồl tam klăc cau ùr càr Dak Lak, mò H’ Luộc Ntơr, kòn cau Mông geh pơrjum cri bơyai yal tơl^k măt pồ kuang bàng ala măt tàm Gơnoar ala măt dà lơgar. Mờ bơngă pin dờn bal mờ bơta ngăc ngar bơh 1 nă kuang bàng là cau ùr kòn cau dê gam tàm sơnam pràn să, mò H’ Luộc Ntơr geh cau te\ khà càr Dak Lak rơwah, pồ lơh kuang ala măt dà lơgar kơnă 10.

Ba H’Luoc N’tor.JPG

Hìu tàm tiah sar lơgar ngài kơnhoàl Lak, ngài mờ [òn dờng Buôn Ma Thuột rơlao 50 kơi sồ, bơklao lơh broă ngài, mò H’ Luộc Ntơr pal drơng ròng 4 nă kòn gam tàm sơnam sa, sơnam bơsram sră; kòn cau dềt ngan rơ\p 4 sơnam. G^t nđờ kal ke, mơya mờ nùs nhơm lơh ngan, ngòt ờ bơsal nùs nhơm cau te\ khà neh pin dờn, kơ\p kờ`, mò H’ Luộc Ntơr neh lơh kơnòl mò dê mờ broă tus bal mùl màl bơh tàm ală tiah, g^t mùl màl ală bơta tàm rài kis làng bol. Bơh tu\ hơ\, mò neh bal mờ mpồl kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar càr ai tơl^k jơnau, dan mờ gơnoar atbồ tàm ală tiah mờ ală gah, mpồl lơh broă geh gơnoar kờ` bơsong. Den tàng, bơh tàm ală nam sơnrờp, mò H’ Luộc Ntơr neh lời wơl nùs nhơm niam bơne\ ngan. Cau te\ khà Nguyễn Thị Thanh, kis tàm [òn 3, ntum Ea Tiêu, kơnhoàl Cư\ Kuin kah wơl: “Nam 1983, a` tus tàm do tu\ hơ\ glar bòl ngan, gùng lòt tus tàm [òn mbè lơm. Nam 1997, mpồl kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar tus, bol a` neh dan mờ mpồl kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar, bi H’ Luộc sền gròi ngan, dan mờ mpồl kuang bàng yal mờ Gơnoar ala măt dà lơgar lơh gùng làng bol in. Tơnơ\ mờ hơ\, bi H’ Luộc neh dan mờ mpồl kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar den tàng geh broă sền gròi mờ dong kờl. Tu\ do, làng bol tàm [òn neh ờ hoan glar bòl tai”.

Nùs nhơm niam bơh cau te\ khà bè 1 nă cau ùr lơh kuang bàng là kòn cau jăk chài, lơh broă geh cồng nha là bè hơ\, den mờ mò H’ Luộc Ntơr do là ală broă lời kir niam tàm rài lơh “kuang ala măt làng bol” dê. Geh uă dơ\, mò lòt tìp mờ cau te\ khà tàm tiah sar lơgar ngài; pal lòt gan ală gơl gùng mbè lơm; tus sa, ơm mờ b^c bal mờ làng bol, kờ` iăt ală nùs nhơm kơ\p kờ` di pal làng bol dê. Kah wơl ală jơnau do, mò H’ Luộc Ntơr đơs: “Tàm kơnă 10, là bơh càr tus kơnhoàl, gùng lòt bơh kơnhoàl tus ntum ờ hềt geh gùng dă mờ cài mìng gùng ù lơm. Den tàng, bol a` tus tìp mờ cau te\ khà, bol a` pal b^c tơn, ơm tơn mờ cau te\ khà kờ` lơh gơs broă tìp mờ cau te\ khà, ờ gơtùi lòt tàm ngai rê wơl tàm ngai tơn. Tus tu\ do, ală bơta bè ồs đèng, gùng lòt, hìu bơsram, hìu sơnơm neh geh lơm, gơtùi đơs là niam ngan jăt mờ ală càr kơh bơnơm tàm gùt lơgar”.

Bơngă pin dờn, jăk chài mờ bơta kuơ là cau ùr lơh kuang bàng kòn cau dê, mò H’ Luộc Ntơr sơlơ ngai sơlơ tơl^k loh làng ngan, ờ mìng tàm pơrjum, mờ gam tus bal uă ngan tàm rài kis làng bol. Den tàng, mò pơn jăt tai geh cau te\ khà càr Dak Lak pin dờn, pồ lơh kuang tàm mpồl kuang bàng Gơnoar ala măt dà lơgar kơnă 11 mờ 12 tus tàm tu\ jơh sơnam lơh broă. Mờ cau te\ khà càr Dak Lak đơs bal, làng bol kòn cau Mnông kis tàm kơnhoàl Lak đơs is, mò H’ Luộc Ntơr là cau pơnyờ să ngan. Tài bơh broă lơh mò dê, mò neh gơs là cau sơpơ\ bơr bơh làng bol tus mờ Đảng mờ Dà lơgar. Mò H’ Măng, kis tàm [òn Pây Bi, ntum Dak Nuê, kơnhoàl Lak pà g^t: “Pah dơ\ mò H’ Luộc Ntơr tus tìp mờ cau te\ khà ndrờm yal tơngu me Gơnoar ala măt dà lơgar cri bơyai mờ làng bol, mờ làng bol kung geh jơnau đơs jơnau kơ\p kờ` kờ` mò H’ Luộc yal wơl mờ Gơnoar ala măt dà lơgar in. Broă dong kờl lơh hìu ơm, dong kờl sơntìl phan tam, phan ròng mờ tơnơ\ do lơh gùng lòt, lơh ồs đèng tus tàm tiah sar lơgar ngài”.

Tàm nam 2005, mò H’ Luộc Ntơr neh pồ lơh kuang jăt jơng atbồ mpồl kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar càr Dak Lak, mờ là kuang geh jơng tàm mpồl duh broă kòn cau Gơnoar ala măt dà lơgar dê. Mờ nùs nhơm ngăc ngar bơh 1 nă kuang bàng, cau pơgru neh jo\ nam lơh broă, g^t wă broă mờng chài, tàm hơ\ kuơ màng ngan là cau ùr kòn cau Mnông, deh mờ dờng tàm ù tiah càr Dak Lak dê, den tàng, mò H’ Luộc Ntơr sơlơ ờ su\k ơm rơlao bè ală broă gơl^k geh tàm càr dê. Mùl màl bè ală broă bơto bơtê mờ bơsram, broă ring bal cau klao mờ cau ùr, broă kòn cau kơh bơnơm, lơh broă, broă lơh…

15 nam đềt mềr mờ broă lơh Gơnoar ala măt dà lơgar dê, mò H’ Luộc Ntơr neh rơcang tàm broă lơh, lơh gơs kơnòl là kuang bàng làng bol pồ. Bơdìh mờ broă gơl^k geh ni sơna, pah nam 3 nhai, mò pal tus tàm Hà Nội pơrjum. Lài mờ tơnơ\ mờ pah tu\ pơrjum, den geh bơyai lơh tìp mờ cau te\ khà, sền gròi jăt broă lơh, kờ` lơh geh cồng nha ală broă mờ Đảng bal mờ Dà lơgar dê tus mờ làng bol. Mờ broă pơgồp geh cồng nha tàm Gơnoar ala măt dà lơgar, kung bè broă cèng wơl geh bơta kuơ mùl màl cau te\ khà bal mờ làng bol tàm càr in, mò H’ Luộc Ntơr neh geh Kuang atbồ lơgar pà gai lòng lơh broă khà 3, Kuang gơs gơnăp gơnoar atbồ hờ đang rơlao jơh dà lơgar pà sră jơng rơ bal mờ uă phan pơn jờng kuơ màng ndai. Mơya, jăt mò H’ Luôc Ntơr yal, phan pơn jờng kuơ màng ngan tus mờ mò dê là tu\ go\ cau te\ khà bal mờ làng bol di nùs mờ broă lơh kuang ala măt tàm Gơnoar ala măt dà lơgar mò dê.

        Cau cih mờ yal tơng^t Ndong Brawl

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC