Khi một thanh niên người Hoa vừa ý một cô gái nào đó, anh về thưa với cha mẹ. Cha mẹ sẽ bàn bạc, xem cô gái có ý tứ không, có đảm đang việc nhà không… rồi mới quyết định nhờ ông mối (hoặc bà mối) sang nhà gái ngỏ lời.

Bà mối phải là người "mát tay", ăn nói khéo léo, gia đình hạnh phúc, hòa thuận. Và quan trọng hơn, những đôi lứa trước đây do bà làm mối phải hạnh phúc, làm ăn phát đạt. Trong trường hợp này, có khi người con gái không biết mặt người chồng tương lai của mình, chủ yếu nhờ bà mối “đưa duyên lành” nối dây tơ hồng cho hai bên đến được với nhau.

Đám cưới người Hoa. Ảnh: baomoi.com

Ông Séo Dùng Mìn, ở tổ 8, phường Quang Trung, thành phố Hà Giang, kể: "Lần thứ nhất là dạm ngõ, lần 2 là ăn hỏi (lễ kiệu), lần thứ 3 mới cưới được.  Ngày dạm ngõ, nhà trai đến nhà gái chơi, bảo thấy nhà gái có bông hoa đẹp, chúng tôi về xem, thế có chỗ nào muốn hái không? Nếu nhà gái trả lời chưa có đâu, gia đình bạn trai nói chúng tôi có một người con trai, muốn về ngó con gái nhà ông bà; con gái bà tuổi gì, sinh năm bao nhiêu? Nhà gái bảo con gái tôi sinh năm này năm này, nhà kia bảo con trai sinh năm này năm này, hai bên nhất trí, gọi là dạm ngõ đấy".

"Ngày xưa do mối hết. Gia đình nhờ ông bà mối đi nói hộ, nói là tôi thích con gái nhà này lấy con trai nhà tôi, do nhà trai chủ động hết. Kể cả con gái thích hay không thích cũng hỏi bằng được" - ông Mìn nói.

Ngày cưới, gia đình nhà trai chọn giờ tốt, rồi báo cho nhà gái biết giờ nhà trai đến rước dâu. Khi đi rước dâu, cha mẹ chú rể không được đi theo, chỉ có bà mối và họ hàng của nhà trai cùng đi với chú rể. Bà Chéng Thị Lè, ở tổ 8, phường Quang Trung, thành phố Hà Giang, cho biết:

"Người ta xem sách vạn niên xem ngày tốt giờ tốt mới cho vào nhà, nếu không thì cứ đứng ở ngoài thôi. Vào nhà thì người già của gia đình nói chuyện, xong là đến giờ ông mối đi thắp hương, xin phép đến giờ tốt là đưa dâu ra cửa".

Hôn nhân của người Hoa trên nguyên tắc "môn đăng hộ đối". Nhà trai mong có nàng dâu gia đình giàu có để nở mặt nở mày, giúp việc kinh doanh của nhà chồng phát đạt. Nhà gái cũng mong kiếm được một tấm chồng có địa vị xã hội để con mình được che chở, bao bọc, có chỗ nương thân yên ấm suốt đời.

Thu Hòa/VOV4