Bơta chài tam kơnuh sơnơm Ngọc Linh
Thứ bảy, 00:00, 15/04/2017

VOV4.K’ho - Kơnuh sơnơm Ngọc Linh tu\ do gam geh tăc mờ khà priă jơnhoa ngan tàm drà. Dùl k^ kơnuh ris tăc gơguh tus bàr pe jơ\t tơlak priă, geh tu\ là tus dùl rơhiang tơlak tàm dùl k^ dilah kơnuh dờng, jo\ nam. Ờ mìng geh bè hơ\ lơm gời ờ, tơl k^ nha bơh tờm chi do dê kung geh tăc mờ khà priă gơguh tus rlau 1 tơlak dùl k^ mờ tàm drà kung ờ go\ geh sơl nàng blơi. Hìu làng bol lơi tam gơtùi kơnuh sơnơm Ngọc Linh ndrờm bal mờ broă geh gơs pas sơm. Tài bơh bè hơ\ den tàng tàm ală nam pa do, làng bol tàm kơnhoàl Tu Mơ Rông mờ Đăk Glei, càr Kon Tum gùt dar bơnơm Ngọc Linh lời bơta sền gròi uă ngan gơ wèt tus mờ tờm chi tam do. Bè ală bơta mờng chài tam, tơnhàu kơnuh sơnơm Ngọc Linh, ồng Hoàng Công Chất, Phó Giám đốc Kông ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên lâm nghiệp Đăk Tô, là kông ty geh càr Kon Tum jàu kơnòl sền gàr mờ rề ơnàng tam uă kơnuh sơnơm Ngọc Linh bơh g^t nđờ jơ\t nam do pà g^t:

 

- Ơ ồng, tu\ do, uă làng bol tàm Tu Mơ Rông mờ Đăk Glei kơ\p kờ` tam geh kơnuh sơnơm Ngọc Linh. Dan ồng pà g^t làng bol in pal sac rơwah sơntìl kơnuh sơnơm bè lơi nàng tam?

Ồng Hoàng Công Chất: Bơh sơnrờp bol he pal g^t anih lơh gơlik bơh sơntìl kơnuh sơnơm dê, pal g^t geh kơnuh sơnơm me. Sơntìl pal sac rơwah bơh tờm kơnuh sơnơm me geh bơta kis dờng niam. Gar sơntìl kơnuh sơnơm pal geh tơl bơta kờ` den pal dum pơrhê mờ geh tềl jù tềng hơđăng bồ den hơ\ sồng tơnhàu gơtùi. Tu\ he tơnhàu pik gar sơntìl den he pal sac rơwah ală gar sơntìl geh tơl bơta kờ` mờ ơn prăp niam jat di bơta bơto pơlam, là pal ơn tềng đồng jat ờs mờng, kờ` geh càl khồm nàng lơh gar in ra` rơsơh. Tơnơ\ dùl poh den he ai mờ tì kơmhò tềng đah bơdìh mờ ai gar gơ ơm tàm dơlam. He lời gơ in ra` rơsơh pơgăp dùl ngai tai den tu\ hơ\ sồng cèng tam. Mờ tam tềng bă ù đềt rài neh rơcang lài; tam jat sèng halà tam jat bă ù.

- Tu\ ai kơnuh sơnơm Ngọc Linh tàm sươn sơntìl cèng tam tàm bă ù ngan ngồn den làng bol kờn pal sền ngăc bơta lơi, ơ ồng?

Ồng Hoàng Công Chất: Bơh sơnrờp pal sền ngac tàm bơta trồ tiah, ù tiah mờ bơta geh ngan tàm brê. Tài bơh tờm kơnuh sơnơm Ngọc Linh mìng hòn tềng hơđơm m[ur chi brê lơm mờ pal geh uă ntê nha chi kìng tơngai. Niam ngan rơlau jơh là tàm bă brê geh uă ntê nha, àng tơngai di tơl. Bơta trồ tiah den dà mhual bơryuh kung bè mìu piar den geh lơh ồm kơnuh sơnơm Ngọc Linh.

 - Tàm ală tu\ sơngka sền gàr kơnuh sơnơm Ngọc Linh den tu\ tơngai lơi là kuơ màng ngan rơlau jơh mờ làng bol kòn pal sền ngăc bơta lơi, ơ ồng?

Ồng Hoàng Công Chất: Bè broă chài sền gàr gàr, bơta kờ` pal sền ngăc ngan rơlau jơh là tu\ tơngai pa tam. Tu\ he du\i nhơ\t halà du\i khat dùl tờm chi lơi gơ ơm rềp gùt dar kơnuh sơnơm dềt pa tam, den pal lơh nền nòn ngan tài bơh tờm chi gam dềt mờ gar gơ gam dềt. Tu\ sơngka sền gàr tu\ tơngai tờm chi sơrlèt gan kàl mrềt mờ ờ go\ sền ngăc là he du\i nhơ\t he du\i jơh bal gar mờ tờm kơnuh sơnơm tơn. Tu\ tơngai kuơmàng tai là sơnđờm geh bơkàu, ba` lơh gơrung bơkàu, dilah lơh gơrung bơkàu den geh lơh aniai tus bơta geh bơh plai mờ gar tơnơ\ do dê.

- Nàng geh sơntìl rề ơnàng bă ù tam uă tai, làng bol lơh broă sa pal kơlôi tus broă tơnhàu plai bơh kơnuh sơnơm Ngọc Linh dê bơh tu\ tơngai lơi là niam ngan rlau jơh, ơ ồng?.

Ồng Hoàng Công Chất: Nàng tơnhàu geh gar sơntìl, den tơngai tờm kơnuh sơnơm geh tam di bơh 7 tus 12 sơnam, tu\ hơ\ tờm kơnuh sơnơm me gam pràn, ai gơlik chi sơntìl geh pràn rlau mờ tu\ he cèng tam den chi kis dờng niam mờ pràn ngan.

- Làng bol pal kờp du\ tơnhàu bè lơi nàng geh phan bơna uă ngan rlau jơh, ơ ồng?

Ồng Hoàng Công Chất: Gơ wèt mờ broă tơnhàu kơnuh sơnơm, tu\ tơngai niam ngan rlau jơh là kơnuh sơnơm geh tam bơh 10 nam rlau hơđang, den tàm tu\ hơ\, den hơ\ sồng geh tơl jơh ală phan kuơ sapônin bơh gơ dê. Mờ dilah kơnuh sơnơm pa tam bơh 5 tus 7 nam, den gam dềt ir ờ hềt gơtùi tơnhàu geh.

- Tu\ do, ală làng bol tàm kơnhoàl Tu Mơ Rông mờ Đăk Glei gơtùi blơi geh sơntìl kơnuh sơnơm Ngọc Linh bơh ală anih lơi, ơ ồng?

Ồng Hoàng Công Chất: Càr Kontum mìng geh bàr công ty lơm tam kơnuh sơnơm Ngọc Linh. Công ty lâm nghiệp Đăk Tô den lơh rơndăp broă lơh sền gàr, rề ơnàng bă ù tam uă kơnuh sơnơm Ngọc Linh bơh nam 1993 tus tàm tu\ do. Sơntìl geh ai bơh tàm brê. Bơh nam 2006 tus tu\ do den geh công ty Cổ phần sâm Ngọc Linh Kontum. Den mìng geh bàr Công ty do lơm lơh gơlik den tàng sơntìl geh lơh niam ngan rlau jơh, pin dờn ngan rlau jơh là tàm Công ty lâm nghiệp Đăk Tô mờ Công ty Cổ phần sâm Ngọc Linh Kontum.

- Ơi, ưn ngài ồng uă ngan!

Cau cih mờ yal tơng^t - Lơ Mu K’Yến

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC