VOV4.K’ho - Tàm kơnhoàl tiah nhàr dà lơgar Ia H’Drai, càr Kon Tum ngui bă ù dòr ơnàng mờ `hơ\t neh geh lài, uă hìu làng bol kis tàm do neh tơnguh bơtàu broă ròng be geh cồng nha uă.

Lơh pơgăp mờ do 2 nam, tus tu\ do, mpồl be tàm jơnhoàl Ia H’Drai, càr Kon Tum neh geh mờr 700 nơm. Tàm hơ\, Ia Tơi là xã ròng uă ngan mờ khà geh di pơgăp 300 nơm.

Jăt mờ ală hìu ròng be tàm xã do yal, ù tiah tàm do gơdờp ngan mờ broă ròng be ting tàm dòr bơnơm. Be geh ting is, phan sa là ală bơta chi, `hơ\t hòn is den tàng poăc be sa bơkah rơlao mờ poăc be ê tàm sre.

Mùl màl pà go\ jăt mờ ală bơta phan ròng ndai, be [uơn ròng rơlao, deh mhar, sơndră mờ kòp pràn. Bơta kuơ màng rơlao tai là priă bơcri sơnrờp ngan ờ uă, geh cồng nha tàm broă lơh sa uă den tàng tơngai geh ai wơl priă mhar.

Ờ mìng bè hơ\, be là phan ròng ờ rơwah phan sa, den tàng ală nha chi ndrờm gơtùi gơs phan sa be dê. Mò Nguyễn Thị Mai, kis tàm [òn 1 neh klàs mờ rơ[ah kơnờm mờ ròng be pà g^t:

-Hìu nhă kung càn bơh dà lơgar 40 tơlăk priă, blơi 26 nơm be ròng. Go\ kung geh kuơ, lơh sa kung geh đao. Mò ồng kung ròng is, kung jòi sa is, pas den ờ geh mơya rơ[ah kung neh ờ hoan geh tai.

Broă mờng chài pà go\, kờ` ròng be ting lềng tàm dòr bơnơm geh cồng nha tàm broă lơh sa, broă ngui bơta chài tàm broă ròng be kuơ màng ngan, tàm hơ\ uă ngan là broă lơh wàng, sền gròi, atbồ mpồl be.

Tu\ lơh wàng, jăt mờ tơl tiah, tơl hìu mùl màl mờ geh ai bă ù bal mờ tơnwèt wàng hờ đah lơi kờ` tơmù uă ngan ală bơta ờ niam bơh trồ tiah dê tus mờ be. Tềng đăp wàng pal geh [làng dờng ơnàng kờ` [uơn tàm broă sền gròi, atbồ mpồl be. Wàng be pal geh lơh àng niam, ba` duh mờ ba` sùh dà, tàm hơ\ kuơ màng ngan là pal pơs wàng kloh pah ngai.

Geh cồng nha ngan mờ broă ròng be ting tàm dòr bơnơm, bi Mai Văn Bình, kis tàm [òn 8, xã Ia Tơi, kơnhoàl Ia H’Drai pà g^t:

-Ròng be lài ngan he pal lơh wàng kloh niam. He pal c^t sơnơm rơcang sơndră mờ kòp be in, go\ geh kòp pal sơm mơ. Wàng he pal rơsìh vôi. Geh tu\ he ting be lòt sa `hơ\t, he ai sơnơm [ồm gơsơ\t sơmăc [ồm mờ blơi sơnơm lơh kloh niam tàm sàng tai kờ` ba` gơtòp, go\ kòp tàm be. He ba` pờ be gờ`.

{ùi drim bơh 8 tus 9 jơ, tu\ mhoal neh jơh hơ\ sồng pờ là ờ hoan gơbàn kòp, pràn be in. Priă tă tàm broă lơh wàng den đơs ngan là he ngui kơrlô blah hơ\ sồng lơh mờ ờ geh bơta lơi kal ke, tài tàm do [uơn ngan rềp mờ brê bơnơm chi che geh tơl, he ngui tơn den tàng kung ờ hoàc huơr uă. Mìng là pơs wàs kloh niam wàng mờ sơndră mờ kòp be in ba` gơbàn kòp.

Bi Mai Văn Bình kung pà g^t tai, tàm broă ròng be den broă rơwah sơntìl kung kuơ màng ngan. Pal rơwah be geh sơntìl `hoa, song, toh wil, ờ `òp. Tàm broă ròng, tơngai be rơcang deh kòn mờ be kòn pal krơ\ is mờ sền gàr nền nòn:

-Ală be me rơcang deh kòn he krơ\ is. Ală be neh deh kòn he kung krơ\ is kờ` ai `hơ\t sa is. Ală be lơi deh ờ pràn he pal lơh ngan, di lah be me ờ geh dà toh den pal blơi dà toh ờ geh sơdàng hơ\ sồng blơi dà toh tơnpô, 2, 3 ngai tu\ be kòn neh pô me den he ờ hoan kal ke tàm broă sền gàr. 1 ngai ai pô 2 dơ\.

Tu\ do, khà priă poăc be tàm drà tăc geh bơh 120 tus 150 rơbô priă tàm 1 k^, bè sơntìl geh di pơgăp 160 rơbô priă tàm 1 k^, ròng tàm 10 nhai den geh tăc. Mờ cồng nha broă lơh geh làng bol in, broă ròng be ting tàm dòr bơnơm tu\ do gam pơn jăt tai geh kơnhoàl Ia H’Drai lơh uă. Khà geh ai tàm nam 2018 tus, kơnhoàl do geh tơnguh mpồl be di pơgăp 1 rơbô 500 nơm. Broă lơh do gam dong kờl làng bol tơnguh bơtàu tàm rài kis, tơmù rơ[ah kơl jăp.

Cau cih mờ yal tơng^t Ndong Brawl