80 sơnăm khul ƀô̆ đô̆i Dak Lăk-Jơhngơm pran đơ̆ng jơhngơ̆m đon kon pơlei
Thứ sáu, 06:00, 03/10/2025 H’ Xiú/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r. H’ Xiú/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r.
VOV. Bahnar - Yak hloh 80 sơnăm tơ iung pơjing, iung tơblăh păng atok tơ iung, khul ƀô̆ đô̆i dêh char Dak Lăk ling lang tơklep kơjăp hăm kon pơlei. Tơdrong tơgoăt tơgoăl ƀô̆ đô̆i-kon pơlei hlôi jing jơhngơm pran, pơjing đei jơnei tih tên lơ̆m chăl sơnăm tơblăh vang păng bơ̆ jang vei lăng Teh đak hrei ou. Đơ̆ng noh tơƀôh tơbăt jơhngơ̆m đon ‘lơ̆ng liĕm kơ “Ƀô̆ đô̆i Ƀok Hô”, hơnơ̆ng hơmet pơ ‘lơ̆ng ăn tơdrong rơngei hiôk hian, atŏk tơ iung kơ pơlei pơla. 

 

Khul ƀô̆ đô̆i dêh char đei pơjing lơ̆m năr 23/9/1945, đơ̆ng rŏng iŏk đei jơnei kơ Kĕch mang Khei Tơhngam. Đơ̆ng dôm khei năr blŭng, tơ̆ hơla hla kơ kĕch mang, ‘nou jing khul tơm dơnơm hloh hlôi atum hăm khul ƀô̆ đô̆i păng kon pơlei rim hơdrung Tây Nguyên nuih mơng iung tơblăh, pơjing đei jơnei Buôn Ma Thuột, pơih trong ăn ‘măng Iung tơblăh tih pơyan puih mak sơnăm 1975, tơgop gĭt kăl ăn pơm rơngei tơring Pơbăh, Teh đak rơngei keh kong. Ƀok Lê Chí Quyết, sơ̆ jang Kơ iĕng Kơdră chĕp pơgơ̆r Đảng dêh char Dak Lăk, hơdơ̆r dơ̆ng; Jơnei Buôn Ma Thuột hlôi jing hơyak gĭt kăl hloh ăn jơhngơ̆m hơdrin mă iŏk đei jơnei đơ̆ng ƀô̆ đô̆i păng kon pơlei.“Jơhngơ̆m đon ƀô̆ đô̆i hơdrol iung năm tơblăh hlôi proh hơmet ăn tôch kơtang, vei kơjăp păng iung tơblăh tơpuh hŭt rim ‘măng tơblăh tơdrŭt đơ̆ng khul ayăt, vei kơjăp dôm tơdrong iok đei jơnei kơ ‘măng pơjei iŏk. Đĭ đăng ƀô̆ đô̆i, quân dân chính Đảng, khul ƀô̆ đô̆i iŏk vei lăng hlôi hơmet ăn tôch brĕ, yak ‘noh iung tơblăh, hơdrin iŏk đei jơnei tih tên”.

Đơ̆ng rŏng teh đak rơngei keh kong, atum hăm tơdrong jang hơmet pơ ‘lơ̆ng đơ̆ng rŏng tơblăh vang, pơm sơđơ̆ng hơrih sa, vei lăng tơring, khul ƀô̆ đô̆i dêh char hơnơ̆ng iung jang hơdoi hăm teh đak boăl Lào, Campuchia tơblăh pơrăm khul iung tơjră, vei lăng sơlam teh đak, tơgŭm ăn teh đak boăl sơđơ̆ng hơrih sa. Lơ̆m tơdrong jang ‘nao, rim hơnih hlôi iung jang đĭ ai hơmet pơ ‘lơ̆ng đơ̆ng tơblăh vang pơm ăn, tơ iung pơjing hơnih jang chinh trĭ, atŏk kơtang vei lăng sơđơ̆ng, tơgop hơnhăk dêh char Dak Lăk roi năr roi sơđơ̆ng dơ̆ng kơjăp păng atŏk tơ iung. Đại tá Phạm Hồng Sơn, sơ̆ jang Kơdră chĕp pơgơ̆r Ƀô̆ đô̆i dêh char tơroi: “Hăm tơdrong chĕp pơgơ̆r đơ̆ng Đảng, bơ̆n hlôi vei kơjăp sơđơ̆ng tơring sơlam teh đak păng iung tơblăh pơrăm hŭt khul Fulro; vang iung jang tơgum djru teh đak boăl pơm rơngei hiôk hian. Đơ̆ng noh truh dang ei, khul ƀô̆ đô̆i dêh char Dak Lăk hlôi atŏk tơ iung pran kơtang hloh”.

Jang răh tơdrong jang tơ iung pơjing khul, hơmet pơ ‘lơ̆ng vei lăng sơđơ̆ng teh đak, khul ƀô̆ đô̆i dêh char oei iung jang ‘lơ̆ng bơ̆ jang pơrô̆ pơrôp, tơklep kơjăp hăm kon pơlei, vei kơjăp hăm tơring. Lơ tơdrong jang đơ̆ng ƀô̆ đô̆i hlôi pơm ăn kon pơlei rim hơdrung lăp đon, hôn bơnê. Ƀok Y Tum Ayun (aê Bân), bơngai đei kon pơlei lui yom tơ̆ pơlei Ea Tuk, tơring Cư̆ Pơ̆ng tơbăt: ƀô̆ đô̆i vih hăm pơlei pơla ưh khan lăp chă tơgŭm ăn kon pơlei atŏk tơ iung mŭk drăm, tơ iung pơjing ming hơmet hnam oei, trong nơnăm, mă oei oei tơjê̆, tơgum djru, pơtho tơbăt ăn kon pơlei pơm kiơ̆ kơjăp ‘lơ̆ng trong bơ̆ jang đơ̆ng teh đak.“Mĭnh ƀar hơnih ƀô̆ đô̆i pơm ‘nhong oh hăm pơlei. Nhôn oei tơ jê̆ hăm Kŏng ty 15-Ƀô̆ đô̆i jang mŭk drăm tơgŭm djru ăn kơ nhôn tôch kơ lơ, đơ̆ng 15-20 sơnăm hơdrol hlôi chă tơgum djru ăn kon pơlei nhôn bơih, nhen chă tơgŭm ăn bơ̆n pơgang, bơ̆n khăn ou to, truh rim năr lêh, têt jei chă tơgŭm djru ăn tơring, rim sơnăm lăng ba năm ngôi apĭnh jet gia pơma dơnuh hăm rim ŭnh hnam, mă kăl ŭnh hnam dơnuh, jơhngơ̆m đon ou ji tôch tih tên”.

Ưh khan lăp tơklep kơjăp hăm kon pơlei, khul ƀô̆ đô̆i dêh char oei yŭk trong hơlou lơ̆m rim tơdrong jang tơgŭm dŏng, tơgŭm ăn kon pơlei hơmet pơ ‘lơ̆ng đơ̆ng ‘mi kial pơrăm, tang găn jĭ jăn. Um rup “ao ƀô̆ đô̆i” yŭk trong hơlou sa roi pơm hơtŏk jơhngơ̆m đon ‘lơ̆ng kơ “Ƀô̆ đô̆i Ƀok Hô”, sơkơ̆t hơdăh jơhngơ̆m nuih mơng lơ̆m rim tơdrong jang, đơ̆ng pơhrăm tơblăh, kơchăng iung tơblăh truh vang iung jang rim tơdrong jang kơ yuơ kon pơlei pơla. Ƀok Nguyễn Đình Trung, Ƀĭ thư Đảng dêh char, Ƀĭ thư Đảng ủy Khul Ƀô̆ đô̆i dêh char Dak Lăk sơkơ̆t hơdăh:“Khul kơdră chĕp pơgơ̆r Đảng lơ̆m khul ƀô̆ đô̆i dêh char hlôi bơ̆ jang ‘lơ̆ng rim tơdrong jang, iung jang ‘lơ̆ng pơchoh trong ăn dêh char tơlĕch jang kiơ̆ rim tơdrong jang găh khul ƀô̆ đô̆i, vei lăng sơđơ̆ng teh đak; pơm hơtŏk pran kơtang vei lăng teh đak, tơ iung pơjing khul sơđơ̆ng kơchăng iung tơblăh. Khul kang ƀô̆, đang viên, ƀô̆ đô̆i, sĩ quan lơ̆m khul ƀô̆ đô̆i dêh char ling lang pơm hơtŏk jơhngơ̆m đon chinh trĭ, tơgăl hăm hơnăn Ƀô̆ đô̆i Ƀok Hô.”

Yak mơ̆t lơ̆m chăl tơplih ‘nao, khul ƀô̆ đô̆i dêh char lăng kơjăp tơ iung pơjing khul jang gơh hơgei, pran kơtang. Tơ iung pơjing khul Đảng rơgoh ‘lơ̆ng, pran kơtang; pơm hơtok ‘lơ̆ng pơtho pơhrăm, kơchăng iung tơblăh; pơih să jang tơbôl vei lăng sơđơ̆ng teh đak, tơgop vei lăng sơđơ̆ng dơ̆ng kơjăp tơring sơlam teh đak, tơgoăt tơgoăl kơjăp hăm rim dêh char boăl Mondulkiri, Rattanakiri kơ Campuchia. Đại tá Đinh Văn Hưng, Chính ủy Ƀô̆ đô̆i dêh char tơbăt: “Nhôn tôch hưch hanh hơmanh bơnê hăm joăt joe 80 sơnăm tơ iung pơjing, iung tơblăh, iŏk đei jơnei păng atŏk tơ iung. ‘Nou jing hơyak pran vă rim jơhnơr ƀô̆ đô̆i hrei ou kiơ̆ yok rok jơ̆ng mih ma tơ iung pơjing khul ƀô̆ đô̆i dêh char gơh hơgei, nuih mơng, kơchăng iung tơblăh iŏk đei jơnei lơ̆m rim tơdrong ou to. Hơnơ̆ng sơkơ̆t hơdăh jĭ khul chinh trĭ, khul iung tơblăh pran kơtang hloh, vei lăng Đảng, khul kơdră chĕp pơgơ̆r kon pơlei dêh char lơ̆m iung jang ƀar tơdrong jang tơm tơ iung pơjing păng vei lăng Teh đak lơ̆m chăl hle”.

Hăm dôm tơdrong iŏk đei jơnei păng bơ̆ jang ‘lơ̆ng hloh, khul ƀô̆ đô̆i dêh char Dak Lăk hlôi đei Đảng, Teh đak pôk ăn hơnăn Khul ƀô̆ đô̆i kon pơlei nuih mơng pran kơtang, pôk ăn lơ tơmam hơpăh gĭt kăl nhen Mê đai Hơnglŏng dreng, Mê đai Hồ Chí Minh, Mê đai Quân công, Mê đai Vei lăng Teh đak ... Kiơ̆ yok rok jơ̆ng joăt joe, khul ƀô̆ đô̆i dêh char hrei ou hơnơ̆ng chih tơbăt dơ̆ng dôm tơdrong jơnei ‘nao, hăm hơnăp jang kơtang, plang ăn jơhngơ̆m đon kơdih păng kơrŭn đĭ ai vei kơjăp sơđơ̆ng dơ̆ng kơjăp ăn kon pơlei, tơgop lơ̆m tơ iung pơjing Dak Lăk atŏk tơ iung pran kơtang, pơdrŏng, gơ̆h hơgei.

 

H’ Xiú/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r.

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC