VOV4.K’ho- Việt Nam là dùl dà lơgar uă jơi bơtiàn. Tàm mpồl bơtiàn 54 jơi bơtiàn, tơl jơi bơtiàn ndrờm geh dà đơs is he dê, tàm hơ\ dà Yoan là dà đơs bal. Broă prăp gàr, sền gàr akhar cih, jơnau đơs bơh làng bol jơi bơtiàn kòn cau dê là kơnòl broă kuơmàng ngan tàm broă sền gàr bơhiàn niam chài krơi is bơh tơl jơi bơtiàn dê đơs is mờ mpồl bơtiàn ală jơi bơtiàn Việt Nam dê đơs bal.

Pơrjum dơ\ 8, Quốc hội khoá XIV neh ring bal Kơrnoat 88 bè ring bal Rơndăp broă lơh jơh ală bơta bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtiàn tiah làng bol jơi bơtiàn kòn cau mờ tiah kơh bơnơm tơngai bơh nam 2021- 2030. Tàm hơ\, đơs nền jơnau kờ` prăp gàr mờ bơtàu tơnguh ală bơta kuơ, bơhiàn niam chài krơi is bơh yau niam bơne\ bơh ală jơi bơtiàn dê. Jơnau đơs, akhar cih ngan là dùl tàm ală bơta bơh bơhiàn niam chài krơi is dê. Ồng Phan Thanh Bình, Kuang ătbồ Ủy ban Niam chài, Bơto bơtê, Ơruh pơnu, Kơnòm pa tàu mờ Kơnòm dềt Quốc hội dê, sồr: Bol a` sồr sền gròi bơto dà jơi bơtiàn kòn cau, bơto cau pơgru cau jơi bơtiàn kòn cau. Pal geh broă lơh bơto bơtê cau pơgru là cau jơi bơtiàn kòn cau. Tài bơh tu\ do, pơgru cau jơi bơtiàn kòn cau tàm tiah jơi bơtiàn kòn cau gam kal ke ngan. Den tàng pal pơgồp bal mờ ală rơndăp broă lơh ndai geh gơrềng tus broă jơi bơtiàn kòn cau. Tu\ do, rah rài tàm ală broă lơh den geh ală rơndăp broă lơh gơrềng tus jơi bơtiàn kòn cau den tàng bol he pal tơrgùm wơl nàng lơh geh dùl broă lơh dờng.

Tu\ do, làng bol ală jơi bơtiàn kòn cau kung gam đơs uă ngan dà Yoan tàm tu\ tơm bơh bơr pah ngai. Den tàng bè hơ\, cau kơnòm să là cau jơi bơtiàn kòn cau neh ờ gam geh đơs uă dà mè deh he dê tai; lơh gơlik bơta hu\i roh te\ bè dà đơs, akhar cih bơh làng bol jơi bơtiàn kòn cau dê. Ồng Thông Minh Lợi, cau Prum ơm tàm thị trấn Ma Lâm, càr Bình Thuận, pà gi\t: Geh akhar cih là jơnau kuơmàng ngan. Akhar cih sùm gơ lòt jăt bal mờ dà đơs. Mơya, tu\ do, dà đơs gơtìp hu\i te\, tàm bơrlu\ jơh te\. Bè să tờm a`, tu\ đơs di dà Prum bơh lài he dê den mìng đơs di pơgăp 30% lơm, kờ` đơs bơta lơi jòng rlau den đơs ờ chài mờ pal pờ sră nàng sền.

Bơh uă nam do, Đảng mờ Dà lơgar kung bè uă tiah neh geh uă broă dong kờl hòi jà, prăp gàr bơta niam chài jơi bơtiàn dê, tàm hơ\ geh sền dờng màng tus broă prăp gàr jơnau đơs, akhar cih bơh làng bol ală jơi bơtiàn kòn cau dê. Bơta 7, Adat Bơto bơtê nam 2005 cih: Dà lơgar ai tơl bơta nàng cau jơi bơtiàn kòn cau in geh bơsram jơnau đơs, akhar cih bơh jơi bơtiàn he dê nàng kờ` sền gàr mờ ngui niam bơhiàn niam chài krơi is jơi bơtiàn dê, dong kơnòm bơsram là cau jơi bơtiàn kòn cau [ươn [oài iăt kơno wa\ wờng gi\t jơnau bơto tu\ bơsram tàm hìu bơsram mờ anih bơto bơtê ndai. Rơndăp broă lơh prăp gàr mờ bơtàu tơnguh niam chài ală jơi bơtiàn Việt Nam tus nam 2020 kung sền dờng màng broă geh broă dong kờl mờ hòi jà làng bol ală jơi bơtiàn kòn cau ngui dà đơs jơi bơtiàn dê.

Broă prăp gàr dà đơs, akhar cih bơh làng bol jơi bơtiàn kòn cau dê gam geh ală kấp, ală gah bơh dà lơgar tus [òn lơgar gam geh lam lơh pràn ngan. Tài bơh dà đơs ờ go\ di mìng là dùl jơnau lơh gơlik tờm ngan bơh bơta niam chài dê, dùl bơta gơ tơngo\ bơh ală bơta kuơ bơto tơngkah kòn bơnus mờ gam là phan ngui nàng lơh gơs mờ bơto yal wơl ală rùp să kuơmàng ngan rlau jơh tàm rài kis niam chài nùs nhơm bơh dùl jơi bơtiàn dê.

Bơh nam 2004, càr Sơn La neh sồr kơlôi sơnơng cih broă bơto, sră nggal bơto bơtê văn học [òn lơgar mờ akhar cih jơi bơtiàn kòn cau Thái dê ai kuang bàng, công chức, mpồl phàu crong lơh broă tàm tiah jơi bơtiàn kòn cau. Tàm càr Bình Thuận, jơh ală hìu bơsram kấp dùl ndrờm lời 4 tiết pah poh bơto dà Prum ai kơnòm bơsram bơh ơdu\ 1 tus ơdu\ 5 in. Tus tu\ do, pah nam bơsram, càr Bình Thuận geh pơgăp bơh 3 tus 4 rbô nă kơnòm bơsram lòt bơsram dà Prum. Ồng Lư Đức Huấn ơm tàm kơnhoàl Bắc Bình pà gi\t: Nàng prăp gàr akhar cih cau Prum dê, bơta kuơmàng ngan rlau jơh là Dà lơgar pal geh bơta dong kờl bơto bơtê ai cau pơgru in. Kuơmàng ngan là ai tơl bơta ai ală tiah in pơgồp bal mờ ală cau duh broă yàng nàng bơto làng bol in bơh ală ơdu\ [ươn nàng sền gàr bơhìan bơh yau jơi bơtiàn dê mơkung sền gàr akhar cih bè jo\ jòng. Bol a` kơlôi rơcăng ngan ngòt tơnơ\ do gơtìp hu\i roh te\.

Kơnờm geh broă dong kờl dipal bơh Đảng mờ Dà lơgar dê, ală nam do, broă prăp gàr jơnau đơs, akhar cih làng bol jơi bơtiàn kòn cau dê geh lơh jrô ơnàng làm uă tơn tàm bàr pe hìu bơsram kấp pe mờ ală anih bơto bơtê ndai tàm tiah jơi bơtiàn kòn cau.Tu\ do, Anih Jơnau đơs Việt Nam, Anih Sơ`io rùp Việt Nam, ală anih pờ tơlik jơnau đơs sơ`io rùp ală tiah tơnguh tu\ jiơ jơnau đơs pờ tơlik mờ dà kòn cau, bè: Mông, Dao, Thái, Khmer, Rơđê, Jrai Bahnar, M’nông, Prum, Sơdàng, Tày, Nùng, Cơ Tu, K’ho… Bal mờ hơ\, bàr pe dà đơs jơi bơtiàn kòn cau neh geh ngui nàng in ală jơnau đơs crih tam ya ờs mờng bơh yau, ală jơnau bơceh pa; nàng cih ală sră mblàng dà đơs tàm pơndrờm 2 dà đơs, ală sră yal bè rơndăp dà đơs, ală sră măy.

Cau cih VOV4- Cau mblàng Lơ Mu K’Yến