Theo Tiến sỹ Bùi Ngọc Quang, Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam, ngày trước, khi đến tuổi trưởng thành, người B’râu phải trải qua nghi thức “cà răng, căng tai”. Việc làm này ngoài thể hiện văn hóa tín ngưỡng, còn thể hiện sức mạnh và vẻ đẹp truyền thống, theo quan niệm của người B’râu. Nếu chưa thực hiện nghi thức thì các chàng trai, cô gái vẫn bị coi là những đứa trẻ, chưa sẵn sàng bước vào cuộc sống tự lập, thậm chí bị  bạn bè chê cười, dè bỉu.

Họ phải làm lễ cà răng căng tai. Họ phải mài đi 6 cái răng cửa bằng một hòn đá nhám nhặt ở ngoài suối. Mài đến tận lợi. Sau khi mài xong, họ mới được cộng đồng công nhận. Lúc này, có thể lấy vợ, lấy chồng. 

Việc thực hiện nghi thức này thường được tiến hành trong lúc nông nhàn cho một nhóm thanh niên cùng độ tuổi, do những người có kinh nghiệm đảm nhận. Mặc dù đau đớn, song tất cả đều vượt qua. Đó chính là niềm tin tâm linh tạo ra sức mạnh để họ vượt qua nỗi đau.

Căng tai mới được coi là trưởng thành. Ảnh: KT

Nếu như đối với chàng trai, việc mài răng thể hiện lòng can đảm, sự dũng cảm, thì với  với các cô gái, nó lại mang ý nghĩa khác. Đó có thể coi là chuẩn mực cái đẹp truyền thống của người B'râu. 

Ngoài việc phải mài đi 6 răng cửa, người phụ nữ B’râu còn phải căng tai. Họ xỏ vào lỗ tai những ống bương, ống tre. Nhà có điều kiện thì dùng ngà voi để đeo. Những dụng cụ ấy to dần, thậm chí làm rách cả vành tai. Khi đó, người phụ nữ đã đạt đến độ chín của lứa tuổi, là người trưởng thành và có vị trí trong xã hội.

Việc cà răng hay căng tai chỉ còn lại trong tâm trí của những cụ ông, cụ bà. Với cuộc sống hiện tại, nó không còn phù hợp. Dấu vết này chỉ còn lại trên gương mặt của những cụ ông cụ bà 60-70 tuổi.

Việt Phú/VOV4