VOV4.K’ho- Prăp gàr dà đơs jơi bơtiàn dê là sền gàr bơta li la niam chài. Ơm tềng đăp bơta pơhìn hu\i roh te\ bơta niam chài bơh uă mpồl bơtiàn jơi bơtiàn kòn cau dê, broă sền gàr jơnau đơs mờ akhar cih bơh ală jơi bơtiàn kòn cau dê ndrờm kuơmàng ndrờm gơ\p bal. Mờ dùl tàm ală broă prăp gàr akhar cih geh cồng nha hơ\ là jàu tàm pơdờn.
Việt Nam tu\ do geh 53 jơi bơtiàn kòn cau, tàm hơ\ 27 jơi bơtiàn geh ală akhar cih is bơh jơi bơtiàn he dê. Pơnrơ, bè: Tày, Thái, Lo, Khmer, Nùng, Mông, Jrai, Rơđê, Bahnar, Sơdàng, K’ho, Prum, M’nông... Bơh uă nam do, Đảng mờ Dà lơgar kung bè uă tiah neh geh uă broă dong kờl hòi jà, prăp gàr bơta niam chài jơi bơtiàn, tàm hơ\ sền dờng màng tus broă prăp gàr jơnau đơs, akhar cih bơh làng bol ală jơi bơtiàn kòn cau dê.
Kơrnoăt sồ 82 nam 2010 bơh Chính phủ dê neh cih, broă bơto mờ bơsram jơnau đơs, akhar cih bơh jơi bơtiàn kòn cau dê tàm ală hìu bơsram kấp pe, anih tờm bơto bơtê sùm. Rơndăp broă Prăp gàr, bơtàu tơnguh niam chài ală jơi bơtiàn Việt Nam tus nam 2020 kung sền dờng màng tus broă bơ\t bơtàu gùng dà broă lơh mờ hòi jà làng bol ală jơi bơtìan ngui dà đơs jơi bơtiàn. Mơya, gùng dà mu\t gơrờm bal gam lơh gơlik jơnau pơhìn gơmù dà đơs “mè deh” bơh uă jơi bơtiàn kòn cau dê. Broă prăp gàr mờ ngui niam jơnau đơs, akhar cih ală jơi bơtiàn kòn cau bơh uă broă lơh krơi is, tàm hơ\ geh jàu tàm pơdờn, là kuơmàng mờ jal mhar ngan nàng sền gàr rài kis niam chài is, lơh jăt gơnoar ring bal đah ală jơi bơtiàn. Mờ broă jàu tàm pơdờn tàm prăp gàr akhar cih neh mờ gam geh lơh pràn tàm uă mpồl bơtiàn jơi bơtiàn kòn cau.
Tàm Nghệ An, uă nam do, cau pơgru mơkung là nghệ nhân là ồng Sầm Văn Bình neh geh uă broă kơlôi sơnơng, cih, ai tơlik uă sră nggal kuơ, sră bơto dờng màng ngan bè akhar cih jơi bơtiàn Thái dê. Ồng tus bal bơto tàm uă ơdu\ bơto akhar cih jơi bơtiàn Thái. Mò Lô Thị Mai, ơm tàm xã Tam Hợp, kơnhoàl Quỳ Hợp chờ hờp mờ gơlơh pơ`ìơ să ngan tu\ akhar cih yau bơh jơi bơtiàn he dê neh geh lơh wơl. Den tàng bè hơ\, mò neh hòi jà oh kòn, kòn sau tàm hìu bơnhă lòt bơsram ală ơdu\ bơto akhar cih jơi bơtiàn Thái dê bơh klau pơgru Sầm Văn Bình dê bơto. Mò Lò Thị Mai, đơs: Kơno pơneh klau pơgru Bình là cau Châu Quang, jak ngan akhar cih jơi bơtiàn Thái jơi bơtiàn he dê, den tàng a` hơ\ sồng jà pơgru rê bơto ai oh kòn, kòn sau in gi\t geh akhar cih bơh mò pàng dê. Oh kòn, kòn sau a` git sền, gi\t cih akhar jơi bơtiàn Thái dê, a` chờ hờp ngan.
Tàm xã tiah kơh bơnơm Nặm Ét, kơnhoàl Quỳnh Nhai, càr Sơn La, ùr pơgru Điêu Thị Hính, jơi bơtiàn Thái geh kơno tus là dùl nă cau jơh nùs ngan tàm broă mblàng yal bơto jơnau đơs, akhar cih jơi bơtiàn Thái dê ai kuang bàng, kơnòm bơsram, làng bol tàm tiah do in. Bè hơ\ sùm tơryăng tơryồng bơto pơlam, geh ùr pơgru Hính bơto pơlam, uă kơnòm bơsram tu\ do neh sền chài ngan mờ cih jak ngan akhar cih jơi bơtiàn Thái dê. Oh Quàng Thị Điệp, bơsram ơdu\ 6, Hìu bơsram Kấp dùl mờ Kấp bàr xã Nặm Ét, kơnhoàl Quỳnh Nhai, pà gi\t: Sau bơsram akhar cih jơi bơtiàn Thái dê mờ ùr pơgru Hính neh 3 nam do, bơh nam ơdu\ 3 tus nam ơdu\ 5, tus tu\ do, sau neh gi\t sền, gi\t cih. Sau go\ là bơsram akhar cih jơi bơtiàn Thái dê kung [ươn sơl gơ ih, mè bèp sau dê den ờ gi\t akhar cih jơi bơtiàn Thái dê, sau geh bơto mè bèp in.
Sóc Trăng geh 92 hìu yàng Phờk Khmer den neh geh rlau 80 hìu yàng phờk bơto akhar cih jơi bơtiàn tàm kàl rlô bơkang. Neh gơ gơs mờng quèng, pah tu\ di tàm dơ\ rlô bơkang, ală oh dềt là cau Khmer tàm càr Sóc Trăng tàm gơ jàr mờ tu\ ru nàng lòt bơsram akhar cih jơi bơtiàn he dê bơh ală cau kơđơng yàng phờk tàm hìu yàng phờk dê pờ ơdu\ bơto. Bulah mìng là ơdu\ bơsram geh lơh tàm dơ\ ơm rlô lơm, cau kơđơng yàng phờk là cau pơgru, mơya ơdu\ bơsram geh lơh niam ngan. Tàm do, ală oh geh tìp măt mờ gơ\p bơyô, nhơl chờ hờp, kuơmàng là bơsram nàng gi\t sền, gi\t cih akhar cih jơi bơtiàn he dê. Kàl rlô bơkang tus, hìu yàng Phờk Khmer là lơh broă lơh ờs mờng bơh lài neh geh bơh jo\ rài ngan. Nàng broă bơsram bơh ală oh dê geh lơh niam, ală hìu yàng phờk gam jồm cơldu\ bơsram bơh hìu bơsram kấp dùl dê nàng lam bơto ală oh. Klau pơgru Lê Thành Thái, Phó Kuang ătbồ Hìu bơsram Kấp dùl Thạnh Phú 3, pà gi\t: Pah dơ\ kàl rlô bơkang, hìu bơsram ndrờm lời 2, 3 cơldu\ bơsram ai cau kơđơng yàng phờk in bơto tàm kàl rlô bơkang, nàng kờ` tơnguh uă bơta gi\t wa\ bè akhar cih jơi bơtiàn Khmer ai ală oh in. Pah kàl rlô bơkang pah nam, ală oh lòt bơsram wơl tàm hìu bơsram, bơta gi\t wa\ dà jơi bơtiàn Khmer bơh ală oh dê geh sơlơ tơnguh tai loh làng ngan.
Ờ go\ di mìng mpồl bơtiàn jơi bơtiàn Thái halà Khmer lơm, mờ tàm jơh ală mpồl bơtiàn jơi bơtiàn kòn cau ndai tàm hìu bơnhă dờng ală jơi bơtiàn Việt Nam, broă jàu tàm pơdờn nàng prăp gàr akhar cih- huềng nùs bơh tơl jơi bơtiàn, tơl cau kòn cau dê, kung gam geh sền gròi sơl jăt tàm ală gùng dà, broă lơh sền gròi, ai tơl bơta bơh Đảng mờ Dà lơgar dê.
Cau cih VOV4- Cau mblàng Lơ Mu K’Yến
Viết bình luận