Tây Nguyên ntik n’hao săk tơm gay ƀư pâl nđaih
Thứ bảy, 00:00, 03/05/2025 VOV Tây Nguyên/Nuĭh rblang:  Điểu Thân n'hanh H'Thi VOV Tây Nguyên/Nuĭh rblang: Điểu Thân n'hanh H'Thi
VOV.M'NÔNG- 50 năm dơn ngoăy neh dak nuĭh ƀon lan Tây Nguyên dôl mât ndray, ntik n’hao ăp săk tơm văn hóa gay geh nău rêh uĕh lăng lơn

 

Nkhêp geh nar rlu lễ dja, nuĭh ƀon lan buôn Tơng Jú, xã Ea Kao, nkual ƀon têh Buôn Ma Thuột, n’gor Dak Lak dôl mô gŭ rlu wơt năch. Lah ntŭk gŭ rêh jŏ năm bah kônh wa nuĭh Rđe, ta ƀon aƀaơ nha hôm mât ndray dơi âk nău way ơm, jay rot, ndrâm dak, ăp nău kan cheh tanh bok brai, trah mon ndah rup si... Tâm ƀon aƀaơ geh 18 rnăk ŭch rgum êng, ndrel ƀư pâl nđaih đah ăp nău kan wơt năch rlong uănh saơ văn hóa way ơm ƀon lan kơt lôk ƀư ndơ uh goh, n’gon ndrănh yăng, rlong kah ndơ sa, djăt uănh nău njroh mprơ… Yuh H Wân Buôn Krông, ta buôn Tơng Jú nkoch, ăp nău kan pâl nđaih nsum mpôl tâm ƀon lan mô dơn ntop geh tay wăng sa ma hôm rgop kơl nuĭh Rđe mât ndray văn hóa way ơm:

“Ta jay he ri hŏ ơm geh jay roh hôm, mir hvi n’hanh ŭch rŏng mât ndray ăp rnoh khlay văn hóa way ơm kơt chĭng, yăng đŏng. Rnôk geh năch hăn tât pâl nđaih ri jay rnăk hên ơm geh mir tơm play, n’glău ka, hôm nău mpât mprơ, ƀư tŭr goh chĭng gong rhŏ dŏng dơi đŏng, hôm geh lĕ ma ndơ sa way ơm bah nuĭh Rđe gay năch rlong uănh saơ. Lĕ mpeh manh gŭ bĭch rlu măng, năch mbra dơi rlu rlău, manh gŭ bĭch măng tâm ăp jay roh bah he”.

          Rnơm ƀư ueh nau dơi geh ơm ndrel đah âk nau kan rgâl mhe, ntŭk kan pâl n’aih neh dak Măng Đen, nkuăl Kon Plông, n’gor Kon Tum rnôk aơ jêng ntŭk tât bah bu năch rnôk tât ma Tây Nguyên. Năm rlau aơ, Kon Tum hŏ vơt 1,2 rkeh nŭih năch. Ntơm bôk năm tât nrôk aơ năch pâl n’aih hao âk, tâm nê geh năch dak ba dih tât Kon Tum hao ăp nar. Ntơm nau râng nau kan pâl n’aih, kônh wa rnoi mpôl đê̆ geh lơn tâm nau mât, ƀư ueh nau vay ơm. Wa A Khàn, Bí thư Chi bộ thôn Tu Cần, Kon Plông mbơh, kônh wa ân geh nau blau mhe lơn bah ăp ntil ndơ pâl n’aih gay kơl an năch tât âk:

          ‘Rnôk aơ, ƀon hên dôl ƀư nau ntĭm nti njroh mprơ, tir chĭng ndrel râng ƀư ăp nau vay ơm kăl e. Ăp thôn ƀon ndrel tâm rlong mât ndrel ƀư ueh nau ơm. Gay dơi tâm ban ŭch đah nau rêh mhe, ăp kônh wa ta aơ mro rgâl nau mĭn, nau kan, ngăn lah kơt tĭng ndrel hun hao pâl n’aih nsum du trong săk tam, gay rgum âk năch tât ma Măng Đen, Kon Plông”.

          Tâm nau hun hao pâl n’aih, n’gâng kan n’gor Kon Tum mro uănh khlay tât nau geh dơi bah ƀon lan rnoi mpôl đê̆. Ntơm nkuăl ƀon têh Kon Tum tât ăp nkual jru ngai kơt Tu Mơ Rông, Đăk Glei...ngăn lah nkuăl Kon Plông, hŏ njêng âk nau pâl n’aih, nau ƀư ơm ueh kăl e, ndơ ngêt sa...âk nau ueh ơm bah rnoi Xê đăng, Bahnar, Jeh Triêng. Ăp ƀon ƀư pâl n’aih nsum, kơt Kon Kơ Ty (nkuăl ƀon têh Kon Tum) Tu Thó (Tu Mơ Rông), Vi Rơ Ngheo, Kon Vơng Kia, Kon Chênh (Kon Plông)...dôl lah nau rhơn bah nsum mpôl ăp rnoi mpôl đê̆ Kon Tum./.

Rgop kơl nuĭh ƀon lan mât ndray ntik n’hao săk tơm văn hóa, ăp năm rlău aơ, n’gor Lâm Đồng hŏ mô rlu an ƀư ăp đề án rdâk tay âk lễ hội way ơm. Aƀaơ n’gor geh 84 lễ hội way ơm bah ƀon  lan ăp rnoi mpôl đê̆. Tâm nê, âk lễ hội way dơi mât ƀư mbro n’hanh hŏ ƀư rdâk tay ăp lễ hội, kơt: Lễ Pơthi bah nuĭh Churu n’hanh rmôt K’ho ta nkuâl Đức Trọng; nar nsĭt bah n’hao rhe bah ƀon lan K’ho Srê, nkuâl Di Linh; lễ Bok Chu-bur bah nuĭh ƀon lan Churu; ăp nău way ơm ƀư ôp brah mir bah nuĭh Mạ ta nkuâl Bảo Lâm; lễ nsĭt huêng ba ta jay ba; lễ srih tăm ba lŏ; lễ nsĭt sai; lễ hội Lồng Tồng bah nuĭh Tày... Tĭng bu ranh ƀon K’Keo, ta thôn Hàng Làng, xã Gung Ré, nkuâl Di Linh, nău rdâk tay geh nău dơi lễ hội geh nkô̆ hôr dŭt khlay mha êng:

“Aơ lah săk ntơr văn hóa bah âk rơh aơ, rdâk tay gay nđơn trêng tay an kon său, rƀah gĭt dơi săk ntơr văn hóa bah rnoi nuĭh he. Bah năp jêr jŏt bah nô nău aƀaơ, yơn đah nuih n’hâm bah kônh wa mpeh du nuih n’hâm, dŭt tâm rnglăp n’hanh dơn ngoăy hŏ rdâk ƀư tay geh nău dơi lễ hội rhơn nsĭt ba n’hao rhe dja. Mpôl hên dŭt rhơn, saơ dơi nău rhơn n’hao rnôk mât ndray dơi văn hóa way ơm bah rnoi nuĭh he”.

VOV Tây Nguyên/Nuĭh rblang: Điểu Thân n'hanh H'Thi

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC