Nklang ƀon lan ƀư mir ba ngăn, ăp nuĭh blău ti rnoi Xơ Đăng kơt A Huyền (ta Quảng Ngãi) n’hanh A Bliêt (n’gor Dak Lak) gân djăng lôk ƀư n’hanh trêng nti ndơ uh goh way ơm. Ntơm bah nău nteh đơn T’rưng n’gloh bah năp mpông jay tât ăp dĭng dưt rla, khân păng mô  dơn mât ndray nău nteh săk tơm ma hôm rgâl têh uĕh mhe gay ndơ uh goh bah rnoi nuĭh rlai lăp tâm nău rêh  mhe aƀaơ đŏng – nthoi tay tu tơm văn hóa u che he ma mpang ti n’hanh bôk rngok gĭt blău nơm.

Tâm jâng gung jay rkêp rkơp ta xã Đắk Tô, n’gor Quảng Ngãi, bu ndăm A Huyền nkrêh nău mprơ ntoh lư “Tiếng chày trên song Bom Bo” ma đơn T’rưng tă bah nô nơm lôk ƀư. nô nkoch:

“Đơn T’rưng dja ri ƀư tĭng nău uĕh mhe, mbra nkrêh dơi ăp nău mprơ way ơm n’hanh nău mprơ mhe aƀaơ. Gay ƀư dơi đơn T’rưng dja ri jêr âk ntil ngăn, bah tơm rla gay ƀư dơi đơn dja ri ân hăn joi lăp jru tâm bri, lôch nê mơ koh tĭng lĭng rla tĭng nău he ŭch, hŭr tâm ŭnh gay tơm rla kro n’hanh nâp gay kôih tĭng nău he ŭch rŏng”.

 A Huyền nkoch, lôch nti tốt nghiệp Trường Cao đẳng Văn hoá – Nghệ thuật Quân đội, nô sĭt pah kan ta Đoàn Nghệ thuật n’gor Kon Tum (ơm). Tâm rnôk râng ăp nău kan nchreng an uănh, A Huyền geh  âk huy chương. Yơn kêng dŭt nô plơ̆ sĭt đah jay jê̆ bah he nơm dơm, aƀaơ mpeh xã Đắk Tô, n’gor Quảng Ngãi gay ntrăm săk he đah ndơ uh goh rnoi nuĭh he nơm, krêp dêh đah nău rêh ƀon lan.

“Yor gŭ tâm mpôl njroh mprơ nar măng an nchreng an uănh da dê, mô geh mông nar gay rgum joi, gŭ mĭn, rhôp nău, nchih ăp nău mprơ, nău tâm pât…Nê lah nău ŭch rŏng bah săk nơm. Jêng gâp dăn rlu, sĭt ƀon tơm geh mông nar gŭ mĭn  n’hanh lôk ƀư ndơ uh goh rnoi nuĭh he nơm.”.

Mô dơn mât kơt ơm nău nteh, A Huyền hôm lôk ƀư, rgâl uĕh mhe tay đŏng gay ndơ uh goh lăp rlai ndrel đah n’hong hoch nău rêh mhe aƀaơ. Ntơm bah đơn tơrưng Xơ Đăng 15 dĭng, nô hŏ rklă ƀư jêng đơn tơrưng 46 dĭng, jêng lah ƀư luh 46 ntil nău nteh êng êng, tŏng đah nău ŭch geh geh uh n’hâm n’hanh nchreng an djăt uănh aƀaơ. Rlău ma nê, A Huyền hôm rklă ƀư hang rhiăng ndơ uh goh êng đŏng kơt ting ning, klông pút, gong lŭ… Nô rong an  âk mông nar gay ntrêng nti tay ndơ uh goh rnoi he, chraih chĭng n’hanh mpât mprơ an ăp băl mom:

“Rnôk sĭt Đăk Tô, gâp ntơm lôk ƀư đơn tơrưng 15 dĭng hôm, tĭng nău way ơm Xơ Đăng. Yơn lah, đah nău hun hao bah ndơ uh goh nău mprơ mhe aƀaơ, gâp hŏ rklă ƀư tay đơn tơrưng geh 46 dĭng. Aƀaơ gâp hŏ rklă ƀư tay âk ndơ uh goh rnoi he nơm, kơt ting ning, klông pút, tơrưng, gong lŭ…n’hanh chraih ăp ntil chĭng gong tĭng nău nteh way ơm bah rnoi nuĭh he”.

Êt êl rgum joi, rklă ƀư n’hanh ƀư njêng ndơ uh goh rnoi he nơm đŏng, nô A Bliêt (rnoi Xơ Đăng) ta buôn Kon Wang, xã Tân Tiến, Dak Lak, hŏ njêng ăp đơn êng he. Nô mpeh rơh druh ndăm 8X, dơi bơ̆ lah drô Nghệ nhân ưu tú Pâ Gut n’hanh rnăk wâl ơm pêt mât nuih n’hâm rŏng nău mpât mprơ. Đah nău ŭch rŏng lĕ nuih n’hâm, A Bliêt nti êng nhạc lý, rklă ƀư geh nău dơi ăp đơn tơrưng âk dăp đah nău nteh kloh rsang, gay goh êng du til, rlai lăp n’hanh ntop an nău mpât mprơ:

“Rnôk nti gưl 2 gâp ntơm ôp joi, ƀư êng đơn tơrưng. Rnôk nê nơh, gâp ƀư bôk năp mô jêng, tâl bar nău nteh mô hŏ di, yor rnôk nê nơh gâp mô hŏ rƀah gĭt nău tâm n’guăk tâm ăp nốt đô, rê, mi.. Gâp rvê ƀư êng mbro, bơ̆ gâp đă gâp ƀư êng. Tât lôch gâp nti nhạc lý bôk năp ta Buôn Ma Thuột gâp gĭt êng du đêt mpeh ăp nốt nhạc, nduang, mbah nteh, n’gâng tơm nău mprơ bah Xơ Đăng n’hanh gâp hŏ tâm pă gĭt kloh ăp nốt đô, rê, mi… Ntơm bah nê, đơn lor bôk năp gâp rklă ƀư geh ăp nốt nhạc tâm di lơn, hŏ geh nău dơi”.

Ăp đơn tơrưng tă bah nô A Bliêt ƀư njêng mbra goh êng, rlai lăp nsum đah ndơ uh goh, rlai lăp nsum đah ăp nău mprơ Xơ Đăng kơt rơngê, ting ting… Gay geh ndơ ma lôk ƀư, nô hŏ sĭt tât ƀon (Đăk Xanh, xã Văn Lem, nkuâl Đắk Tô, n’gor Kon Tum ơm) ngai hang rhiăng km. Nô lăp tât bri njŭng gay joi ăp dĭng lŏng, ngâr nkar tŏng đah nău ŭch geh pơk hvi ndơ guh goh nteh, njêng ăp nốt ngŭr, klêu, đăp mpăn geh đơn ma nkrêh bah nốt si ngŭr tât si klêu.

“Gâp ân hăn sĭt tât ƀon tơm ơm nkhêp geh ƀon ƀư nsĭt ba n’hao rhe tâl 25 khay 10 dương lịch ăp năm. Ăp năm gâp sĭt khâl ƀon tơm da dê. Lôch khay lễ hội, gâp hăn bri sơch  tơm ngâr gle ƀư ndơ uh goh. Bah meng nê gâp hôm lôk ƀư lĕ ma chĭng kram (dĭng dưt rla) đŏng, rnoh klêu (âm) păng tâm ban kơt ndơ uh goh bah nuĭh Rđe mô lah chĭng ƀon lan gay ăp kon se, ăp mon său dơh hăn nti. Gay geh ndơ ma  lôk ƀư ndơ uh goh way ơm, gâp ân hăn 3-4 nar sĭt ƀon ơm ta Kon Tum (ơm), đă kônh wa ta nê kơl joi dĭng rla kranh dah găp, hôm sĭt ƀon ta Dak Lak ƀư ndơ uh goh đŏng”.