VOV4.K’ho - Nhơl chờ mpồl bơtìan gam la broa\ lơh gơ hòi gơ jà ngan mờ bơtàu tơngguh tàm ua\ tiah. Tàm Tây Nguyên, mờ bơhìan niam chài is, rài kis mờ bơhìan lơh broa\ sa he dê,  ua\ [òn neh lơh geh sơnđan nhơl chờ he dê, gơ hòi geh gal ngan cau nac nhơl chờ tàm lơgar mờ bơh lơgar cau. Di tu\ sơnam pa rê, sa tềp tus, jà làng bol mờ gơp bơyô tus mờ broa\ lơh nhơl chờ mpồl bơtìan tàm [òn Jun, thị trấn Liên Sơn, kơnhoàl Lak, càr Daklak, nàng geh  tus `ô bơkah bal bơh tơrnờm, gơ hòi gơ jà tàm cìng mồng,  đì rơwas lòt nhơl, đìh plung dơm chi gùt dar tơnau Lak mờ geh sền bơta niam bơh hìu lơh mờ mpàn, ala\ jơnau yal bè broa\ kup mờ bơkràu rơwas brê...

            Gơ ơm kềng gah tơnau dà Lak tơlir sàng niam ngan, [òn Jun, thị trấn Liên Sơn, kơnhoàl Lak,  càr Daklak geh ai go\  bơta niam bơne\  dơne\ dơ nài bơh [òn làng bol Tây Nguyên. Tàm do, gam geh ua\ ngan ala\ hìu hơđang mờ mpàn jòng  hơđang tìp ja, kơlik pơnìr bal mờ bơhìan niam chài Tây Nguyên,  bè dròng cing mồng,  tam ya ồs, tam  ya ngai lơh sa, ala\ dơ\ lơh chờ...

Đì rơwas tia\ dà tơnau Lak

            Hìu bơhìan bơh ồng Y Du geh bơka mờ ua\ ngan phan bơna đềt mềr ngan mờ rài kis bơh làng bol kòn cau kis bơh yau, bè: Cing  drap yang yau,  đờng tơrưng, krông put, gơ nơng nàng drơng cau nac... Ồng Y Du ai git,  bơh jo\ ngan hìu do neh geh ngui nàng wa\ cau nac ơm bic mang, sa ala\ phan  sa bơhìan kòn cau M’nông. Bal mờ broa\ nànggeh tai pria\ jền, ồng kờ` geh yal tus cau nac in git  loh rlau bơta niam chài Tây Nguyên dê:“Bơh tu\ lơh gơs hìu mpàn do, bơh bồ nam tus lồi nam geh ua\ ngan cau nac nhơl chờ. Geh tai pria\ jền hìu nha\  lơh geh  tơl phan bơna ngui pah ngai,  oh mi  làng bol tàm [òn neh bal kờ` lơh bal nàng  gơ hòi cau nac bè dròng cing mồng nac nhơl chờ in,  drờm kung geh pria\ lơm.  Lài do,  bol a` geh lơh ngan bơsram nàng drơng cau nac niam tus  cau nac tus lòt sền. Bol a` geh yal ala\ bơhìan niam chài kòn cau he dê, bè phan ồi kòn cau,  cing mồng nàng gơp bơyô tàm lơgar mờ lơgar cau in git”.

Đì plung tàm tơnau Lak

            Bal mờ broa\ geh ngui ala\ hìu jòng bơhìan  yau  lơh nhơl chờ, làng bol tàm [òn Jun gam ngui bơh ala\ rơwas hìu, hala ala\ plung mờ dơm chi geh bơh  pàng yau nàng pơn diang nac lòt nhơl chờ, lòt sền tơnau Lak. Bi Y Chung ai git,  lài do,  plung dơm chi hìu nha\ dê mìng lời pơndiang kòi, lòng bơh tàm mìr rê. Tu\ do,  bơnah ua\ ngan tơngai tàm nam,  plung do  geh ngui nàng pơndiang nac lòt sền tơnau Lak. Bi Y Chung boh bơr:“He đơs ngan, rài yau mìng tam  phan mờ ròng iar, ơda nàng geh phan sa  pah ngai lơm, tu\ do den lơh kòi sre nàng geh sa  ndang mờ be\ trơ nờm ndang tac cau nac in. Bal mờ hơ\,  gam was plung jun nac lòt sền gùt dar tơnau Lak tai. Kơnờm bè hơ\, rài kis kung neh gơ guh rlau mờ lài”.

Cau nac tam ya bal mờ làng bol [òn Jun

            Tàm ala\ nam do,  tềng đap bơta kờ` bơh cau nac kờ` geh git rài kis ơm bal, sa bal, lơh broa\ bal mờ làng bol, broa\ lơh nhơl chờ  Home Stay neh  geh lơh ua\ ngan tàm [òn Jun. Mìng kờ` geh dùl nơm hìu  jòng bơhìan yau, kloh niam, geh hìu ja\ brê is,  di rlau jơh nơm  mat tơla, ồi tơ\,  kơmùng la làng bol  gơtùi lơh geh Home stay. Lo\ H’ Bem làng bol tàm [òn Jun ai git, mờ broa\ lơh nhơl chờ Homse Stay, pah nhai lo\ geh tai bơh 5-6 tơlak pria\:“He geh anih nhơl chờ do, den tu\ do geh pria\ jền nàng geh ngui tàm rài kis.  Rài kis  neh bơtàu tơngguh ua\ ngan ờ gam kal ke bè lài tai. Kơnờm geh Đảng mờ Dà lơgar dong kờl bơcri lơh tiah nhơl chờ nàng lơh geh tai ua\ broa\ lơh làng bol in”.

Nhờl chờ Hom stay mờ hiù lo\ H' Bem

            Dong làng bol [òn Jun lơh nhơl chờ mòng chài rlau, bơh nam 2011, Hợp tác xã nhơl chờ [òn Jun geh crơng gơs. Mờ tơnggu me  gàr  bè ờs ala\ bơta bơhìan niam chài yau bơh cau M’nông, ala\ cau tàm mpồl do  mìng kờ` geh dùl tàm ala\ phan bơna bè geh hìu jòng, geh rơwas, cing mồng  hala ala\  plung mờ  dơm chi la gơtùi geh mut tàm mpồl Hợt tác xã. Pah tu\ geh nac nhơl chờ,  mpồl  do geh tam pà di pal mờ ala\ hìu nha\. Tu\ do mpồl do sùm geh cau dròng cing bơh 15 na\ cau chài, 8 hìu jòng, 15 nơm rơ was, 20 nơm plung  dơm chi drơng nac nhơl chờ lòt sền, ơm rlô sa\,  geh sền,  geh sa ala\ bơhìan chài rgơi... Ua\ ngan ala\ cau tàm mpồl geh rài kis niam. Nền nòn,  ala\ cau tàm mpồl geh rơwas, geh kờp bal pah nhai  rlau 10 tơlak pria\,  ala\ cau tàm mpồl geh pơgap di 5 tơlak pria\... Ồng Bùi Văn Đức atbồ  Hợp tác xã nhơl chờ [òn Jun  ai git:“Khi tus tàm do,  khi jòi git bơhìan bơh cau M’nông   tàm do, den tàng bol a` kơp kờ` sùm geh hìu jòng, cing mồng,  sùm sền gàr rài bơhìan chài rgơi bơh cau M’nông. Cau nac tus tàm do khi kờ` ngan bè hơ\,  khi kờ` git rài kis bè ờs pah ngai. Bơh  ngai  lơh nhơl chờ tus tu\ do,  den làng bol lơh niam broa\ ngan, drơng cau nac nền nòn,  niam, hơ\ sồng geh bơh làng bol dê  kung ua\,  tu\ do ờ gam hìu rbah tai”.

Plung nhơl chờ tàm tơnau Lak

Rơwas drơng nhơl chờ tàm tơnau Lak

            Mờ trồ tiah phan bơna geh is niam bơne\ ngan mờ la dùl rài chài rgơi bơh yau li la, [òn Jun gam chồl guh bơta pràn do nàng  bơtàu tơngguh ala\ bơta nhơl chờ. Ngan la, tu\  geh kờ` git ngan mùl màl  bơh cau nac mờ chài rgơi Tây Nguyên slơ ua\, den broa\ làng bol kòn cau kis tàm ala\ [òn khin lơh khin bơcri lơh geh ala\ anih nhơl chờ Homestay, geh sền la dùl gùng lòt pa ngan  nàng geh lơh  niam lơh sa hìu nha\ mờ pơ gồp bal bơtàu tơngguh ala\ bơta kuơ chài rgơi bơhìan niam kòn cau

                                                Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp