Ùr ơruh K’Ho la cau lơh lài ngan broa\ lòt lap bao
Thứ bảy, 00:00, 19/05/2018

            VOV4.K’ho - Broa\ bao kòn bơh cau K’Ho mờng ngan geh lơh jat 2 broa\: Bơta ho bau bơh mè bèp cau klau mờ mè bèp cau ùr, hala  bơh bơta khat gơboh tam kờ` bơh ùr klau. Tàm 2 bơta hơ\ den broa\ lơh lài ngan di gơlan la bơh cau klau,  di gơlan kung la bơh đah cau ùr. Mơya nàng kờ` bal den gơnoar tờm ngan la đah hìu nha\ cau ùr. Tu\ bơyai lơh bau kòn,  geh gơnoar la bơta bơh hìu  cau ùr.

            Tu\  kờ` dùl na\ cau klau, cau ùr K’Ho geh yal mờ mè bèp tờm nàng tus hìu cau klau lùp lap bau. Mè bèp cau ùr, kồ` mờ ala\ cau rềp mềr ngan bơh cau ùr geh tus hờ hìu cau klau. Bè ờs la trồ mang, ờ lòt lap trồ ngai. Tài dilah  lòt lap tàm trồ ngai mờ ờ bơtuah hìu nha\ cau klau ờ bài den  bàs ngan. Lòt lap trồ mang, dilah cau klau ờ bài den kung geh rê niam mờ ờ cau lơi git!

            Bao kòn bơh cau K’Ho geh 3 broa\ pal lơh la lap bao, lùp bao mờ bao. Lap la he tus lùp jơnau mờ hìu nha\ cau klau. Lùp la bơyai lơh bơcik bồ, tu\ 2 hìu nha\ neh tam kờ`. Tơnơ\ lùp bau, 2 na\ ùr klau gơ tùi kis bal bè ùr bơklau mờ deh kòn. Bao la tam tù\ bơyai lơh jun bao, tu\ ùr bơklau neh geh tơl bè lơh sa, lơh sa tơl ngui tơl sa, pas gơs, hìu đah ùr neh jàu jơh phan kơt bao bơh đah hìu  cau klau rka\ khà. Tàm jun bao, ùr bơklau jà jơh jơi nòi, [òn lơgar tus nàng chờ bal mờ bơta kờ` gơboh khi dê.

            Lài do,  broa\ lơh lùp bao bơh cau K’ho geh lơh tus 7 ngai: 3 ngai đah hìu cau klau mờ 4 ngai đah hìu cau ùr. Tàm tơngai do, 2 đah geh bơyai tơr`a ala\ bơta gơ rềng tus bao kòn. Hìu đah klau geh sồr hìu đah ùr cèng tus ờ ua\ phan kơt bao nàng tơm sal dà kơlhề mè bèp neh ròng siam  cau klau gơs bơnus. Khi mờng trơ wơl mờ ala\ jơnau đơs pơnđik ho wơl bơh cau K’Ho dê. Dilah hìu cau pas,  phan kơt bao hìu đah ùr cèng tus hìu đah klau di gơlan la dùl nơm rpu, la drap yang, la pang cing, mơya tu\ lơi kung pal geh nhòng mờ ồi làng tơ\- ala\ phan mờ neh geh ai tàm adat bơhìan bơh cau K’Ho.

            Tàm ala\ phan kơt bơh đah hìu cau ùr cèng tus hờ hìu cau klau pal geh cap lòng, sơnđan la cap lòng ho bao. Cau ùr pal sa\ tờm mut tàm brê coh dùl cap lòng mờ chi niam. Mờ cau K’Ho, ồs  geh pơrya kuơ màng ngan,  gơ cèng geh bơta  hờm ram, mờ nting bơtrơh phan kis iơh tam brê, mờ la anih  gơ tùi ơm lir wir nàng boh bơr yal brê. Gơnru lòng geh sing ồs geh ai go\ bơta kơp kờ` đềt mềr bal mờ lơh geh bơta  rờm ram kis bal tus jơh rài kis. Cap lòng hơ\ kung geh pơrya  ndu gơnrơh ngan.

            Mờ cau K’Ho, phan kơt bao di gơlan  la  geh mo, kung di gơlan la jàu rhời tàm 5 nam, 10 nam hala jo\ rlau. Tơngai jào phan kơt bao nđờ jo\ la bơh 2 đah hìu nha\ tam tơr`a bơyai.

            Lài mờ jun bao,  [òn làng bơyai lơh dùl mang chờ,  sơnđan la ‘’Mang chờ kup bao’’. Phan  kuơ màng ngan tàm mang  chờ do la yô sơmbiat jun bao. Tàm mang kuơ do,  ùr ơruh  geh tus hìu cau klau mờ tơn dò sơmbiat tàm tê cau klau. Tàm mang hơ\, klau pơnu mờ ùr ơruh geh pal đơs ờ ua\ jơnau cih bơh adat bơhìan kòn cau he dê. Bè: Jòi pơ ùr, bơklau pal lùp mè bèp, sa sre, sa mìr pal lùp tồr rpu, kơnrồ, lơh da\ pal lùp yàng bơnơm, rê mờ pơ ùr  bè rê mờ dà…

            Bơta kuơ màng  tàm adat bơhìan bao kòn bơh cau K’Ho la hìu nha\ đah cau ùr geh la cau rcang lài jơh mờ  la cau geh bơnga\  tờm ngan la kồ` bơh ùr ơruh. Ồng kồ` la cau chài đơs, git jơnau tàm tơl ala\ bơta. Ồng kung la cau tờm ngan geh tam pơlam,  cau đơs tus bơta bao kòn, bơyai tở`a ala\ phan kơt bao. Bơr đơs bơh ồng kồ` tàm bơyai tơr`a bao kòn  la kuơ màng ngan.

                                    Cau mblàng K’ Brọp

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC