Ƀon lan Bu Nong, tâm ban kơt âk rnoi mpôl đê̆ êng ƀa ƀă ta Tây Nguyên đŏng, dŏng âk ntil chĭng gong rhŏ an ngêt sa têh n’hanh gŭ rêh nsum mpôl tâm ƀon lan. Tâm nê, Gong Prăk dơi uănh lah drăp ndơ mpêt khlay, mô dơn ƀư ma dak kông mha êng, nău nteh uĕh êng ma hôm rnoh khlay huêng brah lah yang đŏng, nău rêh jêng nkre đah ƀon lan, mpơl nău khŭn ndrŏng, ring tam bah ăp rnăk.

Gong Prăk dơi ƀư bah dak kông, mha êng đah ăp ntil chĭng gong ngăn. Bor gong geh pe păng geh pŭn, trong rval têh ntơm bah 15–20 cm, dak kông prăk nkre đah nđôch brâp jŏ tĭng năm khay. Nău nteh bah Gong Prăk nkre kloh rsang, n’gloh tâm ban kơt gong lŭ, nkre ngŭr thanh, chrêk mblar tâm ban kơt chĭng “Yău”, njêng nău nteh uĕh êng: rnôk ri rngân jong, kloh rsang nklang bri ƀon têh hvi, rnôk ri n’gloh lam, ƀư nuĭh djăt năl kloh nău huêng khlay n’hanh dăch dêh.

Gay geh du bor Gong Prăk, nuĭh Bu Nong ân rgâl âk ma ndrôk, rpu nuĭh Lào n’hanh Campuchia. Geh bor gong rnoh khlay dah jât mblâm rpu dăm têh. Yor kơt nê̆, Gong Prăk dơi uănh lah drăp ndơ khlay mô dơi ntĭt, dơn geh ăp rnăk têh ndrŏng, mơ dơi geh n’hanh nđơn tay rlău âk rơh kơn.

Yơ Thị Mai, ƀon Njrang lu, xã Đức An, n’gor Lâm Đồng, ngoăy tâm đêt rnăk hôm dơi mât bor Gong Prăk mpêt khlay, nkoch:

“Aƀaơ hôm dŭt đêt nuĭh gĭt goh Gong dja. Ta ƀon mpôl hên, dơn hôm geh 3–4 nuĭh gĭt goh dơm. Gong Prăk lah drăp ndơ mpêt khlay hŏ nđơn tay bar pe rôk nuĭh tâm rnăk gâp. Mô dơn ntlơi an tay rơh kơn bah kơi, ma mpôl hên hôm trêng nti tay nău goh. Gâp dơi bơ̆ ntĭm, aƀaơ hôm ntĭm tay an kon đŏng, an rơh kơn mom ndăm bah kơi tay, gay gĭt rnoh khlay n’hanh nkô̆ hôr bah nău Gong tâm ăp tơ̆ sŏk goh.”

Đah nuĭh Bu Nong, ndơ geh pŭn kuăl lah (gong), hôm ndơ mô geh pŭn kuăl lah chĭng. Đah Gong Prăk, lor rnôk goh, ân njŭr ôp răch dăn brah chĭng gong ma yăng ndrănh n’hanh djăr dăm gay mpơl nău lê. Trong goh mha êng đŏng: bu yông ma rse an gong nchah têl tơl, du ding ti nhŭp mâng pŭn goh tâm pŭr gong, njêng nău nteh n’gloh rngân, tăng lam bri ƀon. Yơ Thị Mai an gĭt tay:

“Êng đah chĭng gong ngăn, Gong Prăk ntoh tâm ăp nar ngêt sa têh khlay dơm kơt nău way rgum lăp ƀon, ngêt năm sa khay, ngêt sa n’glăp ƀon mô lah ôp brah mpih ƀon. Lor rnôk goh, kônh wa ân ƀư mpih gong da dê. Nău way dja mpơl nău uănh khlay đah drăp ndơ mpêt khlay.”

Aƀaơ, tâm ƀon nuĭh Bu Nong dơn hôm dŭt đêt bor Gong Prăk. Rnoh nuĭh gĭt goh an di dŭt đêt đŏng, lơn lah ăp nuĭh âk năm deh. Ăp tơ̆ Gong Prăk n’gloh tâm măng ngêt sa têh, nê mô dơn lah nău nteh bah ndơ goh, ma hôm lah nău n’gloh nteh bah yău ye, drăp ndơ nuih n’hâm dŭt khlay mô dơi ntĭt. Yơ Thị Dơn, nuĭh tâm rmôt chĭng gong ƀon Njrang lu, xã Đức An, n’gor Lâm Đồng, mpơl nău:

“Aơ lah Gong Prăk dŭt mpêt khlay, ăp rnôk geh nău kan khlay mơ njŭr goh. Rnôk goh Gong Prăk, gâp saơ tâm ban kơt nău ngơi bah yău ye n’gloh sĭt. Mpôl hên mbra nsrôih mât ndray n’hanh nđơn tay an rơh kơn bah kơi tay.”

Ăp nău nteh Gong Prăk dơi mpơl tĭng trong êng, tâm di đah tĭng râp, lah nău rlai lăp nsum đah kon nuĭh, huêng brah n’hanh bri dak. Đah nuĭh Bu Nong, chĭng gong lah nsum lah mâng weh gĭt khŭn ndrŏng tâm ƀon lan n’hanh nău ring tam bah du rnăk wâl, rnoi deh keh na. Hôm êng đah Gong Prăk, nê lah drăp ndơ mpêt khlay dơn ăp rnăk geh ndrŏng mơ dơi rvăt, n’hanh way dơi uănh khlay kơt du drăp ndơ mpêt khlay nđơn tay ăp rơh nuĭh./.