VOV4.K’ho - Kòp sras lơh gơl^k [òk phồng (gam sơnđan la sras phồng) gam lơh aniai uă ngan tàm ờ uă suơ tam bùm blàng ală càr tiah tàm gùl lơgar mờ Tây Nguyên. Đah sền gàr phan tam dà lơgar neh tơl^k ing broă sơndră mờ sras lơh gơl^k [òk phồng aniai tàm bùm blàng.
Sras phồng neh lơh aniai ua\ ngan tàm tiah tam bùm blàng dờng ngan tàm dunia. Tàm Việt Nam, tàm ala\ nam do sras phồng kung geh tus sơl mờ lơh aniai bùm blàng tàm ờ ua\ càr tiah đah jum mat tơngai lik dà lơgar. Tus tu\ do, bol gơ neh geh tàm ờ ua\ càr tiah tàm gùl lơgar mờ đah tô bơh tềng pơndiang ngkòng bùm lời sơntìl.
Tap bơh sras phồng jat sa\ rùp ô van n’hùng, tu\ pa tap den geh go\ gơ pàl rmit, tơnơ\ gơs pàl làk. Tap is gơ ơm tàm ala\ kơldung glòm mờ tơ nò mhir ngan mờ gơ ơm tềng bơta lồi ngan bơh sras me.
Sras dờng kung geh sa\ rùp bè ô van, phồng mờ geh gơ glòm bơh dùl tap nsồp bòk kò, mat gơlik, jơng jòng. Ala\ kồ bơh sa\ sras phồng geh sền go\ loh ngan. Gùt dar khoèm sa\ mờ lồi ndul geh ala\ sra nsồp kò lơyah ngan. Tơ nò tềp bồ sùm geh 9 gơl.
Sras phồng lơh aniai bùm blàng geh gơbàn, gơbàn pràn ngan tàm ala\ nhai prang mờ ala\ nhai geh khà dà mìu ê\t, hờ đơm 30 mm.
Sras phồng kis bal mờ ờ ua\ bơta ngò` mờ gơtùi bơtờp kơnờm bơh ngò`. Kung bè ờ ua\ sras nsồp ndai, sras phồng gơtùi deh kòn ờ duh dam, ờ kờ` tam jring gam gơtùi tap mờ diah gơs kòn.
Sras phồng lơh aniai cồng dờng bơh tờm bùm blàng, jồp bơsơt lơh cruan cồng. Cồng tờm gơbàn aniai geh lơh tờm bùm gơbàn ờ dờng jơnhua. Tàm nha, sras geh nhồm tàm đah đơm nha, lơh aniai nha gơbàn gơ rkồn, gơs pàl. Gơbàn sras ua\, nha bùm blàng geh gơbàn ra`, bươn pa\, gơ bàn gơ jrùh jơh nha, lơh tơmù sa\ bùm blàng tus rlau 80%.
Sras phồng gơtùi kis jơh tàm ala\ bơta bơh tờm bùm blàng, bơh tờm, nha, tam tiah tờm, cồng bùm, sras pa diah bươn ngan gơ par jat càl.
Sras phồng bơtờp bơh ngkòng bùm lời sơntìl, bơtờp bơh mờ càl, ngò`, pơrdô jat dà, gơ đềt tàm sa\ bơh phan kis, kòn bơnus, phan lơh broa\, rơndeh rơndồ.
Sras phồng pa gơbàn tàm lơgar he geh lơh aniai tàm lơgar he di 2 nam do den tàng ờ hềt geh ngan ala\ cồng nha sền sơnơng tơl tus mờ sras. Bulah bè hơ\, nàng kơryan bơta gơbàn aniai, Đah lơh broa\ sền gàr phan tam sồr ala\ anih lơh broa\ sền gàr phan tam càr, [òn dờng geh tam bùm, mut lơh mờ lam sồr làng bol geh ngui ala\ broa\ lơh rcang sơndra\ jat bơta atbồ phan kis lơh aniai bal, IPM bè tơnơ\ do:
-Sùm tus lòt sền tàm ala\ tiah tam bùm blàng nàng geh git gờ` mo mờ sền jat gơbàn bơh sras phồng tàm ala\ sươn tam bùm blàng. Pal cah is ba\ tiah tam bùm blàng neh gơbàn sras phồng mờ lam sồr mut lơh ala\ broa\ lơh sơndra\ di pal.
-Mờ ala\ tiah sras phồng pa gơbàn tàm ala\ càr, ala\ tiah pa gơbàn git, làng bol geh ngui broa\ lơh chu pơrguk, broa\ chu pơrguk geh mut lơh jat sra\ pơlam chu pơrguk bơh Đah sền gàr phan tam.
-Tu\ git go\ sras phồng lơh aniai bùm blàng tàm sươn tàm bơta trồ prang, tơngai duh, phan kis geh kuơ ờ hoan ua\ den làng bol bơyai lơh bồm sơnơm gơsơt sras phồng mờ ala\ sơnơm tu sơnđan Thiamethoxam khà hoạt chất 350 g/1 sơnơm khà phan SC, sơnơm Imidacloprid khà hoạt chất 25% W/W, sơnơm khà phan WP, sơnơm Nitenpiram hoạt chất 50% W/W, gơs phan WP, sơnơm Dinotefuran hoạt chất 20% W/W, gơs sơnơm WP. Geh ngui jat bơta klài geh sồr ngui mờ bồm mờ dà sơnơm neh klài la 600 lit tàm dùl lồ. Gơtùi geh lơh bal mờ zờu khoáng nàng tơngguh cồng nha ngui sơnơm. Bồm sơnơm hoá học pal jat 4 bơta di mờ lơh di jat tơngai lời sơnơm jat jơnau bơto tềng kơldung sơnơm.
Jat Anih bơto pơlam broa\ lơh sa dà lơgar
Viết bình luận