VOV4.K’Ho – Ồng K’Tiếu, kòn cau K’Ho, ơm tàm [òn Duệ, xã Đinh Lạc, kơnhòal Di Linh, càr Lâm Đồng geh ua\ cau sền ngềr mờ ki ngàm. Mờ bơngă pin dờn ồng dê, ồng ờ mìng mblàng wơl làng bol in lơh jat niam ală gùng dà, broă lơh bơh Đảng mờ dà lơgar dê, mờ gam lơh wơl, gàr sùm ală broă lơh niam chài bơh jo\ kòn cau K’Ho he dê tai.

Ồng K’Tiếu, kòn cau K’Ho, ơm tàm [òn Duệ, xã Đinh Lạc, kơnhòal Di Linh, càr Lâm Đồng là cau geh kơ nòl mờ [òn lơgar. Ală nam do, bơdìh mờ broă hòi jà làng bol tam klac, dong kờl bal bơtàu tơnguh lơh sa hìu bơnhă, ồng gam mblàng yal, hòi jà mờ tam gơl ua\ ơruh pơnu, kơ nòm pa tàu pa gai. Kơ nờm bơh hơ\, rài kis tàm [òn lơgar hời rơ hời geh ring lơngai, bơta lơngap lơngai ờ do ờ dă tàm [òn geh sền gàr, làng bol iang nùs rlau.

Bơta mờ ồng K’Tiếu sùm kơ lôi rơcang là lơh bè lơi nàng làng bol in go\ pơn yờ să bè niam chài ờs mờng bơh kòn cau he dê; kuơmàng là lơh bè lơi nàng gơtùi sền gàr sap cing mồng mpong ntas sùm, sền gàr ală jơnau tamya niam bơne\. Bơh bơta sơ nơng hơ\, ồng K’Tiếu neh bơ tòm tơr gùm ờ ua\ cau lài do neh geh tu\ tus bal dròng cing mồng tàm [òn nàng crơng gơs mpồl dròng cing mồng, hơ\ sồng crơng gơs mpồl dròng cing cau ùr, mpồl dròng cing kơ nòm să. Kờ` bơ to wơl ală sau in, ồng K’Tiếu pal tus tơl hìu nàng hòi jà cau lòt bơsram, jồm tơl pang cing, hơ\ sồng jồm hìu bơsram mẫu giáo nàng bơ to dròng cing: “Bơh sơn rờp a` gơtìp ua\ ngan kal ke tài bơh ờ geh bòr cing mồng mờ anih nàng bơ to, den tàng pal jồm hìu ròng kơ nòm dềt nàng lơh ơdu\ bơsram. Tu\ do neh geh dà lơgar sền gròi lơh hìu pơrjum [òn mờ do là bơta niam nàng a` bơ to ală sau in. Ală sau kờ` ngan dròng cing mồng, den tàng tu\ a` bơ to den ală sau git mhar ngan”.

Tìp mat dròng cing mồng tàm xã Đinh Lạc, kơnhòal Di Linh, càr Lâm Đồng

Tu\ geh dà lơgar bơcri pria\ lơh hìu pơrjum [òn, hơ\ sồng geh Sở Văn hóa, Thể thao mờ Du lịch càr Lâm Đồng pà bòr cing mồng ai [òn Duệ in den ală bơta kơ lôi rơcang bơh jo\ ồng K’Tiếu dê neh geh bơsong. Bơta chờ hờp tus mờ làng bol geh tơnguh rlau 2 dơ\ mờ do là bơta niam nàng ồng K’Tiếu in lam lơh bơta kơp kờ` gàr sùm, tơn jo\ sùm sap ntas cing mồng: “A` kờ` cing mồng bơh tu\ rơp pa 13, 14 sơnam. Tu\ go\ hìu bơnhă bơyai lơh dròng cing mồng, bol hi chờ hờp ngan. Bulah bè hơ\, tơ nơ\ dùl tơngai ờ lơh, ờ geh sap ntas cing mồng den tàm nùs bol hi dê gơ lơh siơu\ siar ngan den tàng kờ` lơh dròng cing mồng cèng wơl bơta chờ hờp [òn lơgar in. Tu\ do, tu\ sap cing mồng neh mpong ntas wơl den tàm nùs gơ lơh chờ hờp ngan. Kuơmàng, a` pơn iờ să ngan mờ broă bơ to bơta chài dròng cing mồng ai rơnàng kòn sau in, geh rơnàng cau kơ nòm să dờp jơh nùs mờ chờ hờp chờ hờn, a` kung chờ hờp ngan”.

Mpồl dròng cing [òn Duệ, xã Đinh Lạc, kơnhòal Di Linh sùm geh sồr tus bal Ngai chờ niam chài, tàp pràn să jan ală xã tiah làng bol kòn cau ờ geh gal cau càr Lâm Đồng dê. Hơ\ là ală tu\ nàng ală cau tàm mpồl dròng cing [òn Duệ geh tìp mat, lơh quèng, bơsram đòm jat. Bi Ka Thồnh, cau tàm mpồl dròng cing [òn Duệ pà git, kơ nờm geh bơta tề lam bơh ồng K’Tiếu dê den tàng cau kơ nòm să hơ\ sồng git dròng cing mồng mờ sơlơ kờ` niam chài ờs mờng kòn cau he dê: “Lài do, rơnàng kơ nòm să bol hi ờ git bơta lơi bè cing, bơh tu\ geh dà lơgar sền gròi prap gàr, pờ ơdu\ bơ to dròng cing den tàng oh mi tàm [òn neh git dròng cing mồng. Do là bơta niam chài bơh jo\ kuơmàng ngan kòn cau he dê. Tơ nơ\ do, bol hi kung geh kơ nòl bơ to wơl kòn sau in git sền gàr, prap gàr, gàr sùm niam chài dròng cing mồng, nàng sap cing mồng mpong ntas sùm”.

Tờm gơ nơng – rùp mờng quèng ngan tàm ală dơ\ lơh chờ ờs mờng cau K’Ho Lâm Đồng dê

Mờ bơta jơh nùs bal mờ bơta kờ` gơboh cing mồng he dê, ồng K’Tiếu neh mblàng wơl bơta kờ` gơboh niam chài ờs mờng kòn cau K’Ho he dê ai ală rơnàng tàm [òn Duệ, xã Đinh Lạc, kơnhòal Di Linh in. Ală cau tus bal ơdu\ bơ to dròng cing geh sơnam bơh 18 tus 50 sơnam, tàm hơ\ geh ală ùr bơklau tus bal dròng cing mồng bè ùr bơklau bi A Ky mờ bi K’Bối. Oh Ka Quỳnh là dùl tàm 12 nă cau gam bơsram ơdu\ bơ to dròng cing mồng tàm xã pà git: “Sền go\ ală bi dròng cing mồng, tamya xoang niam ngan. Bơh sền tàm anih sơ`io rùp ală broă lơh tìp mat den niam chài dròng cing mồng ngan là bơta chài rơ gơi niam ngan. Cau kơ nòm să tu\ do neh hui\ niam chài ờs mờng kòn cau he dê. Den tàng bơh ơdu\ bơ to dròng cing mồng bơh ồng K’Tiếu dê, neh pơ gồp bơnah dong bol oh tus bal tàm broă lơh sền gàr, mblàng wơl niam chài rơnàng tơ nơ\ do in niam rlau”.

Tàm gùng dà mpồl bơtìan ngai sơlơ bơtàu tơnguh, mut gơ rờm bal mờ bơrlu\ bal, rài kis niam chài cing mồng Tây Nguyên kung gơtìp gơ rềng, digơlan ngai sơlơ gơtìp roh hui\. Broă ală kra [òn, nghệ nhân tàm ală tiah làng bol kòn cau ơm kis bơh jo\ jơh nùs bơ to dròng cing mồng, crơng gơs mpồl dròng cing mồng tus mờ ơruh pơnu, kơ nòm pa tàu kòn cau là broă lơh ngan ngồn mờ pal sền gròi ngan. Tàm hơ\, ồng K’Tiếu, kòn cau K’Ho, ơm tàm [òn Duệ, xã Đinh Lạc, kơnhòal Di Linh, càr Lâm Đồng là dùl nă cau geh pơn rơ.

Cau mblàng K’Duẩn