VOV4.K’ho - Bơh pria\ tiêu gơguh jơnhua sùm tàm ala\ nam do,  tam tiêu geh cồng ua\, den tàng ua\ ngan cau tam  tiêu tàm Tây Nguyên neh  mut lơh tam chi tam do, ờ  rwah ù tiah, ù ring hala  kơh. Tam  ua\ tiêu mbè lơi nàng gơ  ai cồng nha niam la bơta  kờ` ngan geh sền gròi, sơnơng. Cau ai tơnggit jơnau đơs Việt Nam tàm Tây Nguyên geh jơnau  tus tìp mờ lùp tiến sĩ Nguyễn Đăng Nghĩa atbồ Anih tờm Nghiên cứu mờ Tư vấn broa\ lơh sa suơn sre tiah duh sù ìo  ua\ mìu, tàm bơta do:

            -Ơ tiến sĩ, tàm bơta gơ kờ` mờ tam gơl trồ tiah bè tu\ do,  kờ` tam tiêu kơljap den pal lơh ngan tàm ala\ broa\ lơh lơi?

            Tiến sĩ Nguyễn Đăng Nghĩa: Tam tiêu kơljap di pal  mờ tam gơl trồ tiah den bơta lài jơh ngan rlau jơh la ờ go\ di kơl dơm chi ngui nàng lơh jrong tơnhàu tiêu, ngan la ờ go\ geh  kơl mus chi brê. Tu\ bol he tam den pal geh lòt sền jơh ala\ bơta pal lơh nàng geh ai bơta mờng, kờp bal ala\ gah, sơnah lơh broa\ sền sơnơng  tus mờ tiêu, bal mờ  broa\ mờng lơh bơh  cau tam tiêu. Bol he pal tam bơrlu\ bal bơh jrong  tơnhàu kis mờ jrong neh ro, tài tơl bơta jrong geh  broa\ niam, ờ  niam krơi is. Viện khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên kung neh geh jơnau đơs lồi dut sền sơnơng bơh sơnrờp dilah tàm dùl suơn geh bơrlu\ bal sơntơp tam 50 jrong kis,  50 jrong neh ro den geh lơh niam  geh càl  hi tàm suơn tiêu gơ niam rlau.

            Suơn tiêu tam pa den làng bol pal ngui sơntìl gơ  kờ` di pal mờ trồ tiah tàm hơ\,  sơndra\ geh mờ tu sa aniai. Sơntìl tiêu pal kloh kòp. Dơ\ 2  la pal git kỹ thuật tờ bơtô,  chài tam nàng tiêu gơ dờng pràn niam. Bơta geh  dong lơh lài ngan rlau jơh tàm suơn tiêu la  rbòng gơlik soat dà, tàm sèng tiêu pal geh  tờ rbòng dà, ờ  kờ` ơnàng, mơya pal jrô rlau mờ tap ù bơh tiêu. Pơnyơu bè cờ` rơyas gơ kis di bơh 0 tus 30 phơng, den jrô bơh rbòng la 40 phơng. tu\ gơbàn gơ bam dà is den gơtùi  gơmù dà tàm  cờ` tàm tiah rơyas tiêu ờ gơ ngơr dà. Tàm broa\ ngui sơnơm sền gàr phan tam den pal geh ngui ala\ chế phẩm bơh chi che mờ chế phẩm sinh học nàng tơmù bơta ngui sơnơm hoá học.

                                                                            Tiến sĩ Nguyễn Đăng Nghĩa

            -Ơ tiến sĩ, tềng broa\ lơh tam pơr lòng tàm dunia bè tu\ do, den gah tam tiêu bơh Việt Nam geh ala\ broa\ lơh kuơ màng lơi kờ` bơtàu tơngguh?

            Tiến sĩ Nguyễn Đăng Nghĩa: Gah tam tiêu, mpồl tiêu di Bộ  lơh broa\ sa mờ bơtàu tơngguh [òn lơgar  dà lơgar gam geh broa\ lơh kuơ ngan nàng tam tiêu kloh, tiêu hữu cơ. Geh càr neh geh  gơ gơs broa\ lơh tiêu sinh thái,  lơh mbè lơi nàng bơtàu tơngguh mat sơnđan mờ khà niam bơh tiêu,  nàng wèt tus geh ngui tiêu. Ala\ mpồl lơh sa ka\ bro kung gam lơh li la phan bơna geh ngui bơh tiêu, wèt tus geh ngui dà ép bơh tiêu kờ` geh lơh phan bơna geh jơnhua rlau. Do la broa\ lơh mờ Việt Nam gam kờ` lơh gơs.

            -Mùl màl den tu\ do, ba\ ù tiah tam tiêu tàm Tây Nguyên neh ua\  rlau ngan mờ broa\ rơndap ai tam tus nam 2020.  Den bè hơ\,  kờ` pal geh broa\ lơh lơi nàng ba` rề ơnàng tai ba\ ù tam tiêu is, ơ tiến sĩ?

            Tiến sĩ Nguyễn Đăng Nghĩa:  Bơta do ờ mìng tàm Tây Nguyên lơm ờ, rơndap broa\ bơh  Bộ lơh broa\ sa mờ  bơtàu tơngguh [òn lơgar dà lơgar tus nam 2015 kờp jơh ba\ ù tiah tam tiêu mìng tus 50 rbô lồ lơm,  mơya  tu\ do mùl màl neh mờr tus 120 rbô lồ gơ bloh, bè hơ\,  la neh sơrlèt rlau 2 dơ\ mơ gùl  broa\ ai. Bơta do di gơlan bol he pal geh broa\ lơh dong cau  lơh sa,  ờ di la kơryan  ờ ai khi tam,   kơryan khi  tam la broa\ lơh ờ di. pal geh ala\ broa\ lơh dong  cau tam tiêu dong khi git wa\ geh,  rơndap wơl bơta tam hala tam gơl chi tam,  ờ  go\ di cau  do  gơtùi tam tiêu, den cau ndai ờ geh tam tiêu. Den tàng, pal geh ala\ broa\ lơh niam,  geh gùng mờ geh dong mblàng broa\ lơh tam tiêu kơljap.

            -Ưn ngài tiến sĩ ua\ ngan !

                                    Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp