Broă lơh ròng ntờp ngai sơ lơ geh uă tàm ală càr Tây Nguyên. Bal mờ broă sền gròi buơn bùai, den cồng nha lơh sa bơh broă ròng ntờp do là dờng ngan. Jơnau cih tơ nơ\ do geh yal bè cồng nha broă ròng  ntờp bơh bi Nguyễn Hải Nam, ntum }ư\ Bao, bòn drà Buôn Hồ, càr Dak Lak, la dùl pơnyơu.

Bơh ală anih yal jơnau tơngit mờ geh kuang bàng pơlam broă lơh sa suơn sre bơyai lơh ai lòt sền broă lơh, bi Nguyễn Hải Nam neh rê lơh wàng ròng nàng ròng  ntờp. bơh sơn rờp, bi ròng 10 yô, tơ nơ\ 1 tơngai sền gròi mờ bơ tờp sơntìl, tus tu\ do, wàng ròng bi dê neh geh 300 yô  ntờp me. Jat bi,  ntờp buơn ngan ròng, ờ huan roh uă tu\ tơngai sền gròi, priă jền bơcri ròng ờ uă, mờ cồng nha lơh geh den niam, hìu nhă bi tac  ntờp ai poac ală hìu tac phan sa tàm bòn dờng Buôn Ma Thuột in mờ khà priă 70 rbô 1 yô, ai ntờp sơntìl den 300 rbô 1 yô. kờp bal, pah nhai tơ nơ\ mờ tu\ kờp jơh priă jền bơcri, bi geh 9 tơlak priă. Bi đơs:“ Đơs bal là ờ geh bơta kal ke lơi, ờ bơ tờp kòp pluh, tài he ròng kơ\, krơ\ tàm hìu gu\, ờ ai gơ par, pleh bơ tờp kòp. Bơta pràn sơndră mờ kòp bơh ntờp dê pràn ngan, pơn drờm mờ ală bơta phan ròng ndai den buơn, tàm tơngai 6 nhai den pal tơn hùc sơ nơm jrơs, gơ kung bè iar sơl. Ai kòp den ờ hềt gơlik geh den tàng kung ờ hềt ngui sơ nơm lơi, mìng ai hùc sơ nơm pràn B- Complex, nàng ntờp in geh bơta pràn  tăp.”

Mờ khà ơnàng 30 thơk vuông, bi Nam neh lơh 3 cờn wàng ròng tềng đơm ndrờm lă păng Ximili nàng đơ è, buơn buài tàm broă wàs pah ngai. Gơ jat bè tơl tơngai dờng ntờp dê mờ gơtùi siăm ală bơta phan bè khoah, kòi, phe,… Bal mờ hơ\, bi kung siăm tai phan sa ndai, kờ` bơ tơl bơta pràn mờ vitamin, dà hùc ntờp dê pal kloh mờ pal geh tam gơl sùm pah ngai. Tàm trồ mang mrềt, den bi crăp tai đèng nàng jơm răm ntờp in. Bi tam pà mờng chài bè do:“ He gơtùi ngui ală anih ha pah, gơ jat tơl càn, geh tam cah gơs 3 cờn. He rề ơnàng khà ơnàng nàng geh uă wàng ròng, dilah mìng ròng 1 cờn bơnàng den ròng ờ huan geh uă sềm. mơya hìu ròng pal ơnàng, bè hìu a` dê lơh den lời ha nàng lơh pơng gàr  sri\ B40, tu\ trồ mrềt den he căng mờ bềl, jơm kơ\, ai trồ tiah den tă bềl nàng gơ in geh càl khồm. mờr tus den a` ròng tai bơh 400 tus 500 yô, uă broă lơh khi neh ròng rlau 1 rbô yô.”

Go\ broă ròng ntờp bi Nam dê geh cồng nha mờ ờ uă roh uă ù nàng lơh hìu ròng, uă làng bol tàm ntum, geh tu\ là bơh ală kơnhòal ndai kung tus blơi sơntìl mờ đòm jat mờng chài ròng. Mờ tơngai 40 ngai deh 1 dơ\, tơl yô ntờp 1 nam deh bơh 8 tus 9 dơ\. Kờp bal pah nam hìu ròng ntờp deh rlau 2 rbô 400 yô ntờp kòn. Bơdìh mờ broă tac ntờp tàm ală hìu tac phan sa, bi Nam gam tac ntờp sơntìl làng bol kờ` ròng in. bi pà git tai:“ Khi tus tơn tàm hìu mờ bơsram bơta chài ròng, khi blơi sơntìl, tu\ do uă ngan là blơi sơntìl, ai poac den tu\ do ờ tơl, tai a` pal lời sơntìl nàng tac khi in lài.”

Tơnơ\ do, bol a` geh yal ờ ua\ jơnau tơnggit bè bơta  chài ròng  ntờp geh cồng nha  jơnhua.

            Bơh sơnrờp la broa\ rwah sơntìl: Tàm dùl rsòn ntờp kờ` geh dùl nơm ntờp dam mờ dùl nơm ntờp me. Kờ` ntờp me, dam deh ua\, ròng kòn niam den pal rwah ntờp geh tơnò ndul niam mhir, pràn kơldang, mpùng mpà`, ờ geh gơbàn sồt, pơnời, ntờp nhap nhar, tiang mpà`…Làng bol pal blơi ntờp neh geh  bơtờp gơs yô.

            Mờ wàng ròng ntờp: Jat bơta mờng, wàng ròng ntờp pal dờng, ơnàng den ntờp hơ\ sồng ròng mhar dờng. Dilah ròng pờ lềng den wàng ròng pal geh rkàng kìng mìu, tơngai duh, geh rsòn nàng ntờp me tam. Dilah ròng ntờp nàng deh kòn hala ròng sa poac den pal geh wàng ròng krơi is.

            Wàng ròng geh lơh mờ gle geh blah gơs ala\ tơr nà` tà`, tơnơ\ he tà` wơl, hala làng bol lơh dơm wàng mờ chi hơ\ sồng geh tơs sơr lìng gùt dar. Wàng pal geh tơngai sòl, ra` rsơh, geh càl hi, tơl kloh, pleh càl khồm, pleh lơ nga` lơngeh. Pal tam pà wàng gơs ala\ ơdu\ dềt krơ\ tơl yô ntờp, wàng jơnhua di 50 phơng,  ơnàng 50 phơng, jòng 50 phơng. Tơl ơdu\ wàng kờ` geh 2 rsòn tap mờ pơntap tềng đang, dùl rsòn ròng kòn tàm tiah. Tềng đap ơdu\ geh lơh dùl trồm dờng di mờ cùan piang kờ` ntờp gơtùi mut lik. Bòng siam mờ bòt dà hùc ntờp in geh lơh mờ chi hala chi lơ bơn, ba` lơh mờ lòs mờ pal lơh kloh.

            Phan siam ntờp: Gơjat tơngai dờng bơh ntờp mờ bơta he siam phan siam krơi is. Phan siam ntờp gơtùi geh ngui la tơngời, khoah tơlir, kòi…Bal mờ hơ\ ntờp gơ kung gơtùi jòi is phan sa tàm ù tiah di ờ ròng krơ\. Làng bol pal siam ntờp  tàm tu\ jơ neh geh du\ kờ` lơh ntờp in mờng, bè ờs dùl ngai siam ntờp 2 dơ\, tàm 6 jiơ drim mờ 1 jiơ mho. Phan siam ntờp kòn la phe  bơrlah bơrlu\, ai ntờp neh dờng den siam kòi klài mờ tơngời hala ala\ gar phan sa ndai neh mai\ bơcah.

            Ntờp ròng krơ\ gơ kờ` ngan geh phan siam geh khoáng, ngan la boh, den tàng pal sùm bơsir boh tàm ala\ bòng siam is siam ntờp, lời gơ khat gơ sa. Phan siam khoáng geh bơsir geh klài bal jat pơlam bè do: Khoáng Premix 85%, boh 5%, lu\ rơdeh dềt 5%.

            R]ang mờ sơm kòp tus mờ ntờp ròng: Ntờp geh bơta sơndra\ is mờ kòp pràn ngan, dilah he  ròng jat mpồl tàm dùl anih hat hal den gơbàn pơhìn kòp la ua\ ngan. Dùl nam cit vaccine rcang sơndra\ kòp 3 dơ\ ntờp in. Lơh kloh wàng ròng ntờp kloh ngan. Pal du\ di 2-3 nhai lơh kloh wàng ròng, lơh niam wơl mờ lơh pa tềng anih gơbàn ờ diơng, còr kloh è, pal tam gơl rsòn  deh, bồm sơnơm lơh kloh wàng ròng.

            -Ba` ai ngan sềm krơi geh mut tàm wàng. Pleh lời è ntờp lơh khat gơ lềng  làng tơl anih. Rcang sơndra\ đe, mèo, so…lơh aniai ntờp.

            -Ờ ua\ kòp mờng gơbàn tàm ntờp bè kòp kòl tap, ngkàr ndap lơ bơn, kòp gơ nhồm mhàm, kòp toh ut, kòp herpes virus gùng ta\ nhơm. Làng bol kờ` pal sền jat  nền nòn ngan di lah ntờp gơbàn  ala\ bơta kòp  hơ\ den  pal tus ala\ anih dong kờl phan ròng kờ` geh pơlam ngui sơnơm di pal.