Đắk Lắk đei trong sơlam kơjung 73 km tơter hăm dêh char Mondulkiri (teh đak Campuchia) tơ̆ 4 xăh: Ea Bung, Ia Rvê, Ia Lốp păng Buôn Đôn. ‘Nâu jĭ tơring gĭt kăl, kon pơlei kon kông đei hlŏh 50%. Trong yak kơnê̆, hnam trưng so soch pơm ăn tơdrong hŏk pơhrăm đơ̆ng đe oh hŏk tro tơ̆ âu tơƀâp lơ pơmat tat. Rim ‘măng truh pơyan pơm lêh mât hŏk sơnăm hŏk ‘nao, lơ thây kô athei jur truh tơ̆ rim pơlei, rim pơlei; lơ oh athei yak trong hơtăih đơ̆ng 15 – 20 km vă năm chă chư. Tơdrong tơroi dêh char vă tơlĕch jên man Hnam trưng teh đak rong kơtă tơ̆ dôm xăh sơlam jing tơdrong chơt hơiă păng đon hơmĕng ‘nao hăm kon pơlei tơ̆ âu. 

Mŏ H’Đa Nê Byă, tơ̆ xăh Buôn Đôn tơroi: “Kơdih kâu inh kŭm nhen kon pơlei tôch hơiă. Mưh hnam trưng đei man, đe oh đei hnam hŏk ‘lơ̆ng ƀiơ̆, đei tơgŭm dơ̆ng bơ̆n hla ar hŏk, tơmam drăm păng kơmăy kơmŏk ‘nao. ‘Nâu jĭ tơdrong tôch hơiă, nhôn hơpơi ‘mĕh tơdrong jang âu jăh tơlĕch jang hrôih vă kon hơ ‘lơ̆p tơ̆ tơring sơlam jăh đei xa yoa.”

Kiơ̆ tơdrong hơgăt vă jang, 1 hnam trưng gơ̆h ăn 1.000 – 1.200 ‘nu hŏk tro mât hŏk, man tơ̆ teh xă đơ̆ng 5 – 10 ha, đei lăm hŏk, anih oei xa, anih mong, đŏk hla ar, hnam gŏ, anih pơtâp pơhrăm, lăm ming kơmăy tĭnh, anih pơtruh đak rơgŏh păng lơ anih pơvih pơvăn nai hai. Akŏm đĭ đăng jên man dang 420 ti ăn 4 tŏ hnam trưng. Hăm đe thây kô, ‘nâu jĭ 1 hơyak năm gĭt kăl vă hơmet pơ ‘lơ̆ng dôm tơdrong pơmat tat mưh pơtho hŏk.

Ƀok Nguyễn Văn Sơn – Hiê̆u trơng Hnam trưng jăl ƀar Lê Quý Đôn, xăh Ea Bung tơroi: “Đei tơmât jên jang man, răt hơmet tôm tơmam gô pơjing tơdrong ‘lơ̆ng ăn đe kon mon da ƀiơ̆ kơ hŭt hŏk. Đe mon đei hŏk, sŏng xa hloi ‘năr dơ̆ng tơ̆ hnam trưng dăh mă đei asong oei hloi tơ̆ hnam hŏk ‘nŏh jĭ 1 lơ̆m dôm tơdrong tôch ‘lơ̆ng ăn hŏk tro păng mĕ ƀă kŭm nhen thây kô hai.”

Găh khul kơdră tơring, dôm xăh kơchăng chĕng hơmet teh vă man hnam trưng. Tơdrong jang man hnam trưng tơ̆ xăh Buôn Đôn đei chĕng hơmet teh xă hlŏh 5 ha, vă man lơ̆m khei 10/2025. Ƀok Lê Thanh Sơn – Phŏ Kơdră Anih vei lăng kon pơlei xăh Buôn Đôn ăn tơbăt: “Nhôn ‘măn hlŏh 3,6 ha păng oei pơih xă truh 5 ha vă man hnam trưng. Hnam trưng gô hơnhăk ba tơdrong ‘lơ̆ng ăn thây kô, hŏk tro, atŭm hăm ‘nŏh jing trong tơgŭm vei sơđơ̆ng tơdrong arih xa tôch gĭt kăl, tơgŭm ăn kon pơlei hơđơ̆ng jơhngâm oei xa, jang tŏk tơ̆ tơring sơlam.”

Lơ̆m dêh char Đắk Lắk hrei ‘nâu đei hlŏh 4.300 ‘nu hŏk tro tơ̆ 4 xăh sơlam. Tơdrong man hnam trưng teh đak rong ưh lăp hơmet pơ ‘lơ̆ng lăm hŏk ăn hŏk tro đĕch, mă oei jing trong jang tôch gĭt kăl ăn ning mônh kơnh. Ƀok Nguyễn Đình Trung – Bí thư Đảng dêh char Đắk Lắk pơma hơdăh: ‘Nâu jĭ tơdrong tơchơ̆t tih, tôch gĭt kăl, pơih đei tơdrong ‘lơ̆ng vă kon hơ ‘lơ̆p bơngai kon kông tơ̆ tơring đei hŏk pơhrăm tơ̆ anih ‘lơ̆ng ƀiơ̆, vang tơgop pơjing khul bơngai jang rơgei ăn tơring. Atŭm hăm ‘nŏh, hnam trưng âu kŭm hơmet kơjăp tơdrong jang đĭ đăng kon pơlei vang vei lăng teh đak, vei kơjăp tơdrong sơđơ̆ng tơ̆ tơring sơlam.

Bí thư Đảng dêh char Đắk Lắk pơma hơdăh: “Athei anih pơtho pơhrăm kŭm hăm khul chĕp kơ̆l đảng, Khul kơdră pơgơ̆r tơring ‘moi kiơ̆ hơnăp jang, tơdrong jang đei pơjao jăh pơm hơmet hla ar đei ƀơm truh vă jăh tơlĕch man hnam trưng. Anih chĕp kơ̆l đảng dêh char vă hơnơ̆ng yak hơdoi, pơtho tơƀôh, vă pơm ‘lơ̆ng dôm tơdrong jang đei iŏk yoa, bơ̆ jang ming man trŏ khei ‘năr hơgăt ngăl, pơjing hơyak tŏk pran ăn tơdrong pơtho pơhrăm kơ dêh char, mă loi ‘nŏh tơ̆ tơring sơlam”.

Dôm hnam trưng đei man kơjăp ‘lơ̆ng tơ̆ tơring sơlam ưh lăp jing anih “pơtho chư” đĕch mă oei jing anih ơng tơdrong hơpơi ‘mĕh, pơih đei tơdrong rơgei ăn rơbâu ‘nu hŏk tro. Hăm tơdrong vang tơgŭm đơ̆ng Trung ương, tơring păng kon pơlei, tơdrong hơpơi ‘mĕh hŏk chư tơ̆ tơring sơlam roi vă jing đei tơpă.