VOV4.K’ho - Tàm pơrjum Chính phủ ờs mờng nhai 7 geh lơh tàm ală ngai bồ nhai 8, tềng đap ală gơlik geh kal ke bơh kòp Covid-19 gơbàn ua\ wơl, Thủ tướng Chính phủ sồr tơl kấp, tơl gah broă lơh pal tơrgùm bơta pràn nàng rơcang sơndră kòp. Dilah kòp gơlik geh ờ niam rlau, Thủ tướng sồr ală bộ, gah broă lơh, ală tiah lơh ngan nàng gơguh lơh sa lơh geh khà jơnua ngan rlau jơh dilah gơtùi, ala mờ mìng geh bơh 2 tus 3% bè kờp du\ lài bơh 2, 3 mpồl lơh broă dunia dê.

Bè neh yal, tơngai lài, neh geh wơl ua\ cau bơ tờp kòp Covid-19, neh geh cau chơt. 2, 3 tiah bè [òn dờng Đà Nẵng, Hội An, Buôn Ma Thuột mờ ờ ua\ tiah ndai neh pal ơm yah ngài, tam cah is mpồl bơtìan.

Tơnơ\ tu\ kòp gơlik geh, Thường trực Chính phủ neh geh ua\ dơ\ pơrjum nàng đơng lam sơndră kòp mờ nùs nhơm jal mhar, jơh nùs, tơrgùm tơl bơta pràn nàng bơsong ală tiah geh kòp. Kòp dơ\ 2 kal ke rlau den tàng jơnau đơs geh Chính phủ ai tơlik là pơn jat tai “sơndră mờ kòp bè tam dră mờ bol sò tơm”. Tơl hìu bơnhă, thôn, [òn là dùl mpồl sơndră kòp. Tơl nă làng bol là dùl nă cau ling tàm broă rơcang sơndră kòp. Jat hơ\, ală mpồl kuơmàng neh geh ai tus, sồr ală mpồl lơh broă mờng chài mut dong kờl Đà Nẵng, Quảng Nam sơndră kòp: “Tơngai bồ nhai 8 do cèng bơta lơh nền tus broă kòp gơbàn ua\ halà ờ, a` sồr tơl kấp, tơl gah broă lơh pal tơrgùm bơta pràn nàng rơcang sơndră. Ală bộ, gah broă lơh, ală tiah ba` sền ờ sơp tàm broă rơcang sơndră kòp; ờ go\ di lời kòp gơbàn ua\ tàm ua\ tiah. Den tàng nùs nhơm đơng lam là tơrgùm tơl bơta pràn bơsong ală tiah geh kòp, ngan là tàm Đà Nẵng, là tiah tờm gơbàn kòp. Tàm tơngai kòp gơbàn wơl, Thủ tướng neh geh sră nggal pơyua ală bộ trưởng bè lơh sa mpồl bơtìan, sồr ală Bộ trưởng geh broă lơh ngan ngồn, geh jơnau yal Chính phủ in nàng yal Bộ Chính trị, Ủy ban Thường vụ Quốc hội in 2, 3 gùng dà pa nàng geh broă rơndap lơh loh làng rlau bơh tu\ do tus lồi nam mờ nam 2021. Tàm hơ\, geh broă Bộ Lao động – Thương binh mờ Xã hội pơn jat tai lam lơh ală bơnah dong kờl 62 rbô tơmàn đông” .

Bulah kòp dờng COVID-19 lơh gơ rềng ua\ tus dunia mờ lơgar he, mơya Thủ tướng kung pà git, ua\ mpồl lơh broă pria\ jền dờng ndrờm đơs niam ngan bè lơgar Việt Nam. Ngai 30/7 pa do, Ngân hàng dunia đơs, Việt Nam kong gơ rềng kơn jơ\ ngan tài bơh kòp Covid-19, mơya kung gam jai kong niam ngan mờ digơlan gơguh lơh sa ơm dơ\ 5 tàm dunia tàm nam do mờ khà gơguh 2,8% tàm nam do mờ gơguh 6,8% tàm nam tơnơ\. Sră [a\u The Economist đơs, Việt Nam là lơgar tus kờ` ngan bơh ua\ cau bơcri pria\ dê, gam gơ gơs là bơta tơrbo\ kuơmàng ngan tàm ròt mpồl tac phan gùt plai ù.

Bulah bè hơ\, Thủ tướng kung đơs tus 3 bơta aniai, bơta lòng digơlan gơlik geh bơh đah bơdìh gơ wèt tus mờ lơgar he tàm tơngai tus, tàm hơ\ dờng ngan rlau jơh là kòp Covid-19 gơlik geh ờ gơtùi git lài, ală lơgar lơh broă bal kuơmàng bơh lơgar he dê gơtìp ua\ kal ke, dơ\ 2 là kal ke kă bro mờ công nghệ gơguh ua\; dơ\ 3 là trồ tiah lơh aniai, dà ko\ dà cò lơh aniai tus bơtàu tơnguh wơl lơh sa.

Ai tàm lơgar, kòp gam pơhìn gơbàn ua\ wơl, lơh gơ rềng tus ală kơ nòl lơh sa mpồl bơtìan. Bơdìh hơ\ tai, roh bơngă khà pria\ bulah gam gơmù hời rơ hời mơya gam ua\ bơta lòng. Broă lơh sa suơn sre geh ală kal ke pal tă bơsong, ngan là ală gah tơnhàu phan kuơ tàm ù, nhơm chu, tơnhàu zờu, công nghiệp lơh gơlik, mòn phan. Gơguh ua\ tă dơ\ ngui kes pria\ geh đơs lài digơlan gơguh ua\ tàm nam do, broă lơh bơh ală mpồl lơh sa kă bro dê gơtìp kal ke…

Tàm bơta bè hơ\, Thủ tướng sồr đơng pơlam nàng bơtàu tơnguh wơl lơh sa mpồl bơtìan, hơ\ là bal mờ jơh nùs rơcang sơndră ờ lời kòp bơ tờp ua\ den pal tơrgùm bơtàu tơnguh wơl lơh sa mpồl bơtìan, tơrmù [à gơ rềng bơh kòp bơ tờp dê: “Sồr ală bộ, gah broă lơh, ală tiah jơh nùs lơh broă rlau tai, ờ geh bộ, gah broă lơh lơi sền ờ sơp kơ nòl broă kuơmàng do. Bộ trưởng, Chủ tịch UBND ală càr, [òn dờng kong kơ nòl tơn tàm broă rơcang sơndră kòp. Pơ gồp ring bal, geh cồng nha ală broă lơh gàr tơl niam rài kis mồl bơtìan, ngan là broă lơh pria\ jền nàng chul chồl pràn rlau tai jơnau kờ`, tàm hơ\ pal sền gròi tus khà tơl dờng, broă lơh dong kờl dipal nàng lơh geh cồng nha, lơh gơlik bơta pràn pơn jờng gơguh lơh sa. Dilah gơguh lơh sa geh bơh 2 tus 3% neh là bơta lơh ngan dờng nga mờ bol he pal lơh ngan lơh geh ua\ rlau tai dilah kòp ờ huan gơlik geh ờ niam ir”.

Bal mờ hơ\, Thủ tướng đơs nền tus broă gàr kơ\ kơljap broă lơh sa dờng, sền gròi bơta roh bơngă khà pria\, gàr niam bơta ring bal dờng nàng tơnguh bơta pin dờn, pơ gồp bơnah gàr kơ\ kơljap mpồl bơtìan, là dùl bơta kuơmàng ngan tàm tơngai tu\ do. Do là kơ nòl mờ ală Bộ trưởng pal geh broă rơndap lơh mùl màl yal Thủ tướng Chính phủ in. Ală gah pria\ jền, công thuơng, kế hoạch mờ đầu tư, Ngân hàng dà lơgar, Nông nghiệp mờ phát triển nông thôn…, ndrờm pal cih jơnau rơcang lài đơng lam quý 3 nam 2020 mờ nam 2021: “Ală oh mi pal geh kơ nòl dơng kờl ală gah broă lơh, ală mpồl lơh sa kă bro gơ wèt ală gah, cau lơh broă, làng bol gơtìp kal ke, kuơmàng là Bộ Lao động-Thuơng binh mờ Xã hội. Khà cau lơh broă gơtìp kal ke tu\ do gam ua\ ngan, bol he pal geh broă lơh krà` cê rlau, ai tơlik broă lơh pa rlau. A` kung sồr ală gah bơt bơtàu broă rơndap lơh hòi jà bơta dong kờl, bơta pràn, tàm hơ\ geh broă lơh pria\ jền pơgap bơh 15 rbô tus 200 rbô tơmàn đông mờ bơta pràn bơh broă lơh pria\  jền. Jàu Bộ trưởng Bộ Kế hoạch mờ Đầu tư đơng lam, tơrgùm jơnau yal Thủ tướng Chính phủ in lài mờ ngai 15/8 nàng yal Chính phủ in lài mờ tu\ yal  Bộ Chính trị ai jơnau đơs, nàng yal Ủy ban Thường vụ Quốc hội in ală broă geh gơ rềng”.

Bè bơcri pria\ dà lơgar, Thủ tướng đơs, dilah nam do tă jơh 630 rbô tơmàn đông den geh dong broă lơh sa gơguh tai 0,4%. Den tàng, Thủ tướng sồr tă 100% pria\ bơcri dà lơgar, kờp bal mờ pria\ bơcri ODA mờ ală broă lơh krà` cê. Thủ tướng sồr ală bộ, gah broă lơh, ală tiah pal geh ală mpồl lơh broă kuơmàng tơrgùm bơsong ală kòl yan, gơ hòi gơ jà ală bơnah pria\ bơcri bơh lơgar ndai, ngan là bơh ală kong ti ua\ lơgar gam ntrờ` tam gơl tàm ală lơgar rềp bal mờ gùt dunia. Thủ tướng sồr Chủ tịch ală càr, [òn dờng, Bộ trưởng, kuang atbồ gah broă lơh pal đơng lam tơn bơsong ală jơnau đơs bơh làng bol mờ mpồl lơh sa kă bro dê.

Cau cih Vũ Dũng – Cau mblàng K’Duẩn