VOV4.K’ho - Tu\ do, khà cau ùr là kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar he geh 24,4%, gơmù 3% jăt mờ bơh nam 2002. Tàm ală kơnă dềt rơlao, khà cau ùr tus bal gam ờ gal ngan. Den tàng, lơh ngan kờ` geh 35% khà cau rơlao hờ đang là kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar bal mờ mpồl duh broă ala măt làng bol ală kơnă tơngai lơh broă bơh nam 2016 tus 2021 là ờ tu\ lơi [uơn, den tàng pal geh broă tus bal bơh ală kơnă, ală gah, mpồl lơh broă bal mờ broă lơh ngan bơh să tòm ală cau ùr dê tai.

Broă tus bal bơh cau ùr tàm Gơnoar ala măt dà lơgar Việt Nam neh geh gơguh jăk uă ngan, bơh tàm khà mìng geh 3% tàm kơnă 1. Tu\ do neh tus 24,4%. Mơya, kờ` geh 35% khà cau ùr là kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar mờ kuang bàng tàm mpồl duh broă ala măt làng bol ală kơnă tơngai lơh broă bơh nam 2016 tus 2021 gam uă ngan. Jăt mò Bùi Thị An, kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar [òn dờng Hà Nội yal: tàm Gơnoar ala măt dà lơgar bal mờ mpồl duh broă ala măt làng bol pal geh kuang bàng ala măt ală mpồl lơh broă, ală cau tàm mpồl bơtiàn, tàm hơ\ geh bal cau ùr. Broă tus bal bơh ală cau ùr tàm ală anih lơh broă geh gơnoar dờng màng do là niam ngan mờ geh 1 khà di pal, ờ mìng tài ală cau ùr là 1 bơnah tàm mpồl bơtiàn mờ gam tài cau ùr geh rơlao 50% khà kờp làng bol. Mò Bùi Thị An pà g^t: “A` kơlôi, broă ai tơl^k 35% khà là niam ngan mờ di pal ngan. Tu\ do, broă geh ai tơl^k là 35% khà cau ùr do gơtìp kal ke lah ờ. A` kơlôi là tus mờ broă tơrgùm bal den ờ kal ke ir, mơya tu\ mu\t tàm tơl tiah di lah ờ rơcang lài den 35% khà cau ùr là kal ke ngan. Di lah càr, [òn dờng lơi, gah lơh broă lơi geh rơcang bơh lài den kung ờ kal ke. Gam geh tơl pràn, mìng geh là kơrnoăt lơh bè lơi kờ` gàr niam khà gal 35% mờ pal geh tơl bơta niam, jòi geh ală cau jăk chài ngan tàm broă tơmu\t kuang bàng”.

Ring bal tàm gah gùng dră bal gam uă kal ke, tàm hơ\ uă ngan là khà cau ùr tus bal ală anih lơh broă làng bol pồ. Geh bơta tòm lơh khà cau ùr tus bal đơng lam tàm ală kơnă, gah lơh broă dà lơgar, ală càr, [òn dờng ờ hềt geh là tài: broă ai tơl^k mpồl kuang bàng, cau lơh broă đơs bal mờ mpồl kuang bàng, cau lơh broă là cau ùr gam lơyài. Bal mờ hơ\ là broă lơh jăt broă lơh kuang bàng cau ùr ờ ndrờm bal, ờ pơgồp uă tàm broă đơng lam, sền gàr ală kơnă dê. Bơdìh hơ\ tai, kuang bàng là cau ùr lơh jăt broă lơh mè, lơh pơ-ùr, mờ tus bal tàm ală broă lơh mpồl bơtiàn tai, den tàng lơh ală oh mi cau ùr tìp uă kal ke rơlao mờ cau klao. Mò Hồ Thị Thuỷ, kuang jăt jơng atbồ mpồl kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar càr Vĩnh Phúc đơs là: “Ală broă lơh bè ring bal cau klao mờ cau ùr là geh tơl lơm, bơh tàm ală kơrnoăt Đảng tus mờ ală sră nggal adăt boh lam, mơya broă cau ùr tus bal broă lơh gùng dră bal gam tìp uă ngan kal ke. Bơh tàm broă sền gròi kung bè tàm mùl màl, ală càr, [òn dờng lơi kung ndrờm bal lơm là broă go\, bơto bơtê kuang bàng cau ùr ờ hềt geh sền gròi den jăt bol a` go\ bơta jrô ơnàng bơh bơta do dê là broă bơta niam, mờ ờ geh bơta niam den mìng là broă sơnam kờ` pồ mờ sơnam kờ` pồ den gơrềng bal tus mờ sơnơm ơm jơh lơh broă cau ùr dê”.

Mờ tơngu me ờ uă ngan geh 35% khà kuang bàng là cau ùr, khà măt cau tơl^k măt te\ khà là cau ùr tàm ală tiah pal geh tơl niam, ờ gơtùi ờ uă rơlao jăt mờ cau klao. Broă yal măt kuang bàng geh gonoar kuơ màng bơh ală gah, mpồl cau ùr dê. Mò Nguyễn Thị Tuyết, kuang jăt jơng atbồ mpồl tam klăc cau ùr Việt Nam pà g^t: Mpồl tam klăc cau ùr Việt Nam neh dan mờ Anih duh broă gah tề lam gùng dră bal Việt Nam kờ` geh tơl khà cau ùr tus bal mờ Gơnoar ala măt dà lơgar bal mờ Mpồl duh broă ala măt làng bol ală kơnă; bơyai lơh ală dơ\ sền gròi tàm ală càr mờ tàm tơngu me hơ\, geh pơlam tus mờ Đảng ală gùng dà, broă lơh bè lơi kờ` tơl khà cau ùr tu\ tus bal tàm mpồl duh broă Đảng kung bè tàm Gơnoar ala măt dà lơgar mờ mpồl duh broă ala măt làng bol. Mò Nguyễn Thị Tuyết đơs: “Bol a` geh ală ơdu\ bơto ai ală gah, mpồl lơh broă dà lơgar bal mờ ờ uă cau geh tơl^k măt te\ khà, tàm tơngu me hơ\, ală gah, mpồl lơh broă bol a` pơn jăt tai bơyai lơh bơto ală cau geh tơl^k măt te\ khà tus bal te\ khà tàm Gơnoar ala măt dà lơgar ha là mpồl duh broă ala măt làng bol ală kơnă kờ` rơcang ai ală oh mi cau ùr in g^t wă tu\ tơl^k măt te\ khà kung bè tu\ geh dờp gơnoar bơh 1 nă kuang bàng làng bol dê tu\ tus bal mờ Gơnoar ala măt dà lơgar kung bè mpồl duh broă ala măt làng bol ală kơnă”.

Kờ` rơcang te\ khà kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar mờ mpồl duh broă ala măt làng bol tơngai bơh nam 2016 tus 2021, pal tơnguh broă đơng lam, sền gròi bơh ală kơnă Đảng, gơnoar atbồ ală kơnă; tơl^k kơnòl mùl màl tus mờ ală cau lam bồ ală anih lơh broă, ală gah, mpồl lơh broă dà lơgar, ală càr, [òn dờng tàm broă lơh jăt broă kuang bàng cau ùr. Bơh tu\ hơ\, ală kơnă, ală gah, mpồl lơh broă geh ală broă lơh pràn kơl dang, nền nòn kờ` ai tơl^k khà kuang bàng, bơto bơtê kuang bàng cau ùr, tơl khà, tơl niam, sền do là kơnòl pa tàm broă lơh kuang bàng Đảng dê. Mờ ală sră nggal bơto sồr broă lơh kuang bàng pồ tàm Gơnoar ala măt dà lơgar mờ mpồl duh broă ala măt làng bol, pal tơl^k loh khà kuang bàng cau ùr tàm dar cri bơyai dơ\ 3 kờ` tơl niam tơnguh khà cau ùr geh pồ. Jăt mò Nguyễn Thuý Anh, kuang jăt jơng atbồ anih duh broă ală bơta mpồl bơtiàn Gơnoar ala măt dà lơgar yal, bơdìh mờ broă ai tơl^k khà măt kuang bàng, pal geh broă lơh tềng đăp măt kờ` tơnguh uă khà cau ùr tus bal tàm anih lơh broă làng bol pồ: “Ai tơl^k khà kuang bàng den pal là broă lơh jo\ jòng, mơya he kung pal geh broă lơh tềng đăp măt. Bgơdìh mờ jơnau ai tơl^k pal lơh bè lơi kờ` geh uă ngan khà kuang bàng tơl^k măt te\ khà do. Bơdìh hơ\ tai, a` kung ring bal mờ broă ờ dờp kờ` ală cau tơl^k măt te\ khà pal là ală cau niam ngan tàm khà măt hơ\ mờ tàm hơ\ cau ùr pal geh tơl khà bè he kơ\p kờ`”.

Tus bal tàm ală anih lơh broă geh làng bol pồ là ala măt cau te\ khà tàm anih lơh dà lơgar dê. Tàm broă bơyai lơh te\ khà kuang bàng tàm Gơnoar ala măt dà lơgar, kuang bàng tàm mpồl duh broă ala măt làng bol, kờ` tơnguh uă khà cau ùr tus bal ală anih lơh broă làng bol pồ, ờ mìng ală kơnă Đảng, gơnoar atbồ mờ tơl nă cau te\ khà kung pal g^t loh là: sền gròi tus cau ùr, kờ` bal mờ broă cau ùr tus bal tàm Gơnoar ala măt dà lơgar bal mờ mpồl duh broă ala măt làng bol ală kơnă là mùl màl pơgồp bal tàm broă chồl pràn ring bal cau klao mờ cau ùr, tài broă gơguh jăk cau ùr mờ broă tơnguh bơtàu mpồl bơtiàn dê.

        Cau cih mờ yal tơng^t Ndong Brawl