VOV4.K’ho- Tàm Pơrjum bè bơtàu tơnguh lơh sa tiah nhàr lơgar bơh Bộ Công thương dê bơyai lơh tàm tơrbŏ bal mờ 25 càr tiah nhàr lơgar pa do, dùl tàm 3 jơnau tờm gơlam tus broă bơtàu tơnguh lơh sa tiah nhàr lơgar ờ hềt lơh geh di bè bơta gơn kơnờm, ờ hềt jăt thàn bơta bơtàu tơnguh, hơ̆ là ală bơta ờ suk tàm broă lơh rơndăp ù tiah, bơh ală rơndăp ù tiah “tơngume” bè rơndăp ù tiah mpồng nhàr lơgar tơngai bơh nam 2021- 2030, rơndăp ù tiah phan bơna ồs đèng, gùng lòt...tus rơndăp ù tiah “lơbơn” là phan bơna kă bro.

Jơnau yal bơh Bộ Công thương dê pà gŏ, broă bơtàu tơnguh lơh sa tiah nhàr lơgar neh lơh geh uă cồng nha niam ngan. Tàm tơngai bềng bơta kal ke, ală càr tiah nhàr lơgar neh rơcăng lài, jơh nùs bơsong, lơh ngan brồ guh, nàng sền gàr niam lơngăp lơngai, sền gàr dà lơgar tàm kơnhoàl ù tiah nhàr lơgar, rơcăng sơndră kòp Covid-19 geh cồng nha, sền gàr să jan làng bol, nàng gàr sùm bơtàu tơnguh lơh sa tàm tiah nhàr lơgar. 6 nhai bồ nam 2021, jơh ală 25 càr tiah nhàr lơgar ndrờm geh khà gơguh dương, tàm hơ̆ 20 tàm 25 càr gơguh uă rlau mờ khà kờp bal bơh gùt lơgar dê. Uă càr gơguh bal mờ khà 2 nơm khà.

Mơya, ală tŭ bơtàu tơnguh lơh sa tiah nhàr lơgar kung gam sơl uă kal ke. Lơh sa- mpồl bơtiàn ală tiah nhàr lơgar gam lơyài bơtàu tơnguh pơndrờm mờ bơta kờp bal bơh càr tiah nhàr lơgar dê đơs is mờ bơh jơh gùt lơgar dê đơs bal. Rơndăp lơh sa tàm tiah nhàr lơgar kung gam kơnờm tàm broă lơh sa sươn sre là tờm ngan, ờ hềt lơh gơs tiah lơh sa tơrgùm bal, ờ hềt đòm jăt tơl jơnau sồr, jòi gĭt anih tờm lơh gơlik, lơh măt kă bro phan, ờ hềt lơh gơs ală anih lơh bal lơh sa- kă bro. Lơh sa mờ măy mok ờ hềt lơh gơlik geh phan bơna tờm, bơta pràn tàm pơrlòng ờ uă. Tàm ală jơnau gơbàn, ờ hềt pràn jak geh yal den pal yal tus broă lơh rơndăp ù tiah bơcri priă bơtàu tơnguh tàm ală càr tiah nhàr lơgar đơs bal mờ tiah nhàr lơgar đơs is gam uă bơta ờ suk bè bơta niam rơndăp ù tiah, ờ hềt geh bơta yal lài, ờ hềt geh tơl cơng tàng lơh broă rơndăp lơh. Geh tŭ, broă lơh rơndăp ù tiah ờ hềt gơ jăt bal mờ broă bơ̆t bơtàu broă rơndăp lơh lơh jăt, ờ hềt gĭt nền tŭ tơngai, priă jền bơcri dipal mờ tơl tŭ tơngai bơh rơndăp ù tiah dê. Hơ̆ là ờ hềt kờp, tài bơh ờ hềt ngan ngồn gơ jăt bal mờ bơta geh ngan bơtàu tơnguh bơh tiah hơ̆ dê, mờ bơta is rơmis lơh sa, ngui sa mờ bơhiàn mờng quèng bơh làng bol ơm kis tàm ală càr tiah nhàr lơgar dê den tàng cồng nha lơh sa- mpồl bơtiàn bơh rơndăp ù tiah dê ờ hềt uă, gơlam tus phan bơna bơ̆t bơtàu lơh sa mờ măy mok, kă bro bơh ală càr dê gam lơyài bơtàu tơnguh.

Mò Lê Hoàng Oanh- Kuang ătbồ Vụ Drà châu Á- châu Phi pà gĭt, jăt Adat Rơndăp ù tiah, tŭ do jơh ală càr tiah nhàr lơgar ndrờm gam jal mhar lơh Rơndăp ù tiah càr tơngai bơh nam 2021- 2030. Do là rơndăp ù tiah bơtòm tơrgùm tơmŭt bal ală rơndăp ù tiah gah, broă lơh, tam pà tiah bơtàu tơnguh bơh càr tàm tiah nhàr lơgar dê. Tŭ ờ hềt lơh gơs mờ kĭ rơndăp ù tiah càr den geh gơ gơs kal ke tàm tŭ ai priă bơcri, gơhòi gơ jà priă jền, ờ lơh gơlik geh anih ƀươn ai bơcri priă bơtàu tơnguh in...Jăt mò Lê Hoàng Oanh đơs, bơh rlau 200 jơnau dan bơh ală càr tiah nhàr lơgar dê pơyua tus, bal mờ bơta sền gròi bơcri priă bơtàu tơnguh ală gùng lòt den broă gờñ lơh sir gơs Rơndăp ù tiah mpồng nhàr lơgar tơngai bơh nam 2021- 2030 geh sền gròi uă ngan. Mò Lê Hoàng Oanh, đơs: Bè lơh pa, lơh niam wơl mpồng nhàr lơgar tiah nhàr lơgar geh 33 jơnau dan bal mờ ală tơngume loh làng, bè: gờñ lơh sir gơs Rơndăp ù tiah mpồng nhàr lơgar Việt Nam- Lào, Việt Nam- Campuchia, Việt Nam- Lo tơngai bơh nam 2021- 2030, jơnau dan bơh ală càr tiah nhàr lơgar dê tŭ do rơ̆p mìng pa geh Rơndăp ù tiah tus jơh nam 2020 lơm. Bè Rơndăp ù tiah bơtàu tơnguh ồs đèng geh 36 jơnau dan, bal mờ ală tơngume loh làng gơrềng tus rơndăp ù tiah ồs đèng 8; Broă ai priă jền ai Broă lơh đèng ƀòn lơgar in, lơh pràn bơcri priă lơh ală gơl gùng che đèng jun ồs đèng tàm ală càr jăt rơndăp ù tiah; Kĭ Rơndăp ù tiah bơtàu tơnguh ồs đèng bơh nam 2016- 2025 bơh ală càr dê, bè Lai Châu, bơtơl rơndăp ù tiah bơh Lào Cai dê bàr pe rơndăp broă lơh hìu măy pờ tơlik ồs đèng, halà càr Quảng Nam...Ală mpồl jơnau dan bè rơndăp ù tiah bơcri priă lơh mpồl lơh sa mờ măy mok, lơh ală kơrnoat hòi jà, gơhòi gơ jà mpồl lơh sa kă bro bơcri priă lơh bơ̆t bơtàu phan bơna mpồl lơh sa mờ măy mok, tiah lơh sa mờ măy mok...

Mùl màl gơwèt mờ càr Quảng ninh- do là càr dùl lơm geh tơl ală gùng tiah nhàr lơgar tàm ù gờl mờ tàm dà lềng mờ lơgar Lo, geh bơta pràn tàm pơrlòng bè kă bro, nhơl chờ, jun pơndiang phan bơna kă bro mờ lơgar Lo bal mờ ASEAN. Nàng ngui niam bơta pràn, bơta ƀươn gơ jăt bal mờ bơtàu tơnguh kơ̆ kơl jăp ală gah lơh sa mờ măy mok gơ jăt bal mờ drơng broă kă bro, ồng Bùi Văn Khắng- Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân càr Quảng Ninh sồr: Añ dan sồr Bộ Công thương rơndăp ù tiah mờ dùl nùs bal ai càr Quảng Ninh in bơtàu tơnguh ală mpồl lơh sa mờ măy mok tàm 3 tiah nhàr lơgar, tŭ do rơndăp ù tiah bơh càr dê mìng dùl êt ngan. Lài ngan là Móng Cái, dơ̆ 2 là Hải Hà, dơ̆ pe là Tịnh Biên...dong kờl nàng rơndăp ù tiah mờ bơtơl tàm rơndăp ù tiah bơtàu tơnguh ală tiah lơh sa mờ măy mok tàm do nàng kờñ ai tơl bơta ƀươn ai ală mpồl lơh sa kă bro, ngan là mpồl lơh sa kă bro di mơ mờ dềtgeh dờp ù tiah drơng tiah lơh sa mờ măy mok...

Gĭt nền Rơndăp ù tiah càr là cơng tàng nàng ai pà, gơhòi gơ jà bơcri priă bơtàu tơnguh. Mơya, jăt Adat Rơndăp ù tiah, ờ gŏ geh Rơndăp ù tiah bơtàu tơnguh lơh sa mờ măy mok mờ kă bro, Rơndăp ù tih bơtàu tơnguh phan bơna lơh sa mờ măy mok mờ kă bro is mờ jơh ală ndrờm bơtòm tơrgùm tàm Rơndăp ù tiah càr. Tài bè hơ̆ nàng bơtàu tơnguh lơh sa tiah nhàr lơgar tàm tơngai tus do, Bộ trưởng Bộ Công thương ồng Nguyễn Hồng Diên sồr ală càr tiah nhàr lơgar pal kờp sền mờ dan ală tơngume bè bơcri priă bơtàu tơnguh tiah nhàr lơgar, rơndăp ù tiah bơtàu tơnguh lơh sa mờ măy mok mờ kă bro, rơndăp ù tiah bơtàu tơnguh tàm tơrbŏ phan bơna lơh sa mờ măy mok mờ kă bro tàm ù tiah ƀòn lơgar nàng bơtòm tơrgùm mờ mhar lơh sir gơs rơndăp ù tiah càr tơngai bơh nam 2021- 2030, bơta sền sơnơng tus nam 2050, lơh cơng tàng ai pà priă jền bơcri priă bơtàu tơnguh mờ pơlam gùng dà bơtàu tơnguh jŏ jòng ai kơnhoàl ù tiah nhàr lơgar in kung bè jơh ală gah gùng lòt, lơh sa mờ măy mok, kă bro, ồs đèng, ală kơnhoàl ù tiah tàm ƀòn lơgar...Ồng Nguyễn Hồng Diên- Bộ trưởng Bộ Công thương, đơs: Lài ngan là pal tơrgùm lơh gơtùi broă rơndăp lơh jŏ jòng mờ broă rơndăp lơh bơtàu tơnguh lơh sa mờ măy mok, lơh broă sa sươn sre, kă bro drơng broă ala bơh ală tiah dê. Mờ bal mờ broă lơh bơtàu tơnguh ală gah bè pa yal den kờñ pal gờñ geh bơtòm tơrgùm tơmŭt tàm rơndăp ù tiah càr, rơndăp ù tiah bơh tơl tiah geh bal gùng nhàr lơgar. Mờ jăt tàm ală rơndăp ù tiah bơh tiah hơ̆ dê bal mờ ală pơlam gùng dà rơndăp ù tiah gah dà lơgar mờ Bộ Ngoại giao geh jàu kơnòl do den bol he mhar dan mờ Dà lơgar, Quốc hội mờ Chính phủ nàng gơtùi ring bal geh Rơndăp ù tiah bơtàu tơnguh lơh sa bơh ală càr tiah nhàr lơgar dê, kuơmàng là rơndăp ù tiah bơtàu tơnguh ală mpồng nhàr lơgar tàm làm gùt lơgar, ngan là mpồng nhàr lơgar tàm ù gờl...

Cau lam bồ gah Công thương đơs sùm uă ngan tus broă mhar lơh Rơndăp ù tiah bơtàu tơnguh lơh sa mờ măy mok mờ kă bro tiah nhàr lơgar, mpồng nhàr lơgar...ndrờm pal mờ bơta pràn, bơta ƀươn bơh kơnhoàl ù tiah dê mờ ndrờm pal mờ rơndăp ù tiah, bơcri priă bơtàu tơnguh bơh lơgar gơ̆p bơyô dê.

Cau cih Nguyên Long (VOV1)- Cau mblàng Lơ Mu K’Yến