VOV4.K’ho- Hìu ờ mìng là tiah ơm kis bơh ală cau tàm hìu bơnhă dê lơm gời mờ gam là tiah geh bơyai lơh ală dơ̆ lơh yàng kuơ màng geh gơrềng tus rài kis đah hwuềng bơh mpồl bơtiàn dê. Den tàng, pah tŭ lơh jơh hìu, kòn cau M’nông tàm tiah kơh bơnơm M’nông sùm bơyai lơh dơ̆ lơh yàng duh khoai mŭt hìu pa, mờ ală bơhiàn geh uă ngan bơhiàn niam chài rơgơi, geh uă bơta kuơ bơta niam uă ngan.
Jat hơ̆, tŭ lơh jơh hìu, cau tờm hìu sac rơwah ngai niam, tŭ jiơ niam, nàng lơh yàng mŭt ơm hìu pa. Phan pơ dơng bal hiă ngan, mìng 1 nơm iar, 1 lềng dà, 1 nơm rơnga ồs mờ 1 yăng tơrnờm. Tŭ mut hìu pa, broă sơnrờp là ală hìu bơnhă pal lơh geh ală Njeh (hơ̆ là Yàng sền gàr hìu đam).
Cau tờm hìu cèng rơnga ồs, lềng dà răc dan mŭt hìu pa
Neh là dùl nơm mơng gle, 2 gah geh kồih nsồñ geh ală bơta rơng jài, đah hơđang chŭt 1 pét klờm soh iar mờ 1 pét klờm sur dê. Njeh geh ơn tềng đơm mpồng mut lik tơn mờ hơ̆ là yàng Kuăt bơh hìu pa lơh dê. Tơnơ̆ tŭ cau tờm hìu ơn lềng dà tềng hơđap mpồng hìu nàng dan yàng hìu ai gơnoar pơs wàs rê ơm hìu pa den ală cau jat bơh ngkời geh cèng 1 lềng dà, bàr pe gar sơntìl bal mờ 1 nơm rơnga ồs mŭt tàm hìu pa. Mờ jơh ală cau tàm hìu bơnhă cèng phan mŭt tàm hìu.
Tơnơ̆ tŭ phan ngui cèng mŭt tàm hìu, cau tờm hìu sồr cau tàm hìu bơnhă là cau geh bơngă pin dờn, lơh sa jak sing ồs gời cèng bơta kis ai hìu bơnhă in. Jơnau răc dan lài mờ tŭ sing ồs bè do: Añ hòi dan yàng ồs, yàng bơnhă ồs sùm sòl pơnđàng ồs nàng pơr ram ai hìu pa in. Dan ală yàng ai bơta bơtoah bơtoài, ai bơta lơngai lơngò ai ală cau tàm hìu bơnhă in bơta pràn kơl dang uă, sùm tam klăc bal, kờñ gơboh bal mờ gơ̆p...
Dơ̆ lơh yàng duh khoai mŭt hìu pa geh bơta kuơ bơto bơtê ală bơta kuơ lơh broă, sền dờng màng gơ̆p bơyô, oh mi mờ mpồl bơtiàn
Tơnơ̆ tŭ lơh yàng sing ồs, cau tờm hìu koh ngko iar mờ ai mhàm phan ơn pơdơng tàm bơr lŭ bal mờ ơlak, pih tàm tờm Njeh mờ ală phan ngui tàm hìu. Pih jài răc dan jài: Añ răc dan mờ yàng Kuăt. Añ răc dan mờ yàng lŭ bơnhă ồs, yàng sền gàr hìu. Añ răc dan yàng cru sơnơm Giun Ngo. An răc dan mờ yàng dà croh, yàng pơgàr... Añ ai mhàm bơh phan ơn pơdơng do tàm bơr lŭ bal mờ ơlak nàng pih tàm jơh ală phan ngui tàm hìu bơnhă mờ kơ̆p kờñ jơh ală phan ngui do geh rềp mềl, ring niam bal mờ oh kòn kòn sau tàm hìu bơnhă dê. Dan yàng niam nùs ai lơngai tĕ ai oh kòn kòn sau tàm hìu bơnhă in geh să jan pràn kơl dang niam, pràn kơl dang sùm sùm. Lơh sre lơh mìr geh kòi bềng drong, geh rài kis lơngap lơngai mờ chờ hờp. Dan jà ală yàng mờ yàng niam nùs tus nggui bal mờ cau tàm hìu bơnhă bol añ dê nàng ñô ơlak, sa piang mbar buh, poăc buh... Ơ yàng!
Dơ̆ lơh yàng jơh, kra ƀòn ai ơlak bơh tàm yăng ai cau tờm hìu in ñô lài, tơnơ̆ hơ̆ cau tờm hìu jà kra ƀòn bal mờ oh kòn kòn sau tàm hìu bơnhă ñô bal, sa bal. Ală cau kra geh yal ai oh kòn kòn sau in iăt kơno gơtha bơh broă lơh yàng duh khoai mŭt hìu pa dê mờ ală cau đơs niam geh đơs crih gờm chờ ai cau tờm hìu in.
Ồng Điểu M’rưng ơm tàm ƀòn Dak R’moan, xã Dak R’moan, thị xã Gia Nghĩa pà gĭt”: Bơhiàn lơh yàng duh khoai mŭt hìu pa bơh kòn cau M’nông dê bơdìh mờ jơnau kờñ gờm chờ hìu bơnhă, jơi bơtiàn in pràn kơl dang, lơh sa bơtàu tơnguh gam geh bơta kuơ bơto bơtê tơl nă cau in gĭt wă ală bơta kuơ bơh lơh broă dê, sền dờng màng gơ̆p bơyô, oh mi, mpồl bơtiàn. Dơ̆ lơh yàng duh khoai mŭt hìu pa bơh kòn cau M’nông dê ờ mìng tàm hìu bơnhă lơm mờ gam geh ală cau năc, cau kuèng tàm ală ƀòn rềp bal. Làng bol tus tàm do ñô bal yăng tơrnờm, đơs jơh ală jơnau kờñ đơs, lơh rài ală bơta tàm gơ jrañ, gờm chờ bal mờ gơ̆p ală jơnau niam bơnĕ, pràn kơl dang, phan tàm geh tơnhào uă, ƀòn lơgar bơtàu tơnguh.
K’Brọp ai bơh băo Dak Nông- Cau mblàng K’Hạnh
Viết bình luận