VOV4.K’ho - Cau ùr tơnơ\ tu\ deh kòn, să ja` lơbơn, ờ pràn mờ bươn ngan gơbàn kòp. Mơya, tàm uă bòn lơgar Tây Nguyên, cau ùr tơ nơ\ tu\ pa deh kòn neh pal lơh ală broă kơ` jơ\, glar bòl ngan, jơnau do la ngòt rngơt ngan. Jơnau ngai do đơs bè ờ uă kòp bươn gơbàn tus mờ cau ùr tơ nơ\ tu\ deh kòn mờ broă chài rcăng pleh mờ ală kòp do
Lài ngan là kòp mrềt mu\t tơnơ\ mờ tu\ deh kòn mờ kòn cau he mờng sơnđan là kòp kò sòng: di lah um ha là pờ phan puh càl gơtìp mrềt mu\t. Tu\ do, he ba` ai chèo jùt mờ mìng ai chèo đềs gòm kờ` jơh dà kơlhề mờ soh phan ram.
Kờ` sơndră mờ mrềt mu\t, cau ùr tơnơ\ mờ tu\ deh pal kah lơh ram să. Tơnơ\ mờ tu\ hừ um, cau ùr pa deh kòn pal jùt ra` să mờ chèo đềs lơbơn mờ soh phan ram kờ` pleh mờ mrềt mu\t. tu\ b^c tơ\ ồi ram kờ` pleh mờ kòp jê rơnồng dờ. Ba` sa phan mrềt tài lơh ờ niam tàm broă tơrdih phan sa, pròc gơtìp ờ niam bè jê as pròc ràm tơnơ\ mờ tu\ deh, hăt ndul, kal ke tàm broă tơrdih phan sa.
Tàm broă deh kòn, cau ùr roh uă ngan mhàm mờ bơta pràn kơl dang să jan, den tàng kờ` ngan bơtơl ală phan sa bơkah di pal kờ` să jan mhar pràn mờ ròng kòn. He pal sa ală phan sa bè poăc pơrlang, tăp iar kờ` niam mhàm; sa uă plai chi bè plai kroăc, bơlhong, càrốt, biăp tơlir kờ` bơtơl ală vitamin.
Tàm mùl màl, geh uă oh mi cau ùr tu\ gơtìp mrềt mu\t neh blơi is ală bơta sơnơm tơmù duh să kờ` hùc. Bơta do ngòt rơngơ\t ngan, tài sơnơm mìng gơsơ\t ha là kơrian ală vi khuẩn mơya ờ jơh, lơh kòp sơlơ jroă rơlao, lơh bơta broă hùc sơnơm sơlơ tơnguh. Kuơ màng ngan, ba` hồl să mờ dà nha chi duh, tài bơta do lơh gơtìp mrềt mu\t tàm să. Di lah gơl^k dà kơlhề uă ha là dà pơrhàl den sơlơ ba` hồl să tài tàm să he gơtìp roh dà, jơng tơnò tàm să gơdàr ơnàng, di lah hồl să sơlơ lơh să roh uă dà rơlao.
Bơta kuơ màng là pal tam cah is kòp mrềt mu\t mờ kòp nggù
Kòp nggù mờ kòp mrềt mu\t geh tu\ gơl^k geh kung ndrờm bal, den tàng ờ g^t tàm broă kờ` g^t kòp. Di lah ờ g^t di tu\, kòp nggù [uơn gơl^k geh kòp jroă rơlao mờ kal ke ngan tàm broă sơm kòp:
Kòp nggù: gơl^k geh mờng go\ ngan là kòp jê rơnồng dờ, duh să uă, jê bồ, jê reh jê ram, bơsiă ờ gơl^k kơnhà. Kòp gơl^k geh ni sơna, glar tàm să jo\ g^t nđờ poh mờ jê jơh gùt să.
Kòp mrềt mu\t: mờng gơl^k dà muh, gơlềt muh, duh să ờ uă, geh cau ờ gơtìp duh să, bơsiă gơl^k kơnhà, să bồ mrềt ờ uă. Glar să jo\ bơh 3 tus 4 ngai, gơl^k pơrhàl, jê gùt să.
Dơ\ 2 là kòp gơmù hìu kòn:
Gơmù hìu kòn là 1 bơta kòp [uơn ngan gơtìp tàm ală cau ùr tơnơ\ mờ tu\ deh, uă ngan là tàm cau ùr neh dờng sơnam, kis tàm tiah [òn lơgar. Gơl^k geh bơta do là tài deh uă dơ\, deh jê, tu\ deh ờ geh cau dơng deh niam, di mờ broă đơng deh. Ală cau mờng lơh broă `jơ\ ha là lơh broă `jơ\ gờ` tơnơ\ mờ tu\ deh sơlơ [uơn ngan gơtìp kòp do. Bơdìh hơ\ tai, cau ùr gơtìp ờ tơl phan sa bơkah, să bồ rơgai ờ pràn, gơtìp kòp sùm den kung [uơn gơtìp kòp. Ală cau ùr kờ` deh tai, di lah neh gơtìp gơmù hìu kòn den lơh ờ niam ngan tu\ deh dơ\ pơn jăt tai. Di lah ờ deh tai, cau ùr kung gam gơtìp ờ niam tàm rài kis, tàm hơ\ uă ngan là tàm broă lơh kloh niam să tòm.
Gơmù hìu kòn là 1 bơta kòp ờ ngòt rơngơ\t tus mờ cau ùr, mơya lơh niam uă ngan tus mờ rài kis, lơh broă pah ngai. Kòp ờ duh reh di lah geh sơm kòp gờ`, mơya di lah lời jroă di gơlan pal koh hìu kòn.
Kờ` pleh mờ gơmù hìu kòn tơnơ\ mờ tu\ deh, cau ùr ba` deh tai gờ`, deh uă. Pal deh tàm hìu sơnơm kờ` geh đơng deh di pal.
-Pal kah: cau ùr tơnơ\ mờ tu\ deh pal lơh kloh niam să jan, lơh broă ờ `jơ\, sa uă phan geh jrao, biăp tơlir kờ` pleh mờ kòl è, dong kờl să jan mhar pràn…
Làng bol mờ gơ\p bơyô pal kah, tơnơ\ mờ tu\ deh ba` lơh broă `jơ\ gờ` ir kờ` sơndră mờ broă di gơlan gơmù hìu kòn. Geh tu\, tơnơ\ mờ tu\ deh ba` b^c uă mờ pal ceh ndul rơhời, geh dong kờl să jan mhar pràn. Làng bol he kung pal tơnguh sùm broă lòt kham kòp cau ùr jăt tơngai 6 nhai 1 dơ\ kờ` gờ` go\ kòp cau ùr.
}au mblàng Ndong Brawl.
Viết bình luận