VOV4.K’ho - Tơnơ\ mờ tu\ jơh tơnhàu, tờm kơphe gơbàn ờ pràn, ờ sô, ờ tơl phơng, [uơn ngan gơtìp ală bơta kòp tu sa aniai. Den tàng, tàm tơngai do, cau tam kơphe pal bơ tơl ală bơta phơng kuơ màng nàng suơn chi in pràn wơl, gàr niam bơta dờng pràn. Bè hơ\, broă sơngka sền gàr kơphe tơnơ\ mờ tu\ pic bè lơi nàng gơ in geh cồng nha, ngan là tàm tơngai prang duh bè tu\ do. Cribơyai bè bơta do, thạc sĩ Nguyễn Minh Châu, cau pơlam bơta chài lơh sa suơn sre pà git: “Ơ làng bol! Nhai prang do là tơngai kuơ màng ngan gơwèt mờ tờm kơphe. Bè phơng ơn, dilah bol he đơs bơsong bơta phơng ơn mìng tàm tơngai do nàng tờm kơphe in gàr niam cồng nha tơnhàu mờ bơta niam den là ờ hềt tơl, mờ bol he pal sền gròi tus bơta phơng sih kung bè sền gàr phan tam tờm kơphe in bơh kàl lài. Hơ\ là lài mờ tu\ bol he tơnhàu tàm tơngai lồi dut nhai mìu hơ\ dê, den bol he neh tơr gùm jơh khà phơng tàm tơngai do. Kờ` tờm chi tơl pràn nàng ròng plai mờ tơl pràn ai bơta hòn gơs kàl tơ nơ\ in. Mờ nhai prang do là tơngai kuơ màng ngan, tàm hơ\ geh broă [ồm dà mờ ơn phơng, gơ geh gơ rềng uă ngan tus cồng nha tơnhàu mờ bơta niam kơphe dê.

Bè phơng den làng bol pal kah, tàm tơngai do là nhai prang mờ tờm chi geh lì bơkàu, den tàng kờ` bơkàu lì niam, tơt plai niam den làng bol tu\ ơn phơng pal sền gròi bơta ringbal khà phơng đah đạm – lân – kali. Tài tơl bơta phơng geh dùl bơngă krơi is tàm bơta lì bơkàu mờ tơt plai. Pơn yơu bol he ơn tơl phơng đạm nàng tờm chi in gơs niam mờ lì bơkàu niam. Bol he ơn phơng lân nàng gơ in chul bơta tam pà khà bơkàu mờ lì bơkàu niam. Mờ phơng kali den gơ dong tơmù bơta jrùh bơkàu mờ jrùh plai.

Bơdìh đạm – lân – kali bol he in ring bal, ơn tơl tờm chi in, den ală bơta trung lượng kung kuơ màng ngan tàm bơta lì bơkàu do. Mờ ờ uă bơta vi lượng den kung kuơ màng ngan tàm bơta lì bơkàu mờ tơt plai. Den tàng, bol he lơh bè lơi ơn tơl đah đa lượng, trung lượng mờ vi lượng. Mờ tàm tơngai do là tơngai prang duh, tơ nơ\ mờ tu\ [ồm dà ơn phơng den làng bol kung pal sền gròi tus pal ơn bơta phơng lơi, mờ gơ dong broă jồp phơng niam, jồp mhar, tài tàm tơngai prng duh den tu\ ơn phơng dilah bol he ờ [ồm tơl dà den phơng gơbàn lề mhar ngan, khà phơng tờm chi jồp geh ờ huan uă.

Ơ thạc sĩ, uă làng bol lơh broă sa tu\ do ờ suk ngan bè bơta klàr ù, lơh kơryan tus bơta pràn rơyas tờm kơphe dê, bè hơ\ làng bol pal lơh bè lơi nàng bơsong bơta do?

Thạc sĩ Nguyễn Minh Châu: Kờ` dong rơyas kơphe gơs pràn, niam mờ bă tiah tam phan mbùr, geh ală vi sinh vật li la tàm ù den bol he pal ngui ală phan vi sinh mờ hữu cơ uă, tài ală phan hữu cơ geh dong ală vi sinh vật gơguh uă, dong ù geh mbùr rlau. Tu\ ngui ală phan hữu cơ mờ ală phan vi sinh bè hơ\ den gơ dong ù mbùr rlau, geh ală vi sinh vật li la rlau, rơyas geh niam rlau mờ tờm chi gơs pràn rlau.

Ơi, dùl bơta ndai kung gam geh cau tam kơphe ờ suk, hơ\ là broă ngui phơng ơn nha tờm kơphe in tàm tơngai nhai prang do geh cồng nha làh ờ?

Thạc sĩ Nguyễn Minh Châu: Ơ làng bol, sùm dilah tàm nhai prang den ndrờm bè bol he ơn phơng tềng tờm halà phơng ơn nha den ờ geh cồng nha, mơya gơwèt mờ tờm kơphe tàm tơngai nhai prang, lài mờ tu\ tờm kơphe lì bơkàu den pal geh mìu, tu\ hơ\ den bol he neh [ồm sùh, den nha gơs niam. Tu\ nha gơs niam den tàm tơngai do, he ơn phơng tềng nha den gơ kung gam gơtùi jồp sơl mờ kung gam dong tờm chi gơs niam. Bal mờ hơ\ tàm tơngai do, dilah bol he go\ suơn chi he dê ờ tơl phơng, tờm chi geh tơnggo\ pàl nha den bol he pal ơn phơng gơ in, kờ` dong suơn chi sơr lèt gan bơta trồ tiah tơngai duh.

Ưn ngài thạc sĩ!

                                                Cau cih mờ yal tơnggit K’Duẩn