Kiơ̆ kơ kră pơplei Y Thành, plei K’Dung, xăh H’Ra, dêh char Gia Lai: Koh xa Tơdrăng đei đơ̆ng sơ̆ bơih, ƀơ̆t bơngai Bahnar oei hơnơ̆ng tơjră hăm dôm tơdrong tơblăh băl đơ̆ng hơdrĕch hơdrŭng kơtum ‘nhŏng oh dăh mătơblăh tơblŭng vă vei lăng pơlei pơla, groi teh. Đơ̆ng rŏng rim ‘măng tơblăh jơnei, kon pơlei Bahnar pơgơ̆r Koh sa Tơdrăng vă bơnê kơ yang, ƀok yă, pôk pơ ư hơnăn đe lĭnh tơblăh păng apĭnh ‘meh tơdrong sơđơ̆ng, hơnŭk hơnoa.

Koh sa Tơdrăng đei pơgơ̆r tơ̆ rông - hơnih hŏk hôp tơpôl pơlei. Jơ năr pơm lêh yua đơ̆ng đe kră pơlei pơgơ̆r, kơpô ‘noh tơmam soi vă pơyơ̆r ăn kơ yang. Kră pơlei Y Thành, roi tơbăt:

“Koh xa Tơdrăng đei pơgơ̆r mưh đĭ tơblăh jơnei bơih. Kon pơlei pơgơ̆r koh sa kơpô vă bơnê kơ yang plĕnh, Yang teh, apĭnh yang ăn pran jăng grăng hơkâu vă vei lăng pơlei pơla. Kơpô soi athei kơpô găm, tih ‘lơ̆ng, đei 2 păh hơke kơjung dang hloh 1 hơđa ti, ưh kơ soi kơpô kră, dăh mă kơpô kok, yua kơ pô kok lăp yua soi mưh đei glăih tăih đĕch.”

Hơdrol kơ pơgơ̆r et soi, kiơ̆ tơdrong klăih song jang đơ̆ng đe kră pơlei, 1 grŭp drŏ nglo đĭ đei hnam dơnŏ, đei kon hơ ‘lơ̆p, năm chă răt kơpô. Mĭnh grŭp tơdăm pran jăng mơ̆t tơ̆ bri koh ‘long bri, koh hre; đe kră pơlei păng bơngai kră pơm tơ ley rơmo, pơdơ̆ng, pơrŏ ‘lơ̆ng ‘long gơ̆ng tơ̆ hơnăp rông.

Mưh rim tơdrong jang hơmet ăn đĭ đăng tôm, hyưp ‘năr kơsơ̆, đe tơdăm yua tơley rơmo jô̆ kơpô tơ̆ ‘long gơ̆ng. Ƀơ̆t kơplăh âu jơva hơgơ̆r, jơva chĭng chêng tơroi ăn Koh sa Tơdrăng pơtơm. Đe kră pơlei chông hơdrol hơsoang chĕp kơ̆l hơdai hăm jơva chĭng chêng hơsoang jum dăr ‘long gơ̆ng. Kơmăng truh, đe tơdăm pơgơ̆r tôn chĭng chêng hơsoang pă pơdơh, ưh kơ lê̆ kơpô tơkơ̆l vă tơƀôh tơdrong bưng ai đơ̆ng bơngai tơblăh jơnei.

Pơgê hrôih năr đơ̆ng rŏng, ƀơ̆t ‘năr lĕch hlôi kơ loĕk kông, 1 lơ̆m dôm kră pơlei đe tôch kơ kŭp yom kơ tơpôl, iung dơ̆ng pơm soi:

“Ơ Yang, Yang kông, Yang đak...! Âu pơlei hơvơn đe Yang jur tơ̆ âu iŏk tơmam soi... sa kơpô, et tơdrô ge hăm kon pơlei. Gơnang đơ̆ng đe Yang dŏng tơgŭm ăn pơlei, ăn drŏ nglo pran jăng, drŏ kăn hơbĕch hơbal, jang mir roh hơgei, yak hloh rim tơdrong kơnê̆, jơnei ‘mi kial pơrăm, ayăt mơ̆t tơblăh... Ơ Yang!

Mưh kră pơlei soi đang, re jơva hlôm hơke kơpô, jơva chĭng chêng djơ djrĭng jơ̆p bri kông. 1 ‘nu tơdăm pran jăng chĕp hơlă dăh mă đao hơsoang jum dăr ‘long gơ̆ng, pơm soi koh sa kơpô lơ̆m jơva djơ djrĭng đơ̆ng ƀai chĭng Koh sa Tơdrăng....

Đơ̆ng rŏng kơ pô đei koh pơlôch, kơ̆l kơpô đei dan tơ̆ ‘long gơ̆ng vă pơm dôm tơdrong pơtrơp dơ̆ng. Hơkâu kơpô ‘noh kăt ‘nhĕm pai ƀuh ăn kơđĭ đăng kon pơlei lơ̆m pơlei vang sa.

Ưh khan lăp 1 tơdrong et soi lui kơyang, Koh sa Tơdrăng oei jing ‘măng tơpôl tơƀlŏk dơ̆ng jơhnơr hơrih, tơroi dơ̆ng dôm jơnei đơ̆ng ƀok yă, kră pơlei, bơngai nuih mơng pơlei kơdih. Gơnang đơ̆ng noh, jơhnơr mơlôh đei chĕp vei jơhngơ̆m đon chhôk ‘nă păng băt kơchăng vei lăng tơdrong joăt joe hơdrĕch hơdrŭng. Ƀok Đinh Chích, Plei Pông, xăh Chư A Thai, dêh char Gia lai, chhôk hơiă tơroi:

“Ƀơ̆t đe lĭnh tơblăh ayăt jơnei vih hơlơ̆k. Kon pơlei gô sơng, pơgơ̆r chơt hơiă ăn kơ đe sư tơ̆ rông, Soi kơpô, apĭnh hmach ăn kơ đe sư pran jăng, hơrih sơđơ̆ng hiôk chơt. ‘Nâu jĭ trong kon pơlei nhôn ‘meh tơ tă kơ kon sâu pơvei tơdrong joăt ‘lơ̆ng hơiă đơ̆ng sơ̆ ăn jơhnơr ning nai kai ning mông kơnh.”

Sa roi tơ̆ kơsơ̆ tơdrong et soi sa roi chơt hơiă. Kiơ̆ tơdra chĭng chêng, đe kră pơlei hơsoang chĕp khêl jum dăr ‘long gơ̆ng dan kơ̆l kơpô păng iŏk đao dăh mă hơlă ƀet huŏng kơ̆l kơpô 3 ‘măng. ‘Nâu nhen lĕ trong vă tơdra hơdrol tơ̆ hơnăp kơnh kơ pơlei pơla, tơgŭm kon pơlei hơmet ăn jơhngơ̆m sơđơ̆ng yak mơ̆t lơ̆m jăl jang ‘nao.

Đơ̆ng rŏng kơ pơtôch tơdrong et soi, păih hơnăp cham rông, đe druh dăm hrŭk hơƀăn ao tanh ƀrŭng ƀrăng lơ kơmâu, hơsoang hơyŭn mơ ‘ngyưt mơ ‘ngyat, tơgoăt hơdai rim bơngai. Hăm bơngai Bahnar “Koh sa Tơdrăng” ‘noh jĭ năr et sa tih kơ pơlei pơla. ‘Nhŏng Đinh Pơr, plei Pông, xăh Chư A Thai, dêh char Gia Lai, chơt hơiă pơma:

“Lơ̆m năr koh sa tơdrăng pơđĭ pơlei akŏm tơ̆ Rông et sa, soi kơpô. Pơđĭ pơlei, kră, hơioh, druh dăm vang akŏm năr et soi. Rim bơngai pai sa, vang hơdai băl lơ̆m năr et soi tôch kơchơt hơiă.... ”

Hrei ‘nâu, ƀơ̆t tơdrong hơrih đĭ tơplih, tơblăh vang ưh pă đei, Koh sa kơpô Tơdrăng oei đei chĕp vei nhen 1 păh tơdrong joh ayŏ ‘lơ̆ng hơiă. Ưh pă đei tơdrong ‘lơ̆ng đơ̆ng tơdrong tơblăh, et soi hlôi đei tơpôl tơplih jing et soi bơnê, chơt hơiă kơ pơlei sơđơ̆ng hiôk dăh mă chơt hơiă kơ jang sa đei iŏk yua lơ. Lơ̆m jơva djơ djrĭng đơ̆ng chĭng chêng, kră pơlei A Yó, plei Piơm, xăh Đak Đoa, dêh char Gia Lai, roi tơbăt:

“Koh sa Tơdrăng ‘noh jĭ et soi joăt joe kơ bơngai Bahnar nhôn. Et soi âu ‘meh vă đe kôn mon kon sâu hlôh băt đei tơdrong joăt ‘lơ̆ng hơiă so păng ling lang chĕp vei tơdrong oei sa ‘lơ̆ng hơiă, kon ơlei 1 jơhngơ̆m đon, pran jăng grăng hơkâu, jang sa đei iŏk yua lơ...”

Koh sa kơpô Tơdrăng kơ kon pơlei Bahnar ưh khan lăp jing 1 tơdrong joh ayŏ - lui kơyang, oei jing tơdrong tơgoăt đơ̆ng sơ̆ - dang ei - tơ̆ hơnăp kơnh”. ‘Noh jĭ hơnih pôk pơ ư tơdrong joăt nuih mơng, hơnih tơgoăt tơpôl păng jing tơƀôh hơdăh tơdrong hơiă ăn tơdrong hơrih pran kơtang đơ̆ng joh ayŏ bơngai  Bahnar tŏk bŏk bri kông Tây Nguyên ‘lơ̆ng rŏ.