VOV4.Bahnar – Lơ\m de#h char Kon Tum đei hlo\h 5.000 ‘nu bơ ngai jo jăn găh lơ ar^h tơ\ tơ pôl ku\m hăm u\nh hnam, kơ tum kơ to\ng. Yak hlo\h tơ drong kơ dơ\ mơ lâu đơ\ng kơ d^h kâu, bơ ngai jo jăn hlôi hơ drin yak hlo\h pơ jing đei tơ drong ar^h sa ph^ tơ no\, hiôk hian ăn kơ d^h kâu păng u\nh hnam. {ai ch^h đơ\ng bơ ngai ch^h kơ tơ\ng ang Khoa Điềm.

M^nh păh jơ\ng đei jo đ^ [ơ\t ‘nao 9 khei đơ\ng ro\ng kơ yu\h de#h, đon tơ che\ng sơ năm oei ‘lơ\p đơ\ng Nguyễn Thị Thảo, oei tơ\ thị trấn Đăk Rờve, apu\ng Kon Brăih hui đei tơ drong chơt hơ iă. Ho\k đ^ lăm 9, Thảo pơ dơ\h kơ ho\k oei tơ\ hnam 1 păh ‘no\h yua kơ u\nh hnam mơ mat tat, 1 păh ‘no\h yua ư\h ke\ dôm nơ\r pơ hle hơ nul ư\h kơ pơ rơ\ng ră đơ\ng đe buăl. Yak năm g^t kăl t^h tru\h hăm Thảo [ơ\t đei lăng dôm bơ ngai đei lei lăi tơ drong ar^h hăm đon hơ drin păng pơ hno\ng oei pơ jing đei tơ drong ar^h sa ph^ tơ no\, hiôk hian. Đei u\nh hnam tơ gu\m, Thảo năm ho\k chơ cho\h hơ băn ao păng tơ klep hăm tơ drong jang âu lơ sơ năm âu ki. Tơ drong pơm tơ ‘ngla đei tơ drong ar^h sa ku\m hăm dôm tơ drong chơt hơ iă đei đăi lơ\m tơ drong jang pơm ăn kơ Thảo tơ pl^h hloi. Tơ\ thị trấn Đăk Rờve, bu bu ku\m ‘mêm kơ duch chơ cho\h bơ\n hơ băn ao hơ gei, rơ hau chơt. Ku\m hăm tơ drong jang chơ cho\h, dang ei Thảo oei hơ drin vang jang dôm tơ drong jang ‘măn ăn kơ bơ ngai jo jăn tơ\ de#h char Kon Tum hăm tơ drong jang ‘no\h j^ “ bơ ngai pơ tho tơ [o#h”. Vang tơ roi tơ drong hơ drin yak hlo\h tơ drong ar^h sa, Nguyễn Thị Thảo, akhan:

“O|h no\ng kơ lo\h, ho\k đ^ jơ hngơ\m, ar^h đ^ jơ hngơ\m, jang tơ drong jang đ^ jơ hngơ\m kơ na sư thoi noh. Kơ d^h kâu bơ ngai jo jăn ‘no\h athei hơ drin đ^ jơ hngơ\m tơ [o#h đei kơ d^h kâu ‘no\h tơ drong jang gô ‘lơ\ng, tơ drong ar^h sa oei ‘lơ\ng”.

Bơ ngai jo jăn yak hlo\h hăm tơ drong jang pơm rup phe

Đei 1 tơ drong tơ pă ‘no\h j^ vă đei tơ drong jang ‘măn ăn kơ bơ ngai jo jăn tơ\ de#h char Kon Tum ư\h kơ lơ. Yua thoi no\h dôm bơ ngai đei ư\h kơ ‘lơ\ng lơ\m hơ kâu athei roi hơ drin, hơ drin lơ hlo\h dơ\ng. 1 tơ drong kăl kơ ch^h răk ‘no\h j^ đei lơ bơ ngai jo jăn tơ\ tơ ring đei tơ drong jang, pơ jing đei tơ drong ar^h sa găh lơ gơ nang đơ\ng tơ drong hơ drin đơ\ng kơ d^h kâu. Đơ\ng dôm tơ drong jang [ônh [o\, nhen te\ch ve\ so#, tơ gu\m te\ch tơ mam... tru\h cho\h jang sa, kơ măy kơ mo\k kơ tơ\ng ang, bơ\ jang jo\h ayo\ kơ do\ soang... tă kơ đei mu\h măt đơ\ng bơ ngai jo jăn ngăl. Hlôi đei [o#h lơ bơ ngai jo jăn hơ gei yak hlo\h pơm pơ dro\ng, pơ jing tơ drong ar^h sa u\nh hnam ph^ tơ no\, hiôk hian. U|nh hnam ‘nho\ng Thân Văn Luận, oei tơ\ kueng kơ pho# 6, thị trấn Plei Kần, apu\ng Ngọc Hồi ‘no\h j^ pơ d^h gia. Mă đơ\ng jơ\ng găh ‘ngieo đei jo, năm v^h vơ\t mơ mat tat mă lei đơ\ng tơ drong pơ nam, pơ\n tơ che\ng pơ\n jang yak hlo\h lơ\m tơ drong ar^h sa, ‘nho\ng Luận hlôi chă đei hơ kăn păng ku\m hăm hơ kăn sư rong pơ tho 2 ‘nu kon t^h jơ\ vơ\ ‘lơ\ng. Ư|h khan lăp pơ ngơ\t ăn tơ drong ar^h sa dang ei, tơ\ hơ năp tơ drong jơ hngơ\m jăn roi ‘năr roi pă jăng, ‘nho\ng Thân Văn Luận hlôi pơ jing kơ d^h đei 1 trong tơ le\ch jang vă vei lăng sơ đơ\ng ăn tơ\ hơ năp kơnh:

“Sơ năm roi tơ\ vă kră jơ hngơ\m jăn roi pă jăng. Athei tơ pl^h ming tơ drong jang sa mă ư\h kơ gơ\h thoi âu hơ nơ\ng o#h. ‘Nâu kơnh, 1,2 sơ năm ^nh vă kôch pơm 1 dơ nâu, tơ\ hơ la rong bip, rong ka, tơ\ pơ gar pơ tăm ‘long sa plei. Dang ei ‘long sa plei ^nh đ^ đei io\k yua bơ\ih păng to\k bo\k hơ nơ\ng pơ tăm. Oei dơ nâu ‘nao đei lăp 2 dơ nâu ie\  vă io\k đak tơ ru\ih ăn kơ che\h phe, tơ ru\ih ‘nhot tam mă đang. Đang kơ ‘no\h gô tơ pl^h ming ư\h kơ le# thoi no\h o#h”.

Pơ tho tơ [o#h tơ drong jang ăn kơ bơ ngai jo jăn tơ\ năr ako\m tơ drong jang ‘măn ăn kơ bơ ngai jo jăn de#h char Kon Tum.

Ku\m hăm tơ drong hơ drin yak hlo\h đơ\ng kơ dơ\ mơ lâu, kơ d^h chă bơ\ jang, kơ d^h kâu yak hlo\h lơ\m tơ drong ar^h sa, dôm sơ năm tơ je# âu bơ ngai jo jăn tơ\ de#h char Kon Tum io\k đei tơ drong bơ ngơ\t tru\h tôch kơ lơ đơ\ng tơ pôl. Lơ\m năr tơ drong jang ‘măn ăn kơ dôm bơ ngai jo jăn ‘nao đei An^h vei lăng găh tơ drong jang, linh j^ rơ ka păng tơ pôl tơ ring pơ gơ\r, đei 10 an^h jang mơ dro sa, an^h jang pơm tơ le\ch vang ako\m năr le#h hăm tơ drong jang pơ tho tơ [o#h tơ drong jang păng kơ tă io\k jang dôm j^t ‘nu bơ ngai jang. ‘No\h j^ tơ drong ‘lơ\ng lơ\m tơ drong pơ tho tơ drong jang, pơ jing tơ drong jang ăn kơ bơ ngai jang jo jăn, [ok Lê Sơn Hải, tơ ‘ngla an^h jang chrăih bo\k pơm tơ mam pơ ro\ Nguồn Xanh, kơ so# 37 trong Thi Sách, pơ lei tơm Kon Tum, pơ ma thoi âu:

“Kơ d^h kâu ^nh sơ\ mơ mat tat de#h, ^nh năm ho\k tơ drong jang âu ^nh hlo#h. Kơ na mư\h đei jơ rơ vơn ^nh đ^ jơ hngơ\m ăn kơ rim đe o\h jơ rơ vơn ‘no\h. Yua kơ ư\h kơ s^ bu bu rơ ne\h ku\m pu\n ai đei tơ drong ar^h sa sơ đơ\ng ngăl o#h. Kơ na ^nh ư\h kơ pơ go\ jơ năr dăh mă dôm bơ ngai hơ yơ. Đei lơ bơ ngai sơ\ ^nh pơ tho ‘nao đei 6, 7 sơ năm. Dang ei đe sư jang đei, đe sư pơ\ih an^h jang ‘no\h j^ tơ drong chơt hơ iă”.

Ku\m hăm hơ drin đơ\ng kơ d^h, tơ drong đei tơ pôl ‘măn lơ tơ drong bơ ngơ\t tru\h, tơ gu\m to\k bo\k jing tơ drong ‘lơ\ng tôch kơ t^h tơ gu\m bơ ngai jo jăn tơ\ de#h char Kon Tum roi pơ\n lui nge\h vă mơ\t ngôi hơ dai păng hơ drin yak hlo\h lơ\m tơ drong ar^h sa.

Khoa Điềm ch^h

Thuem tơ blơ\