VOV4.K’ho- Gơ wèt mờ làng bol tàm ală [òn tàm Tây Nguyên, rơpung kòn cau geh sền là dùl tàm ală phan sa lơh jơh tơhìr geh làng bol kờ` ngan. Tu\ do, gam mu\t tàm nhai tơnhàu rơpung, dilah geh tu\ lòt tus ală thôn, [òn bơh làng bol kòn cau Rơđê, M’nông halà cau Jrai dê, uă cau geh tu\ geh sa ală plai rơpung bơkah mrềt niam ngan.

Hìu bơnhă bàp Tinh dê ơm tàm [òn Hô, xã Ea Drơng, kơnhoàl Cư Mgar, càr Dak Lak là dùl tàm dùl êt ngan hìu gam prăp geh gar sơntìl rơpung kòn cau ờs mờng bơh yau, geh tam tàm bơrlu\ bal mờ kòi mìr. Lam bol a` lòt tus tơn tàm mìr kòi gơ ơm ngài mờ hìu rlau 5 kơi sồ, tê sơ`io tềng ală plai rơpung dờng kàr jơng, bàp Tinh  chờ hờp chờ hờn ngan yal.

“Nam lài, tơnơ\ tu\ tơnhàu kơphê den hìu bơnhă a` neh du\i te\ 3 sào tờm kơphê kra jo\ sơnam nàng tam pa wơl, tàm tơngai ơm kơ\p kơphê dờng a` ngui bă ù lời gời nàng tùc kòi mìr mờ tam ală phan tam ndai.

A` kung dan mờ geh cau pà dùl êt gar sơntìl plai rơpung kòn cau mờ a` neh tam tàm bơrlu\ bal mờ kòi mìr. Tàm do kung geh sơl  bàr pe hìu, mơya khi tam tàm sươn kơphê, rơpung ờ go\ bơkah mờ kis dờng kung ờ go\ niam bè do ờ”.

Ală plai rơpung dờng kàr jơng tàm mìr

Bè ờs den rơpung kòn cau geh lơh gơs phan sa tàm bơrlu\ bal là uă ngan. Broă lơh kung [ươn ngan sơl mờ ờ go\ kal ke, lài ngan là ràu goh rơpung, chil kơmhò sangjơh te\ dilah rơpung kra, ai dilah rơpung gam lir den he lời sa tơn; tơnơ\ hơ\ he pah plai rơpung lơh gơs 4 halà 6 bơnah dờng dềt jat nùs he kờ`, tơnơ\ hơ\ he tah dềt ơn tàm jơlu\ dờng; nàng lơh sa sơlơ bơkah rlau den phan te\ ờ gơtùi ờ geh tu\ lơh phan sa bơh rơpung hơ\ là nha điêm nha han kòn cau he dê, ală nha do he bo\ lề tàm mpal bal mờ boh, mre\, bòk ngòk mờ gơlơh [ô hòi ờs gơ dê; lồi du\t là klài bal mờ boh mre\ neh bo\ lề nàng gơ in gơmu\t nhàm bal.

Sơnam gam kơnòm bơh ală oh dềt tàm [òn dê gơ jat bal mờ sươn mìr

 Gơtùi đơs là nha điêm nha han kòn cau dê, bal mờ bơta hòi bơh mre\ dê là phan te\ tờm ngan lơh sa bơkah uă rlau tai rơpung klài bơrlu\ bal do. Bơdìh hơ\ tai, cau lơi kờ` sa sràt den he gơtùi păt tai dùl êt dà plai kuêt sràt. Gơwèt mờ plai rơpung kra neh dum rơmi\t ngan, cau ai jơh gar tơnơ\ hơ\ sồng tah mờ klài bơrlu\ bal. Bàp Tinh, pà gi\t tai.

“Sơntìl rơpung do den ờ duh pal sơngka sền gàr uă ờ, mìng kờ` geh mìu sùm là gơ hòn kis niam is, ờ duh pal ơn phơng halà tuh sơnơm lơi. Rài mò pàng he rài yau, tơnơ\ ală ngai nhai prang ro kơnra` tu\ dơ\ mìu rah bồ nam tus là làng bol sơnđờm lòt chu tơdơu mìr po\ ù nàng ơm kơ\p tus di dơ\ mìu dơ\ 2 tus là khi sơnđờm tàm bơrlu\ bal gar kòi, gar tơngời, gar rơpung, rơpual, bùng mờ tơmu\t tàm ding gle tơrmùl ù mờ tùc tam tàm mìr.

Trồ tiah niam gar sơntìl hòn kis niam sơl mờ tơnơ\ hơ\ hàu kuar gùt dar jat tờm kòi, bè hơ\ sùm mờ ờ duh pal sơngka sền gàr, tơnơ\ dùl tu\ tơngai den rơpung geh plai là he geh sa”.

Ai mè Kun, ơm tàm xã Cuôr Dăng, kơnhoàl Cư Mgar, càr Dak Lak den pà git.

“Rơpung kòn cau ờ go\ gơtùi tam uă bè ală rơpung ờs mờng ndai ờ, bulah uă cau tam, rơpung ndrờm hòn kis niam sơl kung geh sơl bơkàu, bơkàu kung gơ niam sơl mơya ờ go\ geh plai tài bơh ală jơi `ui gơnhồm sa jơh.

Ngan là rơpung tam lời khat bè rơpung brê mơya gơ kung gơ jat mờ bă ù niam sơl nàng tam jat kàl. Priă tăc geh kờp bal bơh 15 tus 20 rbô đong dùl ki\, den tàng geh uă ngan năc blơi mờ geh tu\ kung ờ geh sơl rơpung nàng tăc, pal lòt tus tàm mìr nàng pik tai dơ\ 2, dơ\ 3”.

Jơh dùl hìu sa bal phan sa lơh bơh rơpung klài bal mờ boh mre\

Bơh gi\t nđờ rài do, ală plai rơpung kòn cau neh gơ gơs là phan sa mờng quèng ngan tàm rài kis ală làng bol [òn lơgar tàm Tây Nguyên. Rơpung geh ai lơh pơnyơu bè dùl bơta phan sa mờng quèng ngan ờ gơtùi ờ geh tàm kàl tongời, kàl rơpung…

Rơpung kòn cau ờ mìng là phan sa lơh jơh tơhìr lơm gời ờ mờ tàm hơ\ là geh bal ală kir sơnrai tu\ gam kơnòm bơh ală cau kòn kơnhoàl ù tiah pơrhê Bazan do dê tai, tu\ do ală rùp hin bè rơpung do ngai sơlơ ờ huan geh tai jat tu\ tơngai!

Cau mblàng Lơ Mu K’Yến