Broă tàñ phan bơh kòn cau K’Ho dê
Chủ nhật, 01:00, 18/04/2021

VOV4.K’ho- Tàñ phan là dùl tàm ală broă lơh mờ tê ờs mờng bơh jơi bơtiàn kòn cau K’ho, càr Lâm Đồng dê, sùm geh lơh tàm ală tŭ tơngai ru. Tơnơ̆ tŭ broă sih tam tàm sre, mìr neh jơh là làng bol jơi bơtiàn kòn cau tàm do den sơnđờm mut tàm kàl tàñ phan.

Phan ngui tàm broă tàñ phan bơh kòn cau K’ho dê sùm geh ai tơn bơh tàm brê bơnơm geh is bơh tàm ală kơh bơnơm bè: kơrla, gle, che ryah, tờm bơñàng, sơmoan brê, sùt, kơmhò tờm pết, tờm tỳ halà nha tờm sơ đoă. Jơh ală bơta tờm chi lơh phan ngui do sùm geh ai tàm ngai ờ geh àng ndar (lồi nhai), nàng ờ gơtìp mŏ sa.

                                                      Phan tàñ ờs mờng bơh kòn cau K’ho dê

Phan geh ngui tàm broă tàñ phan bơh kòn cau K’ho dê bulah ờ uă mơya cồng hơr geh rùp să mờ bơta dờng dềt kuơ màng di pal mờ jơnau sồr tàm ală broă lơh tàñ dê mờ bơta tàñ phan bơna dê. Ngan ngồn bè: mra ngui nàng koh kơl, lơh ală phan, nsồc cồng nsồñ ngui nàng koàr loh tơmŭt che tŭ găp mờ lơh gơnap, pềs nsồñ: cồng nsồñ, mơng kuềt hơr mờ nsồñ ngan ngui nàng kồih che ryah, kồih che sơ̆; bơrnơ̆ sùm ngui tàm tŭ tàñ sơ̆.

Bè ờs tàm broă tàñ phan nàng lơh geh phan bơna, broă tàñ phan bơh ală jơi bơtiàn kòn cau Mạ, K’ho, Cru dê kung geh uă bơta ndrờm bal sơl, ngan là tàm broă lơh crăp che sơ̆, broă tàñ. Tàm ală phan tàñ bơh khi dê uă ngan geh tàñ jat broă lơh tàñ tơmŭt dùl gùng mờ tàñ tơmŭt bàr gùng bè ală bơta sơ̆, đồng, bềl, blơ, srò kŭp kơnàp, srò sơn ndùng.

Rùp bơka tàm ală phan tàñ bơh kòn cau K’ho tàm Lâm Đồng dê là ală rùp bơka hình học mờ sùm geh bơka tàm să sơ̆, bơr sơ̆ halà gùng jat kềng gah bơr sơ̆ dê, bè: bềl, blơ ơn piang... Ngan là 2 bơta rùp bơka geh cau K’ho sùm ngui nàng bơka uă ngan tàm sơ̆ mờ làng bol sùm sơnđan là rùp bơka rùp akhar V mờ rùp bơka hình thoi. Mơya jat jơnau kơlôi lơh geh rùp bal hiă bơh cau K’ho dê hơ̆ là rùp rơklồn kồ tê mờ rùp plai wàm glah.  Tàm bềl mờ blơ sùm geh bơta rùp bơka rùp jơng so, rùp kơmhò kòp....

Dà sơng ngui nàng bơka rùp uă ngan tàm ală phan là dà pơrhê, jù. Cau K’ho kung sùm ngui dà sơng nàng tram che sơ̆, che nàng tàñ rùp bơka mơya uă ngan là ngui nàng tàñ sơ̆, tàñ blơ. Mìng is gơwèt mờ sơ̆ den khi ờ hoan ngui che sơ̆ trăm dà sơng nàng tàñ sơ̆ bơkào mờ khi ngui tơn bơh bơta geh lài bơh tờm đơr, tờm gle dê, nàng lơh geh dà sơng lơh mpờl gŏ ngan ală gùng rùp bơka. Hơ̆ là tŭ tàñ sơ̆ bơkào, cau K’ho tàm Di Linh geh ngui jơh che sơ̆, ală che sơ̆ ndrờm lời bè ờs jơh dà tơlir, mìng is che sơ̆ tàñ jat kềng gah geh plồ dà tơlir lơhơ đah bơdìh ai gơ in dimơ dà. Tơnơ̆ tŭ tàñ jơh den cau cèng ơn hơđang bơnhă ồs dùl tơngai, nàng lơh mpờl gŏ ală gùng rùp bơka dê.

Broă tàn phan là dùl tàm ală broă tàñ mờ tê ờs mờng bơh làng bol jơi bơtiàn kòn cau K’ho dê, mơya tŭ do gam rơ hời gơbàn roh tĕ. Jơnau gơbàn ndai kung kuơ màng ngan sơl, hơ̆ là ngai do tàm rài kis pa tŭ do dê mờ bơta geh mat bơh ală phan ngui mờ đùh mờ giá tăc ờ uă mờ ƀuơn ngan ngui (bè bài, nir, đồng, kơldung ià..) kung neh gơrềng uă ngan tus broă tàñ dê sơl.

Quốc Học jat băo Làng Việt- Cau mblàng K’ Hạnh

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC