VOV4 - Tềng đap gơlik geh kal ke bơh kòp dê, sùm jùt ràu, gàr kloh niam să jan, gàr tiah ơm kis sùm geh càl hềr; kuơmàng, [ồm sơnơm lơh kloh tơl bơta phan gơtùi at, ìa, teh, klơn mờ tê… là bơta kuơmàng ngan.

Jat ală cau khoa học, bơdìh mờ tê at pờ mpồng, ală tiah ndai kung [uơn ngan geh phan gơ drơm kòp là điện thoại at tê, bàn phím ma\i tính mờ van pờ dà… Do là ală anih sùm geh ală phan gơ drơm kòp ndai, tàm hơ\ geh ală bơta virus nggụ mùl geh tàm làm bă tiah. Bè hơ\ den tàng, sùm ràu tê mờ gàr kloh niam hìu đam di mờ bơta chài geh pơlam geh pơgồp bơnah rơcang sơndră bơ tờp kòp.

Vi trùng digơlan gơtìp jun bơh bơdìh mut, ngan là tu\ geh cau tàm hìu bơnhă rê tàm hìu mờ ờ tam gơl phan soh halà um tuh mơ. Geh tu\, vi khuẩn digơlan mut tàm hìu dilah gơp bơyô mờ cau tờm tus còp hìu bơyô dê tàm kàl lơh chờ. Den tàng, nàng rơcang sơndră lài tàm kàl kòp bơ tờp, kah te\ là tu\ lơi bơnàng hìu sùm geh jồp kơmbuh mờ jùt ràu sùm.

Gàr kloh niam ală phan sùm geh [ư bè tê at pờ mpồng pal geh jùt kloh mờ dà ram klài mờ boh halà dà ram klài mờ giấm. Axit acetic tàm giấm geh lơh kloh ală vi khuẩn mờ virus. Bơdìh hơ\ tai, kung pal sền gròi tus ban công, anih kup kơldìng tềng ntùng, ma\i tính ơn tềng kơ [àng, điện thoại at tê, phan nhơl mờ khat dùl bơta phan lơi geh ìa mờ tê.

Gàr kloh niam phan tàm hìu lơh bơh bìai bè: cơ ge\ sofa là anih mờ ală cau tàm hìu bơnhă ơm rềp ua\ ngan rlau jơh. Den tàng, bol he pal lơh kloh sofa sùm. Bơdìh hơ\ tai, chèu jùt hìu [ềp pal geh pìh kloh mờ dà duh êt ngan rlau jơh là 1 poh 1 dơ\ nàng gơ sơt vi khuẩn gơguh ua\ tàm ală bă tiah sùh iò.

Gàr kloh niam ală phan bơna công nghệ tàm hìu: điện thoại at tê, bàn phím ma\i tính là anih ơm bơh virus dê. Bol he pal gàr kloh niam sùm jơh ală phan bơna công nghệ, tàm hơ\ geh điện thoại at tê, bàn phím mai\ tính. Pal kah, là ờ huan ai cau ndai jồm ală phan bơna công nghệ tàm tơngai do, tài virus corona digơlan bơ tờp tu\ ngui bal.

Ba` ngui bal phan ngui să tờm dê: Jơh ală cau tàm hìu bơnhă ờ go\ di ngui bal chèu um, brus jơh sề. Pal pìh chèu um, chèu jùt mùh mat 2 dơ\ dùl poh. Chèu sùh là anih ơm kis bơh virus nggụ bè ờs dê, ală bơta tap jrơs mờ virus corona dê.

Pờ mpồng sơne\ nàng càl in mut: Tu\ ơm tàm hìu pal pờ mpồng sơne\ nàng càl in mut. Virus ờ gơtùi kis tàm dùl anih geh càl khồm. Tàm tiah đah tô dà lơgar gam là kàl mrềt, dilah trồ tiah noat mrềt, pal pờ mpồng sơne\ pơgap bơh 15 tus 20 phuk nàng pleh ờ gơtìp nggụ. Tàm ơdu\ bơsram mờ cơldu\ lơh broă, kung pal geh mờng quèng pờ mpồng sơ ne\ nàng càl in mut sơl.

Cau mblàng K’Duẩn