Dôm năr ‘nâu, tơ̆ kơdơ tôch xă găh dôm xăh Chư A Thai, Phú Thiện, dêh char Gia Lai, ƀa ƀrŭng ƀrăng huăt đum, glơch glach jơ̆p kơdơ. Mĭnh ƀar na đĭ yoa đang hăm kơmăy bơih. Ƀok Kpă An (bơngai Jarai) tơ̆ plei Ring Dap, xăh Chư A Thai, năm lăng chŭn hăm jơhngâm đon tôch hơiă mưh ƀôh ƀa plei hơkâu hơtriu hơtrăo. Ƀok tơroi unh hnam đei vă jê̆ 1,5 ha ƀa 2 pơyan, đak đei iŏk đơ̆ng dơnâu Ayun Hạ ngăl, kơna 1 sơnăm kăt yoă, preh đei dang 20 tân ƀa.
“Hrei ‘nâu jang ƀa đak tơ̆ tơring âu, tơdăh lăp lê̆ sŏng xa lơ̆m hnam đĕch ‘nŏh rơkăh bơih. Đơ̆ng rŏng trư tôm jên jang nhen răt phŏng, pơgang sơdrông, kŏng choh teh, yoă ƀa…, oei đei ‘nŏh unh hnam sŏng xa kơtĕch sơnăm. Ưh lăp măh sŏng xa đĕch mă oei ‘măn ăn sơnăm đơ̆ng rŏng dơ̆ng, păng hơnhăk tĕch kŭm đei dơ̆ng kon jên. Adrol sơ̆, jang ƀa mir, ưh đei xa lơ, lơ pơyan đa jang ưh kơ đei xa. Oei hrei ‘nâu, jang ƀa gơnơm đơ̆ng đei dơnâu đak Ayun Hạ, đak jrăh jrai, jang ƀa đei lơ ƀiơ̆. Đơ̆ng jang ƀa đak, tơdrong arih xa kơ kon pơlei roi phĭ tơtŏ dơnŏ ‘lơ̆ng ƀiơ̆.”
Tơ̆ dôm chŭn na lơ̆m kơdơ găh Phú Thiện (dêh char Gia Lai) – tơring đei hơnăn “Phe Phú Thiện” đei ư hơnhang, kơmăy kăt yoă, preh ƀa oei re dơdĭk dơdăk tơ̆ chŭn. Ƀok Nay Keng (bơngai jang Jarai), Ƀok pơgơ̆r plei Rbai, xăh Phú Thiện ăn tơbăt, gơnơm đei măh mai đak đơ̆ng dơnâu Ayun Hạ, kon pơlei hlôi đei lơ trong jang xa, pơjing đei lơ tơring pơtăm kơtao, ƀum yoăn, hât hla… Adrol sơ̆ kon pơlei lăp rei pơtăm ƀa mưh kơ sŏng xa đĕch, dang ei jang hơdoi hăm anih tĕch mơdro rei pơtăm hơdrĕch ƀa ‘lơ̆ng, đei hơnăn “Phe Phú Thiện” đei ư hơnhang ang hơnhăk.
“Đơ̆ng đei dơnâu đak Ayun Hạ, tơdrong jang xa kơ kon pơlei tơ̆ tơring roi hiôk hian ƀiơ̆. Đak đơ̆ng dơnâu đei pơchoh kiơ̆ hơbong jur truh tơ̆ kơdơ chŭn, gơnơm thoi noh mă mi ma duch nă roi kơchăng mưh choh jang, rei pơtăm, ưh pă đei gô mơ̆ng đơ̆ng đak ‘mi nhen adrol sơ̆ bơih. Pơyan yơ kŭm đei đak măh mai, ƀa jing ‘lơ̆ng, plei hơkâu, ưh pă đei pơngot nhen sơ̆ bơih. Mih ma duch nă ưh lăp jang ƀa 2 pơyan lơ̆m sơnăm đĕch mă oei pơih xă dơ̆ng teh choh jang xa, chă pơtăm dơ̆ng bơ̆n hât hla, ƀum yoăn vă hơtŏk iŏk yoa. Gơnơm thoi noh, tơdrong arih xa kơ kon pơlei roi đunh roi hiôk jơnap, roi đei ƀôh. Dơnâu đak Ayun Hạ tơpă mơ̆n hlôi tơgŭm ăn kon pơlei tơplih ming trong choh jang xa, pơm hơtŏk iŏk yoa, vang tơgop atŏk tơiung mŭk drăm tơ̆ tơring.”
Ayun Hạ jĭ 1 lơ̆m dôm dơnâu mong đak tih tơ̆ tơring Tây Nguyên, pơro đak ăn hlŏh 13.500 ha ‘long pơtăm lơ kơloăi, lơ̆m noh mă lơ ‘nŏh ƀa đak. Kŭm hăm dôm hơdrĕch ƀa ‘nao, jang kiơ̆ KHKT, dôm sơnăm âu ki đak đơ̆ng dơnâu Ayun Hạ vang tơgop ‘lơ̆ng, pơm ăn ƀa hơkâu ‘lơ̆ng tơ̆ dôm xăh Phú Thiện, Ayun Pa, Chư A Thai đei pơlei truh 8 tân/ha, đei tơring tŏk truh 10 tân/ha. Ƀok Phạm Văn Lượng, adrol sơ̆ jĭ Bí thư Đảng apŭng Phú Thiện, dang ei ‘nŏh jĭ Phó bí thư Đảng – Kơdră vei lăng kon pơlei xăh Chư A Thai, dêh char Gia Lai, tơroi, ƀa jĭ ‘long pơtăm tơm tơ̆ tơring. Bơ̆ jang kiơ̆ tơdrong tơchơ̆t đơ̆ng Anih chĕp kơ̆l Đảng apŭng Phú Thiện (adrol ki) găh hơtŏk tơdrong iŏk yoa khoa hŏk – kơmăy kơmŏk lơ̆m tơdrong choh jang xa, năm truh tơdrong pơjing hơnăn “Phe Phú Thiện”, rim sơnăm tơring pơ ‘nhŏ jên tơgŭm ăn kon pơlei jang chŭn, mă loi ‘nŏh jĭ kon pơlei kon kông pơih xă chŭn na. Dơnâu đak Ayun Hạ kŭm tơgŭm ăn kon pơlei tơplih ming trong choh jang xa; mă loi ‘nŏh jĭ kon pơlei kon kông, choh jang ưh pă đei gơnang yoa đak ‘mi bơih, choh jang kiơ̆ trong jang ‘nao đei yoa roi lơ.
“Atŏk tơiung tơdrong đei yoa đơ̆ng Dơnâu đak A Yun Hạ, kơtu đak tôch gĭt kăl vă jang xa, kon pơlei tơplih ming lơ trong jang mŭk drăm. Hăm apŭng Phú Thiện adrol ki, kon pơlei hlôi jang kiơ̆ lơ trong jang ƀa đei iŏk yoa kơjăp. Đơ̆ng noh, kon pơlei gơ̆h đei tơdrong arih xa sơđơ̆ng; mă loi jĭ bơngai Jarai hlôi rei pơtăm hăm lơ hơdrĕch ƀa hơkâu ‘lơ̆ng, đei kơ jămăk”.
Lơ kơdơ chŭn ƀa đum ƀrŭng ƀrăng hrei ‘nâu hlôi hơnhăk ba tơdrong chơt hơiă kơ pơyan jang ƀa đei ăn kon pơlei jang chŭn mir tơ̆ dôm xăh Chư A Thai, Phú Thiện, Ayun Pa (dêh char Gia Lai) tơƀôh hơdăh tơdrong đei yoa đơ̆ng dơnâu đak Ayun Hạ. Đơ̆ng choh jang xa ưh kơ sơđơ̆ng, pôm gơnơm đơ̆ng đak ‘mi đĕch, kon pơlei kon kông tơ̆ âu hlôi kơchăng chă đei đak vă choh jang rei pơtăm ƀa 2 pơyan jing ‘lơ̆ng, hơdai hăm chă rei pơtăm dôm kơloăi ‘long pơtăm nai hai, dar dĕh pơm hơtŏk iŏk yoa, jang tŏk pơm pơdrŏng. Tơdrong jơnei ‘nŏh kŭm tơƀôh hơdăh tơdrong tôch kăp gĭt đơ̆ng jang kiơ̆ khoa hŏk – ki thuơ̆t păng iŏk yoa ‘lơ̆ng dôm dơnâu đak lơ̆m tơdrong choh jang xa kơjăp ‘lơ̆ng tơ̆ tơring Tây Nguyên.
Viết bình luận