Tết Ô Xị Chờ kéo dài trong vòng 3 ngày. Theo truyền thống, cứ đến tết Ô Xị Chờ thì gia đình nào cũng mổ lợn.

Theo ông Hù Chà Xí, ở bản Nậm Sin, xã Chung Chải, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên, một ngày trước khi sang năm mới của người Si La, suối Nậm Sin vui như hội vì dân bản mang lợn ra mổ ăn tết.

Đồng bào Si La chuẩn bị mâm cỗ cho ngày Tết. Ảnh: baomoi.com

Đồ cúng của người Si La gồm một đôi sóc, một đôi cua và một đôi cá. Thứ quan trọng nhất, không thể thiếu trong ngày tết Ô Xị Chờ, là thịt sóc.  Người Si La quan niệm con sóc vị thế vô cùng đặc biệt, giống như vật tổ của họ vậy.

Theo quy định tổ tiên truyền lại, người Si La phải cúng sóc vào tết mừng năm mới, tết mừng lúa mới và đám cưới. Nhất là khi bệnh tật ốm đau, người Si La lại cần đến thịt sóc để làm lễ cúng, cầu cho tai qua nạn khỏi.

Người già Si La lý giải rằng, ngày xưa tổ tiên sống lang thang, khổ cực, không có lợn gà nên cứ mỗi khi năm hết tết đến, thì chỉ có con sóc là loài dễ kiếm nhất. Đến bây giờ, mỗi gia đình ở Nậm Sin đều có một bàn thờ sóc. Dân bản cũng qui định dòng họ nào không bắt được sóc để cúng thì không được ăn tết Ô Xị Chờ.

Anh Lý Hồng Sơn, trưởng bản Nậm Sin, nói: “Hàng năm, thu hoạch xong thì bà con chuẩn bị rượu, các thứ để cúng xin cho các cháu học giỏi, không cho ốm yếu, đi đâu được may mắn”.

Khi đồ cúng đã được chuẩn bị đầy đủ, chủ nhà khấn tổ tiên phù hộ cho mùa màng bội thu, sau đó là vào tiệc rượu. Đi khắp bản Nậm Sin vào ngày này, nhà nào cũng bày sẵn mâm cơm bàn rượu để tiếp khách. Ai đến chúc Tết phải ngồi lại uống với chủ nhà vài ba chén.

Thông thường, khi người Si la đã ngồi vào bàn rượu thì chẳng mấy khi cuộc vui kết thúc sớm. Mâm cỗ có thể không nhiều món, nhưng rượu thì không bao giờ cạn. Say ngất ngư có khi cả ngày trời.

Tết là ngày đẹp nhất, người lạ vào bản không được ra ngay trong ngày, mà phải chờ đến hôm sau. Tiệc tan, gia đình không quên biếu khách những chiếc bánh dày dẻo thơm và mời năm sau lại tới chung vui cùng bản làng.

Ngày Tết thứ 3 là ngày để con cái báo hiếu cha mẹ. Dịp này, những người con gái đã đi lấy chồng trở về tặng quà, chúc Tết bố mẹ đẻ, thể hiện lòng tri ân đối với bậc sinh thành.

Hoàng Minh/VOV4