1-Việt Nam ƀư geh nău dơi Đại hội Thể thao Đông Nam Á tâl 31 (SEA Games 31) 

Đah nău lah “Yor du Đông Nam Á dăng lơn", Việt Nam hŏ ƀư geh nău dơi Đại hội Thể thao Đông Nam Á tâl 31 (SEA Games 31) ntơm bah nar 12-23/5/2022. Rlău 14 nar tâm rlong ta Hà Nội n'hanh 11 n'gor, nkual ƀon têh kiău ma, mpôl thể thao dak tơm jay Việt Nam geh 205 huy chương vàng, 125 huy chương bạc n'hanh 116 huy chương đồng. Tĭng nchih rgum, 17 môn geh tâm rlong ta Olympic hŏ rgop an mpôl thể thao Việt Nam 119 huy chương vàng ta SEA Games 31, âk 58% nău âk geh vàng bah lĕ ma mpôl. Lơn lah, rmôt chưng play bu klô U23 n'hanh rmôt chưng play bu ur Việt Nam hŏ mât geh dơi HCV geh bah đại hội năm 2019. Ta SEA Games 31, geh nău rhơn, rngot yơn lĕ rngôch lah nuih n'hâm thể thao têh, nuĭh n'hâm tâm rnglăp bah nsum mpôl ASEAN. Du Việt Nam dêh bên, rŏng năch đah nău ntroh n'gôr bah nuĭh tât uănh ta lĕ rngôch ăp môn tâm rlong bol geh nuĭh tơm jay tâm rlong lah mô. Nău ăp dăp tâm pah kan nchrăp an saơ du Việt Nam rlău dơi nuh srê, dôl dâk hao tay.

Ndrel đah nê, Việt Nam hŏ geh âk nău dơi tâm trong wăch rgum năch pâl nđaih n'hanh nkoch n'hơ rup gui, văn hoá, neh dak, kon nuĭh Việt Nam tât băl mpôl tâm nkual n'hanh lam ntŭr neh.

2. Rmôt chưng play bu ur Việt Nam hŏ geh nau dơi râng rơh tâm rlong chung kết World Cup bu ur 2023 rơh bôk năp kơp ntơm sa ơm.

          Rmôt chưng play bu ur Việt Nam hŏ geh nau dơi râng rơh tâm rlong Chung kết World Cup bu ur bôk năp kơp ntơm sa ơm, đah nau dơi 2-1 bah năp Đài Bắc Trung Hoa tâm rơh tâm rlong dăch dŭt. Nau dơi bah bu ur Việt Nam ndrel ma geh nkah lơn rnôk ma ăp nŭih rlong hŏ geh khuch yor srê Covid-19.

          32 rmôt lăp tâm rơh tâm rlong World Cup 2023 (geh 29 rmôt lăp sŏng ndrel 3 rmôt lăp play-off liên lục địa) geh pă jêng 4 rmôt tơm, du rmôt 8 ntŭk. Nau geh rnôk săch hŏ leo rmôt chưng play bah Việt Nam lăp bảng E đah rmôt bu ur Mỹ (rmôt dăng ngăn) ndrel rmôt bu ur Hà Lan (rmôt dăng tal bar). Nau moh săk hôm e geh Bảng A tŏ Play-off, mra lah Bồ Đào Nha-Thái Lan mô lah Cameron. Nŭih ntĭm chưng Mai Đức Chung lah 1 tâm 6 nŭih ntot măt bah Châu Á tâm rlong ta ntŭk aơ ndrel ma Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines ndrel tơm ngih Australia. Nŭih ntĭm chưng Mai Đức Chung kŏ rlet rlau năm 2022 geh nau dơi đah HCV ta SEA Games31. Aơ lah rơh tal 3 mro, ăp bu ur chưng play bah Việt Nam geh nau dơi prehe ngăn tâm SEA Games. Nau dơi aơ kŏ kơl an bu ur chưng play bah Việt Nam geh nau dơi ta SEA Game đah rnoh 7 HVC, nchlơi ngai rmôt tal 2 Thái Lan (5 HCV)./.

3-Aơ lah rơh tâm rlong rmôt chưng Việt Nam n'gluh rnoh dơi tât geh AFF Cup 2022 gay ntĭnh an HLV Park Hang Seo.

Ta AFF Cup 2022, rmôt chưng play Việt Nam gŭ ta bảng B ndrel đah ăp rmôt chưng play Malaysia, Singapore, Myanmar n'hanh Lào. Lăp chưng bảng bôk năp AFF Cup 2022 ƀư tĭng trong rvăch chưng 5 rmôt, tâm nê ăp du rmôt mbra chưng 2 tơ̆ chưng ntŭk nơm n'hanh ntŭk năch, gay sơch 2 rmôt dâk bôk bảng lăp chưng n'glĕ dŭt. Rmôt chưng play Việt Nam mbra chưng 2 tơ̆ ntŭk năch mâp Lào n'hanh Singapore, tâm rnôk 2 tơ̆ chưng ntŭk nơm Malaysia n'hanh Myanmar. Aơ lah rơh tâm rlong rmôt chưng play Việt Nam gay dâk bôk năp ntĭnh an HLV Park Hang Seo.

5 năm ta nâm nău tiăr nti bah HLV Park Hang Seo, rmôt chưng play Việt Nam hŏ mât ntŭk gŭ dâk bôk năp nkual Đông Nam Á, nkre lah dak Đông Nam Á gŭ ta rmôt 100 dŭt jŏ bah FIFA. HLV Park Hang Seo hŏ ndrel rmôt chưng play Việt Nam hŏ geh âk nău dơi ntoh lư mô hŏ tă geh bah kăl e n'hanh dơi rnê âk ta ntŭk tâm rlong chưng play Châu Á 5 năm aơ, nê lah: U23 Việt Nam geh dâk tâl bar ta rơh tâm rlong U23 châu Á 2018, dâk tâl puăn ta ASIAD 2018, 2 tơ̆ mbro geh huy chương Vàng chưng play bu klô ta SEA Games 30 n'hanh 31; rmôt chưng play Việt Nam dâk bôk năp AFF Cup 2018, lăp tâm puăn rmôt ASIAN Cup 2019 n'hanh lơn lah rgop măt ta rơh tâm rlong lăp n'glăp dŭt FIFA World Cup 2022 - nkual châu Á.

4. U23 Việt Nam hŏ geh nau dơi Huy chương vàng SEA Gamne 31 ndrel lăp vòng tứ kết giải U23 châu á 2022

          Ta Sea Game 31, U23 Việt Nam hŏ geh HCV khlay ngăn rmôt chưng play bu klô. Aơ lah năm tal 2 mro, nŭih ntĭm chưng Park Hang Seo geh nau dơi prêh ngăn tâm nau tâm rlong. Gay mât nau dơi geh HCV ta nau chưng play bu ur, U23 Việt Nam lŏ dơi rlet rlau Indonesia 3-0, tâm ban Philippines 0-0, rlau Myanmar 1-0, rlet Timor Leste 2-0 tâm vòng bảng. Jêh nê, nŭih ntĭm chưng Park Hang Seo ndrel rmôt chưng pkay hŏ dơi rlau ma Thái Lan ndrel 1-0 rnoh geh lăp chung kết. Aơ lah rơh rlong SEA Gamne dăch dŭt, Wa Park Hang Seo leo mrôt chưng play Việt Nam hăn rlong.

          Tâm VCK giải U23 Châu Á 2022 geh ta Uzebekistan ntơm lơ 1-19/6/2022, U23 Việt Nam ndrel rlong ma Hàn Quốc, Thái Lan ndrel Malaysia. Đah nau ntĭm bah nŭih Hàn Quốc Gong Oh-Kyun, U23 Việt Nam hŏ geh nau dơi rlet vòng bảng lor ma nsrŭng bah năp nau mô dơi 0-2 bah năp Ả râp Xê-út rnôk rlau. Ả-rập Xê-út kŏ jêng lah rmôt geh nau dơi ngăn rnôk rlau ma rmôt tơm ngih U23 Uzơbekistan đah rnoh 2-0 tâm rơh tâm rlong./.

5- Vũ Phương Thanh dâk bôk năp lam ntŭr neh tâm rlong pe môn nkre du tơ̆ dŭt jêr lam ntŭr neh

Nar 29/8, trang chủ tơm bah SwissUltra 2022 nchih nău mbah rhơn nuĭh tâm rlong Việt Nam ma tiếng Anh: "Aơ lah muh măt nuĭh dâk bôk năp lam ntŭr neh: Dăn mbah rhơn Thanh Vũ". SwissUltra lah tâm rlong pe môn nkre du tơ̆ dŭt jêr lam ntŭr neh. Ăp nuĭh râng tâm rlong ân lôch jêh 38km ra, 1.800km ndeh wah jâng n'hanh nchuăt hăn jâng 422km. Lĕ rngôch rnoh jong ngai tâm rlong bah ntŭk pâl dja jong rlău 10 tơ̆ du rơh tâm rlong full triathlon ngăn.

Lôch 14 nar tâm rlong mô gŭ rlu Vũ Phương Thanh lôch jêh rơh tâm rlong bah păng ta SwissUltra 2022 đah lĕ rngôch rnoh ngăch 328 môh 27 mnĭt 55 giây gay hao dâk bôk năp bu ur. Vũ Phương Thanh (deh năm 1990), dơi sơm săk lah "Bu druh nchuăt wăr lam ntur neh", mô lah "Bông hồng sa mạc". Năm 2016, păng lah nuĭh châu Á lor bôk năp nchuăt rlău 4 yôk choih dŭt duh lam ntur neh đah lĕ rngôch njăr trong jong 1.000 km, lah sa mạc Atacama (Chile), sa mạc Gobi (Trung Quốc), sa mạc Sahara (Ai Cập) n'hanh sa mạc Antarctica (Nam Cực).

6-Đại hội tâm rlong thể thao lam dak năm 2022 geh nau dơi ueh

Đại hội Thể thao lam dak năm 2022 geh ntơm lơ 9-21/12 ta Quảng Ninh ndrel ma 10 rmôt, nkuăl ƀon têh êp nê. Đại họi rgum geh rlau 17 rbăn nŭih râng, tâm nê geh rlau 10 rbăn nŭih ntoh măt bah 63 n’gor, nkual ƀon têh ndrel rmôt tahen, tâm rlong ta 43 môn rlong đah 942 nkô̆, ndrel lah rơh rgum đại hội têh ngăn tâm ntơm sa ơm. Ăp nŭih rlong tâm 933 huy chương. Lôch đại hội, rmôt Hà Nội geh dơi dĭng lĕ đah 475 Huy chương, tâm nê geh 175 Huy chương, rmôt nkuăl ƀon têh Hồ Chí Minh dâk tal 2 đah 128 HCV, dâk tal 3 lah rmôt tahen đah 90 Huy chương vàng. Tâm rơh tâm rlong geh dĭng lĕ 53 kỷ lục neh dak ndel 96 kỷ lục đại hội geh kơp dơn.

          Jêh gưh nau dơi bah SEA Game 31, Đại hội thể thao lam dak lah rnôk gay nchră nau dơi dĭng lĕ bah rơh tâm rlong thể thao lam dak. Đại hội lah rnôk joi nŭih blau mhe ân thể thao Việt Nam nchrăp ân râng ăp rơh tâm rlong lam ntur neh tâm rơh tât, bah năp măt lah rơh SEA Gamne 32 geh ƀư ta Campuchia tâm khay 5/2023.

7-Chưng play bu klô lam ntŭr neh 2022 (World Cup 2022) dơi ƀư ta du dak hồi giáo Trung Đông n'hanh Lionel Messi ndrel Argentina hao dâk bôk năp

Tâm rlong chưng play lam ntur neh 2022 (World Cup 2022) dơi ƀư ta Qatar bah 20/11-18/12/2022 đah âk nău mha êng: Lor bôk năp World Cup dơi ƀư ta du dak Hồi giáo Trung Đông, lor bôk năp tâm lịch sử, tâm rlong chưng play lam ntur neh tâm khay sial puh rgâl bah hôm ma khay rlu nti; lor bôk năp Morocco - du rmôt chưng play châu Phi lăp dơi bán kết.

Rơh tâm rlong n'glĕ dŭt tâm ban kơt mbĭch mbrơi mô hŏ tă geh ta World Cup đah Pháp n'hanh Argentina lah ndơ an saơ dŭt ntoh lư. Lôch âk năm kâp, kêng dŭt Lionel Messi hŏ geh dơi săk ntơ World Cup lôch ndrel Argentina hao dâk bôk năp World Cup 2022. Êng Messi nơm hŏ geh năm 2022 tâm rlong dŭt geh nău dơi an n'gâng kan rmôt chưng play neh dak đah 18 tơ̆ chưng lăp. Kơp êng World Cup 2022, Messi hŏ lăp geh 7 tơ̆. Messi hŏ geh lĕ rngôch ăp ndơ nkhôm rnê têh jê̆ ma du cầu thủ mbra dơi geh tâm n'gâng kan.

8-Olympic yan sial puh 2022 geh ƀư tĭng nau dơi “bonh bóng”

          Olympic yan sial puh lah nau kan geh kơp dơn lam ntur neh geh ƀư tâm năm 2022. Trung Quốc lah dak tơm ngih bah thế vận hội năm aơ. Nau kan tâm rlong tâm lơ 4/2/2022 ta tach chưng play Tổ Chim, Nkuăl ƀon têh Bắc Kinh. Aơ lah rơh Olympic yan sial puh bôk năp geh ƀư ta Trung Quốc.

Ngăn lah, bắc Kinh jêng nkuăl ƀon têh bôk năp geh nau dơi ƀư tơm Olympic yan sial puh Olympic yan vai. Đah nau râng bah 95 dak ndrel nkuăl neh, Olympic sial puh 2022 geh dak tơm ngih bbu ‘bong bóng” tâm kơt Olympic Tokyo 2020 gay ma đăp mpăn ân ăp nŭih rlong ndrel nau rlong geh ƀư nơih ueh. Ta rơh rlong Olympic aơ, rmôt chưng pkay Na-uy geh nau dơi mrô 1 đah 16 HCV. Dâk tal 2 lah rmôt Đức tal 12 HVC. Ndrât ngăn bah OLympic yan sial puh aơ lah rmôt chưng play Trung Quốc hŏ rlet rlau Mỹ fay ma dâk tâm tal 3 dăch dŭt đah 9 HCV, 4 HCB ndrel 2 HCĐ.

9- Đại hội thể thao châu Á (ASIAD) tâl 19 geh ntruch tay tă bah nuh srê Covid-19

 Đại hội thể thao châu Á (ASIAD) tâl 19 lah ngoăy tâm ăp nău kan thể thao dŭt têh bah châu Á. Nău kan dja ƀư ta nkual ƀon têh Hàng Châu, Trung Quốc ntơm bah nar 10-25/9 năm aơ. Yơn lah, nar 6/5, Hội đồng Olympic châu Á (OCA) hŏ n'glêh an ntruch tay ASIAD 2022 yor nô nău nuh srê Covid-19 krit jêr ta Trung Quốc n'hanh rơh tâm rlong dja nchrăp mbra dơi ƀư tay ta Hàng Châu, Trung Quốc tâm năm bah kơi tay đŏng. Nchrăp ƀư đại hội lah ntơm bah nar 23/9-8/10/2023.

ASIAD năm 2023 lah rơh Đại hội thể thao châu Á tâl 19 tâm lịch sử. Aơ lah nar tâm rlong têh dâk tâl bar lam ntŭr neh, dâk bah kơi Olympic khay rlu nti. Aơ lah rơh tâl pe, Trung Quốc đăng cai ASIAD, lôch rnôk hŏ tă ƀư dak tơm jay bah nar tâm rlong têh khlay dja tâm ăp năm 1990 n'hanh 2010.

10. Roger Federer hŏ mbơh mô hôm râng tâm rlong, Rafael Nadal geh nau dơi prêh ngăn Grand Slam tal 22

          Ntôn lah geh mâp âk nau jêr tâm năm nơm ranh, Rafael Nadal hôm ntoh nau dăng bah nơm tâm năm 2022 đah 2 nau dơi Gran Slam ta Australia ndrel Pháp. Nau dơi aơ kơl păng geh 22 nau dơi Grand Slam tâm nau kan. Aơ lah rnôk prêh ngăn bah nau tâm rlong quần vợt lam ntur neh. Tâm rnôk nê, tâm nklang khay 9 năm aơ, nŭih rlong Rafael Nadal hŏ mbơh mô hôm rlong tâm rnôk 41 năm. Nŭih rlong vợt aơ hŏ pâl 1.500 tŏ tâm 24 năm. Faderer lôch rơh tâm rlong tâm rlau 20 tâm rlong đah 103 nau dơi, 310 pơh tâm rnoh mrô 1 lam ntur neh, tâm nê geh 237 pơh mro.

          Nŭih rlong quần vợt deh năm 1981 lah nŭih bôk năp 20 Glan Slam. Păng dơi tâm 8 rnôk tâm rlong Wimbledon, 6 nau nkhôm Australia Open, geh nau dơi 5 tŏ mro giải Mỹ pơk hvi ndrel geh Roland Garros năm 2009. Federer kŏ geh 6 nau dơi ATP World Touf Finals, huy chương bạc bu klô Olympic 2012 ndrel HVV bar hê bu klô Olympic 2008.

          Rơh tâm rlong ngăn dăch dŭt ma Roger Federer râng tâm rlong lah rơh tâm rlong bar hê dăch dŭt.

Rafael Nadal lah rnôk rlong đah Jack Sock/Frances Tiafoe ta giải Laver Cup 2022 geh ƀư tâm khay 9 năm aơ./.

VOV Tây Nguyên/Nuĭh rblang: Điểu Thân n'hanh H'Thi