Lâm Đồng là càr lam lài tàm gùt lơgar bè mut ngui công nghệ pa tàm broă lơh sa suơn sre. Tu\ do tơl lồ ù lơh sa cồng nha lơh geh kờp bal là 120 tơlak pah nam tàm 1 lồ, tàm hơ\ geh uă bă chi tam lơh geh bơh 500 tơlak tus 2 tơmàn priă pah nam. Nàng lơh geh cồng nha do, bơdìh mờ bơta sền gròi bơcri priă, rơndap broă bơtàu tơnguh bơh dà lơgar dê, làng bol lơh broă sa tiah do kung nhap nhar ngan, lơh ngan jòi git, mut ngui công nghệ tàm broă lơh tơr lòng lài uă broă lơh cèng wơl cồng nha lơh sa uă. Broă lơh tam mre\ lơ ngồt tàm dra bơh ồng Mai Văn Khẩn ơm tàm bòn dờng Dà Làc là 1 pơn rơ.
Bulah bòn dờng Dà Làc tàm ală ngai do neh geh mìu dờng, mơya broă lơh sa tàm suơn dờng tam biap bơh ồng Mai Văn Khẩn ơm tàm Thái Phiên sơnah bòn 12, bòn dờng Dà Làc, càr Lâm Đồng kung ờ gơtìp aniai, tơl broă lơh ndrờm geh lơh bè ờs lơm. Tàm hìu krơh ơnàng mờr 5 lồ, ală àr biăp tơlir, blơn sut, mre\ lơ ngồt mờ ờ uă bơta chi tam ndai geh sơngka sền gròi nền nòn ngan mờ ròt mai\ bồm is dà, bơh 1 broă lơh pơ gồp bal.
Kuơ màng, tàm ală bơta chi tam mờ ồng Khẩn gam tam, geh 3 sàu mre\ lơ ngồt geh tam hơđăng dra. Ồng Mai Văn Khẩn pà git, do là 1 broă lơh pa cèng wơl cồng nha lơh sa uă neh geh ồng tam geh cồng nha tơ nơ\ 1 tu\ tơngai jo\ jòng lơh tơr lòng. mờ tu\ do gam pơnjat tai rề ơnàng bơtàu tơnguh lơh sa, nàng geh tơl khà mre\ tac jat sră neh cih lài. Ồng Mai Văn Khẩn đơs:“Nàng kờ` tam mre\ hơđăng dra den he pal mut lơh 1 broă lơh pơ gồp bal hòi là công nghệ cao. Lơh jat di broă rơndap lơh bơh ơn phơng tus rơcang sơndră kòp tu sa aniai. Kòp tu sa aniai ờ gơtùi bơ tờp uă, tu\ gơtìp kòp lơh aniai den he kơryan buơn ngan mờ mhar ngan jat broă rơndap lơh den sơ nơm mìng bồm 1 dơ\ là jơh mơ kòp. Dilah lơh jat broă lơh ờs mờng den tu\ neh gơbàn kòp lơh aniai là digơlan gơtìp gơmù cồng nha tơnhàu, pal săng jơh.”
Mre\ lơ ngồt là 1 bơta chi tam ai cồng nha lơh sa uă, geh uă cau lơh broă sa tàm bòn dờng Dà Làc mờ ală tiah rềp bal sền dờng màng ngan. Mơya mre\ lơ ngồt kung là 1 bơta chi tam buơn gơtìp bơ sềt, kòp mờ ờ uă bơta tu lơh aniai. Bơta do neh lơh tờm mre\ lơ ngồt ờ gơtùi tam tàm pơdar 2 kàl sùm tàm 1 bă ù jat broă lơh ờs mờng, bulah neh geh tam tàm hìu krơh, hìu jàl. Broă lơh tam mre\ lơ ngồt hơđăng dra bơh ồng Mai Văn Khẩn dê neh gơtùi bơ song bơta ờ niam do. Jat ồng Khẩn, tu\ neh tam hơđăng dra, mờ ròt mai\ bồm dà hòr `tờ], broă lơh pơ gồp bal, den ală bơta kòp tu sa aniai neh geh sền gròi kơ\. Tài geh tam hơđăng dra jat tơl tờm krơi is, den tàng bulah gơtìp kòp lơh aniai den broă kơryan kòp kung buơn ngan, kòp ờ gơtùi bơ tờp uă.
Kung jat ồng Mai Văn Khẩn, dilah hìu krơh neh geh lài den priă bơcri lơh tus mờ tơl sàu mre\ lơ ngồt là 50 tơlak. Bulah do là khà priă bơcri bơh sơn rờp uă, mơya gơtùi kờp hời rơ hời tàm tơngai ngui tus 5 nam. Ồng Khẩn đơs tờm, bè hơ\ den priă bơcri tam mre\ lơ ngồt kung la ờ uă. Ồng đơs:“ 1 sàu den he bơcri 50 tơlak gơtùi ngui tus 5 nam, bè hơ\ pah nam mìng roh 10 tơlak. Bè hơ\ dilah kờp ngan den priă bơcri là ờ uă. Mơya tài go\ bơcri 1 dơ\ sơn rờp uă ir, den tàng ờ hềt geh cau lơi mut lơh. Kuơ màng là he bơcri bè hơ\ den he kờp tus bơta jo\ jòng, den hơ\ cồng geh cồng nha. ndrờm bè tu\ lơi he kung geh phan, nhai lơi kung geh phan mờ nam lơi kung geh phan nàng tac. He neh ngui jat kơrnuat tơl khà den mìng bè hơ\ mờ lơh jat, tam sùm. Mơya ngan là he geh cồng nha rlau mờ broă lơh ờs mờng.”
Tơl tơngai hòn dờng bơh tờm mre\ lơ ngồt dê là 11 nhai, tờm mre\ sơn đờm tơt plai kờp bơh `hai dơ\ 3. jat cồng nha tam mre\ geh tam hơđăng dra bơh ồng Khẩn dê, den tơl sàu gơtùi tam geh 4 rbô 500 tờm mre\, kờp bal tơl tờm tơnhàu geh mờr 4 ki\ plai. ờ kờp ală tu\ khà priă jơnhua bè tu\ do bơh 36 rbô tus 40 rbô 1 ki\ mre\ lơ ngồt, mìng kờp bal 1 ki\ mre\ lơ ngồt mờ khà priă lơyah ngan rlau jơh là 20 rbô 1 ki\, tơ nơ\ mờ tu\ kòp jơh priă bơcri den kung geh cồng 200 tơlak 1 sàu. cồng nha lơh sa cèng wơl là uă ngan.
……………………………..
Nàng broa\ tam mre\ lơ ngồt đang dra lơh cèng geh cồng nha lơh sa, ala\ bơta kờ` ngan kung bè bơta tam mờ sền gàr mbè lơi? Dơ\ lùp jơnau mờ kỹ sư Nguyễn Thị Thu Hằng cau lơh broa\ gah bơta pơlam lài, Anih tờm bơto pơlam broa\ lơh sa càr Lâm Đồng tơnơ\ do geh lơh loh rlau bè bơta chài tam, sền gàr mre\ đang dra :
-Ơ mò, dan mò ai git broa\ tam mre\ lơ ngồt tàm dra gơ ai cồng nha mbè lơi pơndrờm mờ broa\ tam mre\ bè ờs?
Mò Nguyễn Thị Thu Hằng: Tam mre\ lơ ngồt đang dra geh ua\ bơta niam bè: Bol he geh cah is kòp bơh tàm ù, tơngai at bồ phơnh geh sih mre\ in gơ geh lơh niam rlau. Den tàng, bol he gơtùi ngui nàng pơlam geh broa\ lì bơkàu kung bè tơt plai tàm mre\. Bơh hơ\, dong cồng nha mre\ geh ua\ rlau mờ tơnjo\ tơngai tơnhàu ua\ rlau.
-Ơ mò, den, nàng tam mre\ lơ ngồt tàm dra den he pal kờ` geh bơta lơi?
Mò Nguyễn Thị Thu Hằng: Bơta bơh sơnrờp nàng cau lơh sa tam geh mre\ lơ ngồt tàm dra, lài jơh la cau tam mre\ pal geh hìu krơh, bơta do la pal geh. Dơ\ 2 la pal geh ròt broa\ tuh dà gơ tuh ntờc, broa\ tuh dà do gơ geh gơ tuh phơng tus chi tam geh lơh gơ lơh is jơh. Dơ\ 3 la cau tam mre\ kung kờ` pal geh bè khà pria\, tài broa\ tam mre\ lơ ngồt tàm dra do pal geh bơcri bơh sơnrờp ua\ pria\.
-Ơ mò, tàm broa\ lơh tam mre\ lơ ngồt den bơta lơi la kuơ màng rlau jơh?
Mò Nguyễn Thị Thu Hằng: Mờ broa\ tam mre\ lơ ngồt den làng bol pal kah, bơta kuơ màng rlau jơh la broa\ lơh rcang dra bơh sơnrờp. Dra bol he dê pal kloh kòp. Dơ\ 2 la lơh mbè lơi dra geh lơh êt pria\, ờ kas ir den cồng nha lơh broa\ sa gơ cèng wơl dờng. Mờ dùl bơta mờ bol he kờ` kah rlau tai la khà phơng tuh tơl ngui tus mờ dra geh lơh mờ pal di, hơ\ la ờ di tuh phơng jat bơta neh mờng bè tam mre\ bè ờs. Mơ dra den he ngui jat khà 1-1, hơ\ la 50% jrau lơ u, mờ 50% lơ\ ràm. Bal mờ 2 bơta do den he kung geh bơsir tai ờ ua\ phơng hữu cơ vi sinh hala phơng chuờng. Phơng chuờng den pal neh ồm lề mờ klài bal kờ` lơh mbờ] bơh dra.
-Ơ mò, tàm broa\ tam mờ sền gàr den cau tam mre\ pal kah ala\ bơta lơi?
Mò Nguyễn Thị Thu Hằng:Broa\ tam mờ sền gàr mre\ lơ ngồt den cau tam bol he pal kah hơ\ la, tam mre\ lơ ngồt tàm dra den gơ geh tam jir rlau den tàng bol he lời bơh 2 tus 3 ntê tàm dùl tờm. Bol he ba` geh lời ua\ ir geh lơh gơ kìng, tu sa gơbàn mờ bươn gơbàn aniai. Dơ\ 2 tai la bol he pal kang ce dra\ kờ` sươn mre\ lơ ngồt, ngan la tờm mre\ geh anih kơldìng, ba` gơ pừ. Mờ dơ\ 3 la bol he pal koh bà cồng mờ nha ràm kờ` kơryan tu sa aniai. Sền bal, broa\ tam mre\ lơ ngồt tàm dra den cau tam mre\ pal lơh jat broa\ pơlam lơh nền nòn mờ pal lơh di plam. Bol he pal geh sra\ cih sền gròi pah ngai. Ba` geh lơh jat bơta mờng hala geh lơh is den ờ lơh geh cồng nha.
-Ưn ngài mò ua\ ngan!
Viết bình luận