Bal mờ bơta bơtàu tơngguh bơh mpồl bơtìan tu\ do, den kòp jê nùs, gùng mhàm  slơ ngai slơ gơbàn ua\ ngan. Ngan la,  kòp do geh  gơ rềng tus ua\ ngan broa\ ơm kis, sào sa. Giáo sư Huỳnh Văn Minh kuang at bồ Mpồl jê nùs, gùng mhàm Tàm gùl lơgar-Tây Nguyên geh đơs loh rlau bè bơta do bơh dơ\ ho jơnau lùp bơh cau ai tơnggit jơnau đơs Việt Nam lơh broa\ tàm Tây Nguyên.

            -Ơ giáo sư, tu\ do bơta kòp tus mờ jê nùs, gùng mhàm slơ ngai slơ  gơbàn ua\ ngan mờ ngan la cau gơbàn kòp tàm cau kơnòm  sa\ slơ ua\ rlau, cau kòp tus mờ jê nùs, gùng mhàm tàm bòn drà den ua\ rlau tàm bòn lơgar. Giáo sư gơtùi ai git bơta tài gơbàn bơta bè do?

            Giáo sư Huỳnh Văn Minh: Tu\ do, bơta gơbàn kòp tus mờ jê nùs, gùng mhàm tàm cau kơnòm sa\ geh gơbàn ua\, pal đơs ngan  do la dùl bơta lòng dờng ngan tus mờ gah sơm kòp plai nùs, gùng mhàm. Mblàng yal bè bơta do, den geh ua\ ngan bơta bol he gơtùi mblàng geh. Dùl tàm ala\ bơta hơ\ la bơh rài lơh sa, mpồl bơtìan bơh bol he geh bơtàu tơngguh sơbac mhar ir, tàm rài kis mờ sào sa, geh tu\  tàm dùl broa\ di mơ du\  lơi hơ\ den gam ờ hềt di pal. Bè bol he ngui ua\ ir ala\ bơta geh lơh tam gơl, ala\ phan sa hang la bơta gơbàn aniai ngan mờ ngan la ờ ua\ oh mi cau  kơnòm sa\ gam ờ hềt kah tus bơta ngui jràu chu, ơlak, hala đơs bơta ndai la he ngui ua\ ir. Ngan hơ\ la ala\ bơta bơh bơdĩh lơm. Bal mờ hơ\ gam geh ala\ bơta bơh tàm dơlam, hơ\ la bơta bơtàu tơngguh bơh ala\ phan bơta chài rgơi geh sac rwah gờ` ngan den tàng he geh git go\ kòp mơ tơn bơh gam kơnòm, ai lài do bơh tài he ờ git kòp, tus tu\ neh kra sa\ den hơ\ sồng git kòp mờ gơbàn chơt? Tài tu\ hơ\ mai\ mok tu\ hơ\ bol he ờ hềt git thàn, bàn mờ bơta gơguh jak bơh tu\ tơngai bal.

            -Ơ giáo sư, den bè hơ\, cau kòp gơbàn kòp jê nùs, gùng mhàm tàm tiah tàm gùl lơgar-Tây Nguyên geh ala\ bơta lơi krơi is lơi mờ ala\ tiah ndai tàm gùt lơgar?

            Giáo sư Huỳnh Văn Minh: Bè ờs, den tiah kơh bơnơm jơnhua den bơta gơbàn kòp geh krơi is pơndrờm ala\ cau kis tàm tiah lơyah. Bè bơh gơbàn aniai tiah jơnhua den sa\ bồ pal lơh di pal nàng bơsir wơl bơta ờ tơl oxi, slơ guh jơnhua den bơta oxi slơ gơbàn gơmù, den sa\ bồ bol he geh broa\ lơh dra\ wơl la tơngguh khà oxi mờ broa\ tơngguh khà ua\ mhàm. Nùs gơ lòt, gơguh mhàm geh gơbàn aniai. Dơ\ 2 tai la Tiah tàm gùl lơgar mờ Tây Nguyên bol he gam geh bơta mờng la sa hang, bol he  `ô ua\ ngan. Bơh bơta mờng hơ\ mờ ờ sơnơng do neh geh lơh aniai tus mờ pràn kơldang sa\ ja`. Geh ua\ ngan bơta sền sơnơng geh yal khà kòp gơguh mhàm jơnhua ngan, khà lơh nus lơh broa\ bu ba kung ua\, ờ ua\ cau kòp  tus mờ nùs, gùng mhàm kung jơnhua rlau mờ tiah ndai. Den tàng, di lah bol he git geh lơh gơ rờm bal bơta kis tàm tiah ờ bơ\ bơl, ờ hoan bơt bơtàu pa  bòn lơgar bơh Tây Nguyên mờ ờ ua\ bơtìan mờ bol he go\ ờ hềt di pal den ngan la bơta kòp tàm bol he geh ê\t rlau. Ngan la, tàm tiah do bơta bơtờp ờ ua\, mơya kuơ màng la jơh la bơta  git wa\ bơh làng bol he pal tơngkah rlau tai.

            -Ưn ngài giáo sư ua\ ngan.

Kòp jê nùs, gùng mhàm geh uă bơta gơl^k geh ngan, tàm hơ\ kuơ màng là tài ală bơta mờng tàm rài kis pah ngai lơh gơl^k geh: tài broă sào sa ờ di pal, sa uă ir ală phan sa geh khà bòk uă, ờ geh 1 bơta tàp pràn să jan di pal, chu uă ir jràu, lơmă ir lơh gơl^k jơnkah tơngi, cholesterol tơnguh uă tàm mhàm, mờ kòp nùs di gơlan là 1 tàm ală bơta kòp lơh gơl^k geh kòp đồm mhàm. Den tàng, kờ` sơndră mờ kòp jê nùs, gùng mhàm, làng bol pal lơh jăt ală broă bè tơnơ\ do:

-Đơs ờ mờ jrào: cau chu jrào di gơlan gơtìp ală kòp bơsiă mhàm, kòp ồm sa ru\ tàm klờm, kòp ồm sa ru\ tàm rơnồng dờ. Mờ di gơlan làng bol ờ hềt g^t là, chu jrào uă kung lơh gơl^k kòp jê nùs. Kòp do ngòt rơngơ\t ngan tus mờ g^t nđờ rơbô bơta khih aniai hời rơhời să jan he.

-Gàr sùm bơta `jơ\ să jan: mờ ală cau di gơlan gơtìp kòp jê nùs, gùng mhàm uă, bơta `jơ\ să jan geh gơnoar kuơ màng ngan. Làng bol pal gàr sùm bơta `jơ\ să jan mờ broă sền gròi sùm să jan, bơh tu\ hơ\ geh broă tàp pràn să jan mờ sào sa di pal ngan.

-Tàp pràn să jan di pal: kuơ màng tus mờ ală cau tàm sơnam neh dờng rơlao hờ đang, broă tàp pràn să jan di pal là kuơ màng ngan. Dùl broă tàp pràn să jan khoa học geh dong kờl să bồ he pràn kơl dang. Lơh tơmù gơguh mhàm mờ tơmù cholestirol, geh plai nùs pràn kơl dang.

-Tơmù broă sào sa phan geh uă bòk, tơngi poa\c: ală phan sa geh uă [òk mờ tơngi poa\c lơh tơnguh cholesterol tàm să he, lơh gơl^k ală kòp bè nùs. He ba` sa ală phan sa geh uă bơ, dà toh, bòk bè ală phan sa chàng, coh. He gơtìp kòp lơmă ir mờ do là 1 tàm ală bơta tòm lơh gơl^k geh kòp jê nùs.

-Sa uă phan geh jrao: ală jrao geh uă tàm biăp, kơnuh, plai chi geh lơh tơmù khà tơngi tàm să, tonguh sùm bơta pràn kơl dang să jan mờ kis jo\ rơlao.

-Ngui ală phan sa geh gar: pal sa uă ală bơta gar bè hạnh nhân, gar hướng dương, gar rơpoal ală bơta gar do geh ai să he in ală bơta dà niam geh kuơ tus mờ bơta pràn kơl dang să jan.

-Pleh mờ gơtìp tress: geh uă bơta  ờ suk gơl^k tus lơh ờ geh kuơ tus mờ cau gơtìp kòp gơguh mhàm ha là kòp jê nùs, gùng mhàm, bơta tòm bơh kòp gơguh mhàm tàm nùs dê. Pal sùm lời să jan he tàm bơta niam ngan. Kờ` lơh geh bơta do, he pal lơh ndrờm bal nùs nhơm, jơnau kơlôi sơnơng mờ broă lơh he dê. Sùm ờ geh bơta lơi mờ chờ hờp, kơlôi sơnơng jăt bơta niam tềng đăp mờ ală broă ờ niam, tu\ kờ` lơh geh bơta do, neh dong kờl bơta pràn kơl dang să jan he niam rơlao, kis jo\ mờ kis pràn kơl dang rơlao pah ngai.