Hìu nhă ồng Nguyễn Ngọc Vân mờ mò Trịnh Thị Huệ ơm tàm bòn 7, sơnah bòn Nghĩa Phú, bòn drà Gia Nghĩa, càr Dak Nông lài do geh 4 lồ kơphe. Nam 2009, bă kơphe do neh kra, cồng nha tơnhàu ờ uă, den tàng hìu nhă neh tam gơl nàng tam chi sa plai, uă ngan la quê\t, krua] mờ plai bung kơmhò tơlir. Bơcri priă sơngka sền gàr di mờ jơnau pơlam, tus tu\ do, suơn quê\t neh mut tàm kàl tơnhàu nam dơ\ 2 mờ cồng nha lơh geh uă rlau 3 dơ\ pơndrờm mờ kơphe.
Anih suơn dờng hìu nhă ồng Nguyễn Ngọc Vân mờ mò Trịnh Thị Huệ ngài mờ tiah tàm gùl bòn drà Gia Nghĩa ờ hềt tus 10 kơi sồ. Tàm suơn chi bềng ngan plai lơ ngồt, ală ngai do, cau pik ơpah gam pic plai quê\t kàl dơ\ 2. Mờ khà priă 25 rbô 1 ki\ tac tàm suơn, digơlan kàl do, hìu nhă ồng mò dê geh rlau 1 tơmàn priă bơh 2 rbô tờm quê\t. Mò Huệ, cau tờm anih suơn dờng ơm tàm bòn 7, sơnah bòn Nghĩa Phú, bòn drà Gia Nghĩa pà git: “Bă ù do lài do den tam kơphe, tơ nơ\ go\ ờ geh cồng nha den tàng tam gơl tam plai quê\t. Tu\ do tàm suơn geh quê\t, plai bung, plai krua], bơ. Đơs bal là tam quê\t geh cồng nha rlau mờ tờm kơphe, hìu nhă a` neh tam gơl tam quê\t 4 nam do, pa tơnhàu 2 nam do, cồng nha niam rlau mờ tờm kơphe, tơl tờm quê\t ndrờm mờ 3 tờm kơphe, dilah sơngak sền gàr niam den ndrờm mờ 5 tờm kơphe, nam lài tơnhàu dơ\ sơn rờp geh 20 tấn quê\t, tac geh 500 tơlak.”
Bơh broă lơh anih suơn dờng tam chi sa plai do, uă làng bol lơh broă sa neh tus sền, đòm jat nàng tam tàm suơn chi he dê, kờ` cèng wơl cồng nha lơh sa uă rlau. Tu\ do neh geh ờ uă hìu nhă mut lơh broă lơh tam chi sa plai bè do. Ồng Huỳnh Thơ kuang bàng pơlam broă lơh sa suơn sre sơnah bòn Nghĩa Phú pà git, gơnoar atbồ mờ gah pơlam broă lơh sa sùm lòt bal mờ làng bol lơh broă sa jòi gut, đòm jat nàng sơng ka sền gàr suơn chi niam ngan rlau jơh. Bơta ờ suk là tu\ tam uă, den pal geh anih tơlik tac làng bol in. Ồng đơs:“ Bơta chài lơh broă den bol a` kung jòi git tàm sră pơ àr, sră bau\, geh broă lơh lơi niam den pơlam làng bol in mut lơh, nàng geh cồng nha. Ai anih tơlik tac den tàm Gia Nghĩa kung ờ huan geh uă, den tàng kơp kờ` làng bol bơt bơtàu geh mat sơnđăn kă bro bè krua], quê\t, plai bung kơmhò tơlir Gia Nghĩa nàng bơh hơ\ làng bol geh anih tơlik tac kơ\ kơljap.”
Bơdìh mờ bă ù tam quê\t, anih suơn dờng bơh mò Huệ dê gam geh rlau 1 rbô tờm plai kruac, plai bơ mờ plai bung kơmhò tơlir. Ală bơta chi tam do ndrờm geh tam song gùng. Pa do, gah Khoa học mờ Công nghệ càr Dak Nông neh dong kờl hìu nhă crăp mai\ bồm dà hòr `tờc. Kơ nờm mai\ bồm do, hìu nhă neh tềm pềr geh priă jền sơngka sền gàr. Mò Huệ pà git:“ Gah Khoa học mờ công nghệ pa do neh dong hìu nhă crăp ròt mai\ bồm dà hòr `tờc, bơta mai\ do niam ngan, tềm pềr đèng, tềm pềr dà, ngan là ơn phơng buơn ngan, ờ hùac. Ai mpồl pơlam broă lơh sa den pơlam làng bol ngui sơ nơm, tơl bơta kòp aniai geh 1 bơta sơ nơm krơi is, geh pơlam ngui den he đòm jat mut lơh nàng gơ in geh cồng nha.”
Jat kỹ sư lơh broa\ sa Lê Thị Thơm at bồ Anih bơto pơlam broa\ lơh sa bòn drà Gia Nghĩa, càr Dak Nông: Tàm bơta ù tiah, mờ trồ tiah dà ia tàm Tây Nguyên di pal, gơ kờ` ngan mờ ua\ ngan chi tam sa plai, cau tam kờ` pal ngui ala\ bơta jak chài nàng mut lơh tam ua\ bơta chi tam, tam bơrlu\ bal tàm bal dùl ba\ ù tiah. Bơh hơ\ geh rwah ala\ chi tam gơ kờ`, cèng geh cồng nha lơh sa jơnhua rlau nàng tam ua\. Bè broa\ rwah sơntìl, kung bè ala\ bơta chài rgơi ndai broa\ sơng ka, sền gàr, sơndra\ tu sa aniai, cau tam gam geh ala\ anih bơto pơlam broa\ lơh sa geh tus bal dong kờl mờ ua\ ngan broa\ lơh. Kỹ sư Lê Thị Thơm ai git:
Bol a` geh mut lơh ala\ broa\ geh lơh lài, tus sền mờ geh cri bơyai tềng gah sươn tam phan làng bol cau lơh broa\ sa in. Bơh geh ai bơto pơlam, bol a` geh yal mờ làng bol broa\ lơh mut lơh broa\ lơh hơ\ nàng làng bol geh go\ ngan ngồn. Mờ bơh tềng hơ\, bol a` geh bơyai lơh ala\ dơ\ cri tơr`a broa\ kờ` làng bol git bơta broa\ lơh chài rlau. Mơ kung bơyai lơh ai làng bol tiah ndai tus sền broa\ lơh neh lơh geh cồng nha ngan, bơh hơ\ làng bol geh lơh ua\ broa\ lơh niam rlau. Tàm di lah broa\ mùl màl bè hìu bi Vân lơh do, den bol a` geh pơlam bơta chài mờ geh yal tơnggit ala\ cau geh mờng broa\ tàm lơh sa tus nàng ai broa\ lơh do mut lơh slơ ngai slơ geh cồng nha rlau.
-Dan kỹ sư ai git, nàng rcang sơndra\ tu sa, hala gơbàn kòp tus mờ chi sa plai do den làng bol cau tam pal lơh mbè lơi?
Kỹ sư Lê Thị Thơm: Tàm Dak Nông dùl nam geh nhai mìu mờ nhai prang, den bol he rcang dra\ kòp la broa\ lơh ua\ ngan. Tàm nhai mìu den pal bồm sơnơm rcang lài. Mùl màl sươn chi do tơl tờm chi tam làng bol neh pih vôi, hơ\ kung la broa\ lơh rcang sơndra\ kòp geh cồng nha, di lah rcang sơndra\ lài bè hơ\ den tu sa, kòp aniai ờ gơlik geh tus mờ tờm chi sa plai, dilah ờ rcang sơndra\ kòp den kòp , tu gơbàn aniai ua\.
-Nàng pleh broa\ gơ jrùh plai den he pal lơh mbè lơi?
Kỹ sư Lê Thị Thơm: Kờ` kơryan broa\ gơbàn gơ jrùh plai, den tờm chi sa plai mờng geh tuh phơng geh đah lượng, geh bal trung lượng mờ vi lượng, den bol he go\ cồng nha chi tam ờ tơl bơta lơi hơ\ den bơsir te\. Di lah bơsir ala\ trung lượng, vi lượng hơ\ tàm chi tơl den chi tam geh pràn, dờng rlau, ờ gơbàn gơ jrùh plai.
-Ơ mò, Anih bơto pơlam broa\ lơh sa neh dong làng bol bơta lơi tàm broa\ blơi sơntìl chi tam, kờ` sơntìl niam?
Kỹ sư Lê Thị Thơm: Kờ` blơi ala\ sơntìl chi tam di, sơntìl niam den bol a` neh yal tus làng bol blơi sơntìl di anih tac, hơ\ la ala\ anih geh pin dờ`, geh lơh sơntìl geh niam, di pal ngan ngồn. den tàng, làng bol cau tam tu\ rwah sơntìl chi tam sa plai kung bè kờ` git bơta chài tam, sơng ka sền gàr, pal tus mờ bol a` jat anih, Anih bơto pơlam broa\ lơh sa bòn drà Gia Nghĩa, càr Dak Nông, tềng sồ hìu sồ 10, gùng Lê Thánh Tông, sơnah bòn Nghĩa Trung, bòn drà Gia Nghĩa, sồ điện thoại la 0501.3.513037.
-Ưn ngài kỹ sư ua\ ngan.
Viết bình luận