VOV4.K’ho - Phan sa [ơ\ [ơl, phan sa kloh niam geh tăc li la ngan tàm drà, cau ngui sa kal ke ngan kờ` g^t đal, lơh gơbàn ờ suk, ờ khin cau ngui sa in. Tàm tu\ hơ\, ală anih lơh broă dà lơgar kung gam ờ hềt lơh jơh kơnòl tàm broă kơrian sơbì phan sa [ơ\ [ơl.

Phan sa ờ kloh niam – Jơnau ờ su\k bơh cau ngui sa dê

Ờ mìng là bơta ờ suk ơm is bơh ală cau ùr tru\ sa dê, mờ gơwèt mờ ồng Lê Văn Phòng, kis tàm ntum Dur Kmăn, kơn hoàl Krông Ana, càr Dak Lak, sào sa tu\ do den uă ngan bơta kơlôi ờ suk. Tài ồng Phòng ờ pin dờn tềng đap bơta ờ tơl niam phan sa tu\ do. Ồng đơs: “ Ka, biăp, kơnuh, plai đo đơs bal là bol a` lòt drà mìng git blơi lơm, ờ git là tơl niam ờ do ờ dă lah ờ. Sền iat tàm anih yal jơnau tơngit den bol a` ngòt ngan mơya đơs ngan là ờ git pal sa chi lơi.”

Ồng Nguyễn Vinh Phú, kuang atbồ mpồl drà tac phan sac rơwah is lơgar Việt Nam đơs là, cau ngui sa tu\ do gam roh bơta pun dờn tàm ală phan sa tac tàm drà kă bro tài ờ gơtùi đal git phan ngan mờ phan ờ ngan, phan kloh phan [ơ\ geh tac bal li la ngan. Cau ngui sa den ờ tơl chài nàng sac rơ wah ală phan sa ờ do ờ dă tu\ gam ờ geh bơngă đal git bơh ală anih lơh broă geh gơnoar dê. Jat ồng Phú, bal mờ tàm ală drà tac phan sac rơ wah is, do ngan pal là tiah cèng wơl bơta pin dờn cau ngui sa in tài ală phan sa tơl niam, mơya ờ di drà tac phan sac rơ wah is lơi kung git bơta do. Tài bơta kuơ, khi gam tam gơl mờ bơta kuơ bơh cau ngui sa dê. Tài bơh ală bơta ờ niam bơh drà tac phan sac rơ wah is dê tu\ do, bal mờ broă lơh sa blac pơr lồm neh lơh roh jơh bơta pin dờn bơh cau ngui sa dê. Ồng Phú: “Tàm ală drà tac phan sac rơ wah is tu\ do geh nđờ bơta mờ ờ gơtùi sền go\. Lài ngan là bơta gơ rềng đah mpồl tac phan tu\ do là ờ loh làng. Geh ală drà tac phan sac rơ wah is rồn bơ klơn mpồl tac, kờp priă dia uă, sồr kơp gơn. Den tàng phan bơkah, phan kloh, phan niam ờ gơtùi mut tàm drà tac phan sac rơ wah is mờ gơtùi tus mờ cau ngui sa. Drà tac phan sac rơ wah is dờng den rồn bơ klơn cau tac phan he in mờ drà tac phan sac rơ wah is dềt gam gơtìp mpồl tac phan rồn bơ klơn”.

Jat ồng Lê Bá Lịch, kuang atbồ mpồl phan siam phan ròng Việt Nam, bơta phan sa [ơ\ [ơl neh gơlik geh tàm dùl tơngai jo\ jòng, mơya tài broă atbồ ờ hềt ngan ngồn ringbal, bal mờ kơrnuat lơh glài ờ hềt krà` den tàng kung gam ờ hềt gơtùi sền gròi bơta phan sa [ơ\ [ơl geh tac li la tàm drà kă bro. Kuơ màng, Việt Nam ờ hềt bơt bơtàu geh dùl broă lơh sa jat mpồl, geh bơta sền gròi kơ\, den tàng broă cau lơi dê den cau hơ\ lơh, lồi dut den phan bơna geh tac tàm drà kă bro mìng là jat broă lơh khòm tơr gùm bơh ală hìu nhă lơh broă sa dềt mờ rah rài, den tàng kal ke ngan nàng gơtùi gàr ală khà tơl kloh niam ờ do ờ dă phan sa. Broă pal lơh tu\ do là pal atbồ kơ\ bơh broă lơh gơlik tus drà kă bro, tàm hơ\ pal bơt bơtàu rơndap broă lơh sa jat mpồl. Ồng Lê Bá Lịch pà git: “A` sồr ală anih kơ lôi sơ nơng pal tơr gùm ală bơta mờ cau lơh broă sa kờ`. Bơyai lam lơh sa den lơh gơs broă lơh sa jat mpồl. Geh lơh broă jat mpồl den hơ\ sồng gơtùi sền gròi anih lơh gơlik mờ ờ do ờ dă phan sa”.

Ồng Vương Ngọc Tuấn, kuang jat jơng atbồ mpồl khà tơl mờ sền gàr gơ noar kuơ geh khà tơl sền sơ wì kung bè mpồl dờn dờp broă do. Den tàng, cau ngui sa kung ờ gơtùi geh ngui ală phan tơl niam. Do là ală ờ niam tus mờ drà kă bro phan sa Việt Nam dê. Ồng đơs: “Mpồl lơh gơlik phan sùm geh pràn jak nàng lơh gơlik phan bơna ờ do ờ dă, mơya tu\ tac tàm drà kă bro mờ ờ geh bơta dờn dờp den bơta pin dờn hơ\ kung ờ geh kuơ. Ờ geh dùl kơrnuat sền gròi jơnau tơnggit cau ngui sa in den bơta pin dờn hơ\ kung ờ geh”.

Mùl màl tu\ do, bơh lơh gơlik tus ngui sa, kung gam là dùl bơta tam cah ngài ngan. Bơta do ndrờm mờ broă, cau ngui sa kung gam jòi ală phan bơna ờ do ờ dă mờ ờ hềt git tus tiah lơi.

Pal lơh broă kờ` làng bol ngui phan sa ờ do ờ dă

Kờ` sền gàr broă ờ do ờ dă tàm phan sa, tơngai pa do, ală anih lơh boă geh gơnoar neh tơl^k uă kơrnoăt, broă lơh. Mơya broă lơh ờ ờ ring bal, den tàng cồng nha broă lơh do geh ờ uă. Broă pal lơh tu\ do là pal geh ală broă lơh mùl màl mờ geh kơnòl rơlao kờ` làng bol geh ngui ală phan sa ờ do ờ dă.

Ồng Nguyễn Như Tiệp, kuang atbồ đah sền gàr bơta niam phan geh lơh bơh lơh sa suơn sre, brê bơnơm, phan tàm dà, Gah lơh sa mờ tơnguh bơtàu [òn lơgar dà lơgar neh dờp, bu\ lah tàm tơngai do neh geh uă sră nggal bơto sồr sền gròi broă kloh niam ờ do ờ dă tàm phan sa, mơya tài broă lơh ờ ndrờm bal; lơh ờ hềt jơh kơnòl den tàng neh lơh cồng nha ờ uă, lơh ờ su\k ơm tàm mpồl bơtiàn: “Broă lam sồr, ai bơta niam tus broă lơh ờ do ờ dă gam ờ nền nòn, mờ ờ kơl jăp den tàng tàm tơngai pa do, broă tơnguh bơtàu ală broă pơgồp bal geh ờ uă mờ mìng geh là broă ai tơnguh bơtàu broă pơgồp bal do ờ hềt tơl pràn mờ ờ hềt mu\t tàm rài kis. Geh ờ uă kơrnoăt, bơh tàm boă lơh ờ hềt sền wơl di tu\, den tàng gam gơbàn ală kal ke tus mờ broă lơh, kă bro phan geh lơh bơh broă lơh sa suơn sre niam ờ do ờ dă. Dùl bơta gam tai là geh lơh jăt broă sền gròi, bơsong broă lơh gah do, mơya broă lơh do ờ hềt pơgồp bal den tàng cồng nha, broă lơh bơh broă lùp sền, sền gròi gam ờ pràn. Mờ kuơ màng ngan là jơnau yal kung ai tơl^k ală broă lơh ờ kloh niam ờ do ờ dă tàm phan sa, mơya, broă tus bal bơh ală anih lơh broă geh gơnoar kờ` g^t, lơh loh, yal nền nòn bè broă do gam lơyài, den tàng lơh gơbàn ờ su\k ơm tus mờ cau ngui sa”.

Jăt ồng Nguyễn Hoài Nam, kuang jăt jơng atbồ mpồl lơh mờ tăc phan lơgar lơgar bơdìh lơgar Việt Nam yal, broă ờ sền gròi nền nòn tàm broă lơh kloh niam ờ do ờ dă tàm phan sa ờ mìng lơh ală phan gơbàn ờ kloh niam geh tăc uă tàm drà mờ ală hìu lơh, tă phan sa kung ơgràm bơta ờ nền nòn do kờ` lơh broă is, lơh gơbàn ală dơ\ khih phan sa gơl^k geh. Ồng Nguyễn Hoài Nam đơs là, pal geh broă sền gròi tơl ală bơta rơlao tus mờ boă kloh niam ờ do ờ dă tàm phan sa: “Tàm gah tam pà phan kă bro tàm lơgar Việt Nam tu\ do, den Dà lơgar neh ai tơl^k broă do gơs 1 tơngu me tòm, hơ\ là broă sền gròi phan pơrlồm, phan ờ ngan, tam pơlòng ờ di pal. Broă do gam là broă kal ke, lơh gơbàn tơn tus mờ ală hìu nhă gam tus bal mờ ală phan ờ do ờ dă tus mờ làng bol, lơh roh jơh bơta kuơ bơh ală broă neh lơh niam”.

Đại tá Phạm Mạnh Thông, kuang atbồ anih 5, C49, Gah kuang àng dà lơgar sồr pal sền gròi nền nòn rơlao kơrnoăt yal, lam sồr kờ` geh sền gàr cau ngui sa, mờ tơwèt cau ngui sa bal mờ kơnòl do gơwèt anih sền gàr Dà lơgar dê. Di lah ờ lơh niam broă do, den kal ke ngan gơtùi sền gròi geh broă ờ do ờ dă tàm phan sa tu\ geh uă ir jơnau tơng^t ngan, ờ ngan geh bal: “Bơh tàm broă kă bro gơl^k geh uă ngan broă. Den tàng geh đơs tus broă gơbàn kal ke bơh cau lơh di pal mờ jơnau kơ\p kờ` mờ cau lơh ờ di pal tài khà jơnau tơng^t uă ir. Den tàng bè broă do, kơnòl bơh anih lơh broă lam sồr, bơh anih lơh broă sền gàr pal tơnguh uă. Tu\ do, broă lơh tàm ală anih yal tơng^t, ờ g^t broă lơi là ngan, broă lơi ờ ngan”.

Broă sền gròi niam ờ do ờ dă tàm phan sa là kơnòl bơh gùt mpồl bơtiàn dê. Pal geh broă tus bal bơh ală anih lơh broă geh gơnoar, broă kloh niam, ờ do ờ dă tàm phan sa geh sền gròi rơhời. Mơya, kờ` bơsong jơh broă do, pal geh ală broă lơh bal mờ kơrnoăt bơsong pràn rơlao.

Cau cih mờ yal tơng^t  K’ Duẩn - Ndong Brawl