VOV4.K’ho -  Pic tơnhàu, ìs, pơr, prap gàr kơphe la dùl tàm ala\ broa\ lơh mờng ngan mờ làng bol cau tam gam mut lơh bơh jo\ do. Bulah bè hơ\,  nàng broa\ pic, tơnhàu geh khà niam,  tơmù bơta gơbàn hoàc hươr tàm tơnhàu mờ bơceh lơh bơh sơnrờp den geh lơh làng bol kờ` pal geh lơh jat ờ ua\ pơlam bơta chài tàm broa\ pic plai, ìs, pơr,  prap. Kỹ sư Võ Văn Thắng cau lơh broa\ Cơldu\ lơh tơ lòng Sinh Hoá mờ Công nghệ sinh học-Viện khoa học, kỹ thuật lơh broa\ sa chi brê Tây Nguyên geh pơlam làng bol mờ gơp bơyô broa\ pic plai, prap kơphe tơnơ\ jơh pic plai.

            -Dan kỹ sư ai git,  broa\ pic plai kơphe ờ di pal geh lơh aniai ờ  niam  bè lơi tus tờm  kơphe kung bè khà  niam bơh plai kơphe?

            Kỹ sư Võ Văn Thắng: Broa\ pic, tơnhàu kơphe ờ di pal lài jơh geh lơh tus cau pic glar sa\, geh lơh aniai tus broa\ geh plai pic. Dơ\ 2 geh lơh aniai tus suơn chi lơh he kan ngan geh bơtàu tơngguh suơn tơnơ\ dơ\ pic plai, tơmù cồng nha tus ala\ kàl plai pơnjat tai. Tu\ pic plai ờ di,  khà niam bơh plai kung gơbàn aniai tài làng bol geh pic dùl khà plai lir, plai kơnròm mờ pic jơh ngkur plai den geh kan ngan ìs ra` mờ ìs tu\ hơ\ gơ ờ ring rang.

            -Bè hơ\,  ơ kỹ sư pic plai kơphe bè lơi la di  pơlam mờ bol he pal kah broa\ lơi tu\ pic plai kơphe?

            Kỹ sư Võ Văn Thắng: Nàng pic plai kơphe geh cồng nha, sơnrờp ngan lài mờ tu\ pic plai di 15 ngai, làng bol he pal  gơsơt jơh ngò` nàng bươn tàm broa\ pic plai. Tơnơ\ gơsơt jơh ngò`, den bol he geh tus lòt còp suơn go\ suơn  kơphe neh dum di bơh 30 tus 40% den he geh tus pic plai dơ\ sơnrờp. Lài mờ tu\ pic plai,  làng bol pal rcang ờ ua\ phan ngui nàng pic plai, bè: Jơ trơi koh ntê,  ghe\ ntàu di tus pic plai, sơm prồm tê, bàk, bào ơn plai kơphe. Pal kah: Sơm prồm tê, pal rwah sơm prồm geh bơta lơ ut di mơ nàng gơtùi kuan plai pic, pleh sơm prồm tê lơ ut ir geh lơh al ke tus broa\ pic. Bào, he pal ngui bào kloh. Dilah ngui wơl bào ơn phơng mờ  bào ơn sơnơm den pal pì kloh, mơya niam rlau jơh la he ngui ala\ bào pa nàng ba` gơbàn aniai tus khà plai kơphe  pic geh.

            -Mùl màl, bơh ngòt cau kơnhau, làng bol pal pic jơh plai tàm suơn bal dùl dơ\. Bơta do geh lơh aniai lơi tus khà  niam gar kơphe?

            Kỹ sư Võ Văn Thắng:  Làng bol pal tam pà lơh 3 dơ\ pic. Dơ\ sơnrờp ba` pic ala\ plai gam lir tài tu\ do ala\ plai lir gam ờ tơl  sa\ den tàng di lah he pic plai lir den geh lơh gơmù cồng nha geh mờ khà niam bơh plai ờ gàr geh. Dơ\  3 gơtùi pic  jơh plai gam lir gam wơl taà plai lir tu\ do neh ràm mơya gơ ờ hềt tơl nàng dum den  tàng plai  kơmhò ờ hềt gơs pơrhê. Tu\ pic làng bol ngui 2 pang  bàk tơl ơnàng nàng plai rùi ờ gơ bơtồ lik bơdĩh bàk. Tàm tu\ pic plai mờ tu\ pic plai, làng bol ngui pràn di mơ nàng rùi plai bơh tàm  dơlam tờm lik bơdĩh cồng. Geh 2 bơta. Dùl la he rùi jơh mờ ngkur plai tus mờ plai geh bơta dum jơh mờ ring. Ai dilah plai geh gam tơlir den he pic rùi di mơ nàng  ala\ plai dum gơ jrùh,  plai lir gam wơl mờ rùi mờ dùl khà di mơ nàng pleh rùi jơh ala\ nha lồi ntê.

            Geh bal dùl bơta pal kah la lài mờ tu\ pic plai làng bol pal pơlam tus cau lòt pic plai ờ ua\ broa\ pơlam bơh sơnrờp  hơ\ sồng  lam khi, kờ` ba` ai khi pic plai ờ di pơlam lơh gơ klò ntê, pa\ ntê, gơ jrùh nha.

            -Ơ kỹ sư, tơnơ\ pic plai,  bol he pal prap gàr kơphe bè lơi nàng kơryan geh lơyah ngan ala\ bơta  gơbàn aniai tus khà niam kơphe?

            Kỹ sư Võ Văn Thắng: Tơnơ\ làng bol jơh pic plai,  dilah gơtùi den he geh bơceh mo den niam rlau. Dilah ờ, den mờ kơphe rơta he ba` lời rlau ir 2 mang ngai. Dơ\ 2 tai, tàm broa\ is ra` làng bol ba` bù lời gơnru lơ ut ir rlau 40 phơng tài tu\ hơ\ geh gơbàn ồm  kơmhò bơh gơ duh gơlik geh. Tàm bơta gơ duh bè hơ\ geh lơh gơbàn but bơsềt kung bè ờ ua\ bơta vi sinh vật ờ niam geh  lơh aniai  tus khà niam bơh gar kơphe, lơh aniai tus pràn sa\ ja` kòn bơnus. Dilah  gơbàn  trồ tiah mìu,  ờ gơtùi bơceh mo plai kơphe den he jòi tềng anih geh càl hi, tuh tam pà kơphe mờ sùm lòt còr pah ngai nàng pleh gơbàn duh gơlik geh. Dilah gơtùi bơh gùt dar den gơtùi pơr kơphe ơpah den he gơtùi pơr kơphe dilah trồ  tiah gơbàn mìu nhàc jo\.

            Tàm broa\ prap kơphe tàm bào mờ ơn tàm đam, bol he pal kah, phan da\ ơn kơphe  pal ngui balet. Dilah làng bol ờ geh balet den bol he geh ngui ala\ pang mpàn kờl jơnhua nàng bào ba` geh tup tơn mờ bơr nàng đam. Tài di lah gơ dir geh lơh gơ ìo bơh bơr nàng gơ mut tàm plai kơphe gar lơh kơphe ìo mờ dilah tơngai duh, ờ geh ha pah  bơh tàm  dơ lam mờ bơdĩh tiah. Dơ\ 2 tai dilah  rơndap kơphe tàm đam, bol he kung ba` geh rơndap rềp ngan mờ kơlik mờ bol he pal lời ha pah di 30 phơng nàng geh càl hi mut mờ nàng pleh gơbàn ìo bơh kơlik đam mờ kơphe mờ đam den pal geh bơta ha pah di pal ờ geh sir ir nàng geh bơta gơ mut càl hi bơh bơdĩh mờ dơlam.

            -Ưn ngài kỹ sư ua\ ngan!

                                 Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp.