Jăt ală cau jăk chài gah lơh sơnơm: Bơta tòm lơh gơbàn kòp bơsiă ngkrờk iar là tài bơta gơmu\t bơh vi khuẩn tàm gùng tă nhơm, tơnơ\ mờ hơ\ kis mờ tơnguh bơtàu tàm gùng đơs, tă nhơm. Tàm tiah hơ\, vi khuẩn geh lơh gơl^k dùl bơta phan lơh gơbàn kòp. Tàm ală ngai trồ tiah sùm gơbàn sùh iò, ờ duh kung ờ mrềt là bơta tòm niam ngan kờ` vi khuẩn do deh kòn mờ tơnguh bơtàu mhar.

Vi khuẩn lơh gơbàn kòp bơsiă ngkrờk iar di gơlan lơh gơtòp bơh ală dơ\ tìp mờ dà muh, rơnồng dờ... tu\ kòn dềt gơtìp kòp, gơtìp ntas, `o\ ha là bơsiă den ală ntờc dà dềt geh vi khuẩn lơh gơbàn kòp par l^k bơdìh nhơm trồ tiah mờ lơh gơtòp tus mờ ală cau di rơhồp.

Tu\ tàm dơlam gùng tă nhơm gơtìp ală vi khuẩn lơh gơbàn kòp mu\t tus, vi khuẩn geh ơm tàm ală che tơrnò dềt tàm poăc gùng tă nhơm. Bơh tu\ hơ\ ală vi khuẩn lơh gơtìp kòp gùng tă nhơm mờ lơh gơbàn bơsiă ờ geh kơnhà jo\ ngai bal mờ ală bơta tơngo\ ndai ndrờm bal mờ kòp nggù bè ờs.

Kòn dềt tàm ală sơnam lơi ndrờm gơtìp kòp bơsiă ngkrờk iar, kòp di gơlan gơbàn jo\ tàm bơh 3 tus 6 poh. Kòn dềt kung gơtìp gơtòp kòp bu\ lah neh geh c^t sơnơm rơcang sơndră mờ kòp lài mờ hơ\, mơya tàm bơta do ờ hoan gơbàn.

Bè ală bơta gơbàn ngòt rơngơ\t bơh kòp bơsiă ngkrờk iar tàm kơnòm dềt, làng bol pal kah:

Kòp bơsiă ngkrờk iar tàm kơnòm dềt di gơlan lơh gơbàn uă ngan bơta ngòt rơngơ\t mờ geh tu\ pơhìn tus mờ màng kis kòn se pa deh bal mờ kòn dềt, tàm hơ\ uă ngan là ală kơnòm dềt ờ hềt c^t sơnơm rơcang sơndră mờ kòp tơl. Kòp as sồt klờm soh – Kòp gùng tă nhơm là bơta tơngo\ tàm gùng tă nhơm mờng gơbàn ngan, tàm hơ\ uă ngan là tàm kòn se pa deh mờ kòn dềt rơgai jòr tàm bơta pràn sơndră mờ kòp bơh ală kơnòmd dềt do ờ sô ngan. Di gơlan lơh gơbàn chơ\t tài ờ pràn tă nhơm di lah ờ geh sơm kòp di tu\.

Ală bơta aniai tơngoh den as sồt tơngoh là dùl bơta tơngo\ jroă mờ ngòt rơngơ\t ngan bơh kòp bơsiă ngkrờk iar, khà gơtìp chơ\t uă ngan.

Ală bơta aniai ndai bè rơtơs jơng tê, lơng dùl đah să, lơng jơng, tê mờ ờ gơtùi đơs là tài gơl^k mhàm tơngoh ha là gơ-ur mhàm tơngoh.

Bơta aniai tàm ơruh pơnu, kơnòm pa tào mờ kơnòm dềt bal mờ cau dờng geh mờng go\ ngan là: rơgai să, ờ g^t gơdan đồm...

Kòp bơsiă ngkrờk iar neh geh sơnơm vaccine rơcang sơndră mờ kòp mờ geh tàm broă c^t sơnơm rơcang sơndră mờ kòp kơnòm dềt in. Mơya, uă hìu nhă tàm tiah kal ke ờ lơh jăt di pal broă c^t sơnơm rơcang sơndră mờ kòp kòn se pa deh in, lơh kòn se [uơn gơtìp kòp, lơh aniai tus mờ bơta pràn kơl dang să jan kòn se dê.

Kơ\p kờ` làng bol sền gròi tus mờ bơta pràn kơl dang să jan oh kòn in, lơh jăt di mờ jơnau sồr c^t sơnơm vaccine rơcang sơndră mờ kòp kòn dềt in.

Cau mblàng Ndong Brawl