VOV4.K’ho - Poh lài, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội bơyai lơh pơrjum kuang bàng Quốc hội lơh broă tòm kờ` cri bơyai, pơgồp jơnau đơs bè 3 rơndăp broă adăt yal mờ Quốc hội in sền, ring bal tàm pơrjum dơ\ 7 tus do.

Tàm hơ\, cri bơyai rơndăp broă adăt bơto bơtê tam gơl, ală kuang bàng ai geh uă jơnau bè broă ngui sră măi bal ai gùt lơgar in, mờ sồr sơbì dơ\ pơrlòng jơh bơsram cấp 3, mìng geh lơh pơrlòng rơwah mu\t bơsram tàm hìu bơsram cao đẳng, đại học.

Tàm pơrjum, ală kuang bàng đơs là: tu\ do, kơrnoăt geh ai bè broă lơh sră măi bơto phổ thông tàm rơndăp broă adăt neh mùl màl jơh nùs nhơm geh tàm Nghị quyết sồ 29 bè tam gơl tòm, tơl ală bơta bơto bơtê mờ bơsram, Nghị quyết sồ 88 bơh Quốc hội bè tam gơl pa broă lơh sră măi bơto phổ thông.

Jăt mờ hơ\, broă bơto mờ bơsram phổ thông, tam gơl bơh broă bơto jăt bè mblàng yal jơnau g^t wă tus mờ broă bơto bơta tơnguh bơtàu bơta niam nùs nhơm mờ bơta pràn kơl dang să jan, di pal nùs nhơm niam, bồ tơngoh ngăc ngar, să jan pràn kơl dang, niam mờ tơnguh niam ngan bơta geh bơh tơl nă kơnòm bơsram dê.

Cri bơyai bè tơngu me bơ\t bơtàu dùl broă lơh sră măi bal ai gùt lơgar in, ồng Tô Văn tám, mpồl kuang bàng càr Kon Tum đơs là: gơwèt mờ môn bơsram khoa học tự nhiên den tơl môn bơsram geh dùl ha là ờ uă sră măi, gam môn khoa học xã hội mìng geh 1 pang sră măi ndrờm bal:

-Ai tơl môn bơsram geh 1 ha là ờ uă sră măi. Broă do, a` go\ bè do, gơwèt mờ môn khoa học tự nhiên den geh ală broă, ală tơngu me bè ală định lý, định luận, ală nguyên lý tàm broă bơto môn tự nhiên den ală lơgar ndrờm bal. Lơgar he kung ndrờm bè hơ\ sơl.

Den tàng gơwèt mờ môn khoa học tự nhiên den dùl môn bơsram tự nhiên bè hơ\ gơtùi geh 1 pang ha là uă pang sră măi. Gơwèt mờ môn khoa học xã hội den bơdìh mờ ală bơta bal bơh mpồl bơtiàn kòn bơnus dê, den môn khoa học xã hội kung geh bơta krơi is tài nùs nhơm kơlôi sơnơng, rài lài do dà lơgar dê… gơwèt mờ môn khoa học xã hội pal lơh ndrờm bal 1 pang sră măi.

Lă kuang bàng Trần Văn Lâm, mpồl kuang bàng càr Bắc Giang; kuang bàng Phạm Thị Thu Trang, mpồl kuang bàng càr Quảng Ngiã sồr tơl^k loh ală kơrnoăt bè khà kờ`, tơngu me kờ`, broă lơh sră măi bơto phổ thông, gàr niam broă lơh geh cồng nha di pal mờ pleh hoàc huơr. Jăt ồng Trần Văn Lâm đơs, rơndăp broă adăt pal geh bơto sồr loh làng tàm broă rơwah sră măi tàm tơl tiah, broă lơh hìu bơsram:

-Broă rơwah bè lơi? Cấp lơi? Anih lơh broă lơi geh gơnoar rơwah kờ` ngui ring niam di pal den là broă geh ai pơn jăt tai. Tài, mùl màl di lah ai bè rơndăp broă adăt den tơl hìu bơsram, rơcang rơwah sră măi den pal ke ngan, niam.

Kơnòm bơsram tam gơl hìu bơsram, tam gơl tiah pal ơla sră măi, tam gơl tiah kung ơla sră măi, tàm 1 kơnhoàl, xã do di lah ai, den geh broă hòi jà kă bro kờ` sră măi geh bơto tàm hìu bơsram lah ờ?

Ală jơnau đơs pơgồp bal bơh ală kuang bàng mblàng tơngu me sră măi, bơdìh mờ broă ai geh jơnau ngăc ngar den pal geh bơta niam, bơto nùs nhơm niam, nùs nhơm kờ` gơboh mờ dà lơgar, tơnguh bơhiàn niam ờs mờng, bơta niam chài kòn cau.

Mò Phạm Thị Thu Trang, mpồl kuang bàng càr Quảng Ngãi dan pal crơng gơs Hội đồng dà lơgar bè broă lơh sră măi:

-Kờ` tơnguh bơtàu kòn bơnus Việt Nam xã hội chủ nghĩa di gùng dà, den do mùl màl là broă lơh kuơ màng, kuơ màng gơwèt mờ cau tòm rơnàng tơnơ\ do dà lơgar dê.

Den tàng, pal geh sră măi geh Hội đồng dà lơgar mờ geh Chính phủ crơng gơs lơh. Ngui geh uă dơ\ mờ ngui ndrờm bal tàm gùt lơgar, geh broă ai ờ uă môn kờ` ală càr, [òn dờng lơh is, bơti bè bơta krơi is bơh tơl càr, [òn dờng dê. Tàm 5 nam, ha là 10 nam den Hội đồng dà lơgar bơyai lơh sền wơl, tam gơl, bơtơl, lơh niam di pal mờ mùl màl.

Kung tàm pơrjum, geh ờ uă jơnau đơs bơh kuang bàng sồr sền wơl broă sơbì pơrlòng jơh bơsram cấp 3 dà lơgar, mìng geh bơyai lơh pơrlòng rơwah mu\t bơsram tàm hìu bơsram cao đẳng, đại học.

Mơya, geh jơnau sồr gam geh pơrlòng jơh bơsram cấp 3 mờ jào ală càr, [òn dờng lơh jăt. Ồng Phạm Văn Hoà, mpồl kuang bàng càr Đồng Tháp yal bè broă rơwah jơh bơsram cấp 3 mờ pal bơyai lơh pơrlòng mu\t bơsram đại học:

-Pơrlòng jơh bơsram cấp 3 mờ geh mờr 100% kơnòm bơsram geh khà jơh bơsram di pal kờ` lơh lah ờ, ha là he mìng rơwah tơnơ\ mờ tu\ bơsram bơh ơdu\ 10 tus ơdu\ 12 mờ rơwah jăt tơngai bơsram, bơta jăk bơsram sră.

Tài bơsram cấp 3 kung mờr mu\t tàm rài kis mùl màl, kờ` bơsram dờng rơlao den tàng pal lơh bè lơi di pal. Pơrlòng mờ geh 99,9% den `chi lơh pơrlòng lơh hoàc huơr gời.

Den tàng, pal kơlôi sơnơng nền nòn broă pơrlòng jơh bơsram cấp 3 mờ pal pơrlòng rơwah mu\t bơsram đại học, pal geh rơwah cau bơsram jăk.

Jăt Uỷ ban Bơta chài rơgơi, bơto bơtê, ơruh pơnu, kơnòm pa tào mờ kơnòm dềt Quốc hội yal, broă bơyai lơh pơrlòng jơh bơsram cấp 3 là pal geh kờ` sền wơl khà geh di pal bơh broă bơto bơtê mờ bơsram phổ thông kơnòm bơsram dê, mờ lơh niam wơl broă bơto mờ bơsram bal mờ broă sền gròi, sền wơl broă bơto phổ thông; ai dữ liệu dà lơgar broă kơlôi sơnơng, bơ\t bơtàu, lơh niam wơl sră măi bơto mờ rơwah mu\t bơsram đại học, ai geh bơta niam adăt boh lam kờ` lơh jăt thể chế broă bơto bơtê mờ bơsram sùm tơnơ\ do in.

Rơndăp broă adăt bơto bơtê tam gơl dơ\ do mìng geh ai pơrlòng jơh bơsram cấp 3, ờ ai gùng dà broă lơh bal mờ bơta bơyai lơh. Broă rơwah kơnòm bơsram cao đẳng, đại học bơh ală hìu bơsram geh lơh jăt cơ chế lơh tòm geh ai tàm adăt bơto bơtê mờ bơsram Đại học bal mờ adăt bơto bơtê broă lơh.

Cau mblàng Ndong Brawl