Việt Nam hiện có 16 dân tộc rất ít người, với số dân dưới 10.000 người, bao gồm: Ơ Đu, Brâu, Rơ Măm, Pu Péo, Si La, Ngái, Cống, Bố Y, Cơ Lao, Lô Lô, Mảng, Lự, Chứt, Pà Thẻn, La Ha, La Hủ.

Đây là những dân tộc có điều kiện sống vô cùng khó khăn, địa bàn sinh sống chủ yếu ở vùng sâu, vùng xa, giao thông đi lại không thuận tiện, tỷ lệ hộ thuộc diện đói nghèo cao, khả năng tự bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống của đồng bào rất hạn chế, nhiều dân tộc bị mai một văn hóa truyền thống.

Có dân tộc ngay cả tiếng nói, chữ viết, trang phục… cũng bị mai một, thậm chí mất hẳn. Việc bảo tồn khẩn cấp về văn hóa cũng như đầu tư, hỗ trợ phát triển đời sống cho đồng bào dân tộc có số dân dưới 10.000 người vì vậy là hết sức cần thiết.

Dân tộc Ơ Đu là 1 trong 16 dân tộc rất ít người được giới thiệu trong seri phim của Đài TNVN về cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam.

Người Ơ Ðu hiện có dân số khoảng 700 người, phân bố ở xã Nga My, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An. Xưa kia người Ơ Ðu cư trú suốt một vùng dọc theo hai con sông Nặm Mộ và Nặm Nơn thuộc dãy Trường Sơn hùng vĩ. Do nhiều biến cố lịch sử, hiện người Ơ Ðu ở Việt Nam chỉ còn tập trung ở bản Văng Môn, xã Nga My. Người Ơ Ðu sinh sống chủ yếu bằng nương rẫy và một phần ruộng nước. Mỗi năm họ chỉ làm một vụ lúa. Công cụ làm rẫy gồm rìu, dao, gậy chọc lỗ.

Ngày nay, ngoài trồng lúa, bà con Ơ Đu ở Nghệ An đã được chính quyền địa phương hướng dẫn trồng các loại ngũ cốc khác sắn, bầu, bí, ngô, ý dĩ, đỗ và những loại cây công nghiệp cho thu nhập cao như keo lá tràm, keo lá mỡ.

Người Ơ Đu ở nhà sàn có 4 mái lợp lá. Trước đây, ngôi nhà truyền thống, nhà sàn, phải dựng quay đầu vào núi (dựng chiều dọc). Khi dựng cột phải tuân theo một thứ tự nhất định. Nay kiểu nhà này không còn nữa. Người Ơ Đu ở sàn nhà giống như nhà sàn người Thái.

(Sinh hoạt bên bếp lửa cũng là cách để người Ơ-đu giữ lửa cho hạnh phúc gia đình )

Do số lượng dân số ít, sống xen kẽ với người Khơ Mú và Thái cho nên các mặt quan hệ xã hội văn hóa của họ chịu nhiều ảnh hưởng hai dân tộc này. Người Ơ Ðu lấy họ theo họ Thái, Lào. Tổ chức dòng họ rất mờ nhạt. Trưởng họ là người có uy tín, được kính trọng và có vai trò lớn trong dòng họ. Gia đình người Ơ Ðu là gia đình nhỏ phụ quyền. Ðàn ông quyết định tất thẩy các công việc trong nhà. Phụ nữ không được hưởng thừa tự. Họ phổ biến tục ở rể. Lễ vật trong dịp cưới không thể thiếu là thịt sóc, thịt chuột sấy khô và cá ướp muối.

Người Ơ Ðu ăn tết Nguyên đán, tết cơm mới. Ngày hội lớn nhất là lễ đón tiếng sấm trong năm. Ngày đó, cư dân khắp nơi đổ về mở hội tế trời, mổ trâu, bò, lợn ăn mừng. Người Ơ Ðu có đời sống văn hóa khá phong phú, sử dụng thành thạo các loại nhạc cụ của người Khơ Mú, Thái như: sáo, khèn, chiêng, trống; thuộc các làn điệu dân ca Khơ Mú, Thái, kể chuyện dã sử. Các trò chơi dân gian người Ơ Ðu gồm có đánh khăng, chơi quay, ném còn, ô ăn quan./.