VOV4.K’ho - Jăt Kơrnoăt sồ 861, ngai 04 nhai 6 nam 2021 bơh Thủ tướng Cíñ phủ kĭ măt ală xã tiah III, tiah II, tiah I gơwèt tiah làng bol kòn cau mờ tiah kơh bơnơm tơngai bơh nam 2021 tus 2025, càr Kon Tum geh 25 xã gơwèt 8 kơnhoàl, ƀòn dờng ờ gam gơwèt măt geh pà sră ƀảo hiểm y tế tai. Bơta do neh lơh khà geh cau blơi ƀảo hiểm càr Kon Tum gơmù. Tềng đăp mờ bơta mùl màl do, gah lơh broă geh gơnoar bal mờ gơnoar atbồ ală kấp tàm càr Kon Tum gam lơh ngan lơh jăt uă broă lơh nàng tơnguh khà cau geh blơi ƀảo hiểm y tế nàng gàr niam broă sền gàr bơta pràn kơl dang să jan làng bol in.

Ƀòn Kon Hơ Ngo Klah, xã Ngọc Bay, ƀòn dờng Kon Tum geh 277 hìu mờ rơlao 1 rơbô 400 nă làng bol, mìng là kòn cau Bahnar, Rơngao. Bơh nhai 07 nam 2021 làng bol kis tàm xã do ờ gam gơwèt cau geh pà sră ƀảo hiểm y tế tai.

Lam sồr làng bol tàm ƀòn Kon Hơ Ngo Klah tus bal blơi sră ƀảo hiểm

Tơnơ̆ mờ 14 nhai, tus tŭ do ƀòn Kon Hơ Ngo KLah mìng rơ̆p geh di pơgăp 500 nă cau tus bal blơi sră ƀảo hiểm y tế mờ mìng là ală cau mờng gơtìp kòp tê jê să, cau ùr geh bun mờ kơnòm dềt tàm sơnam gam lòt bơsram. Ồng A Đồi, dùl nă cau kis tàm ƀòn pà git, hìu ồng geh 10 nă cau den mìng geh blơi sră ƀảo hiểm ai bàr nă cau in. Ală cau gam tai tàm hìu sùm ờ sŭk mờ bơta kòp tê jê să tài ờ geh priă nàng sơm kòp: “Lài do geh pà sră tŭ kòp tê jê să, bè tŭ he gơtìp gơlik dà muh, bơsiă di mơ den ai sră ƀảo hiểm tus hờ hìu sơnơm nàng cau pà sơnơm. Tŭ do ờ geh tai. Ờ geh sră ƀảo hiểm là ờ sŭk ngan. Kal ke ngan ờ geh sră ƀảo hiểm là tŭ gơtìp kòp tê jê să. Kòp là pal tus hờ hìu sơnơm, gŏ cau tàm hìu sơnơm sồr tă priă là ntoăt rê càn hơ̆ sồng dus bùm blàng nàng geh priă tơm”.

Broă 25 xã gơwèt 8 kơnhoàl, ƀòn dờng tàm càr Kon Tum làng bol ờ gam gơwèt mờ mpồl geh pà sră ƀảo hiểm y tế neh lơh khà geh uă cau blơi sră ƀảo hiểm tàm xã do gơmù uă ngan. Lŏ Y Ngọc, kwang bàng lơh broă tàm gah Văn hoá-Xã hội xã Ngọc Bay, ƀòn dờng Kon Tum pà git, tus tŭ do gùt xã mìng rơ̆p geh mờr 3 rơbô 900 nă cau tus bal blơi sră ƀảo hiẻm y tế, geh 61%. Khà gam tai rơlao 3 rơbô nă kal ke ngan kờñ tus bal mờ broă blơi sră ƀảo hiểm y tế tài rài kis gam uă kal ke, bŭ lah gơnoar atbồ bal mờ ală mpồl lơh broă tàm xã kung neh lơh ngan lam sồr: “Ală drim ngai dơ̆ bàr cào kơ pah poh ndrờm geh lam sồr bè broă dong kờl blơi sră ƀảo hiểm. Ală dơ̆ pơrjum ƀòn kung geh bal broă lam sồr nàng ală oh mi cau ùr, ală hìu tus bal blơi sră ƀảo hiểm y tế. Kal ke ngan bơh ală hìu là bè priă. Lòt lơh broă ơpah den mìng tơl sa pah ngai mờ drơng oh kòn in lòt bơsram tai, den tàng ờ geh tơl priă nàng blơi sră ƀảo hiểm”.

Tus tơl hìu nàng lam sồr làng bol tus bal blơi sră ƀảo hiểm

Jơnau yal bơh Ƀảo hiểm xã hội càr Kon Tum pà gŏ, tŭ lồi nam 2021, khà cau blơi sră ƀảo hiểm y tế tàm càr là 89,58% khà kờp làng bol, gơmù rơlao 4% pơn drờm mờ lồi nam 2020 ndrờm mờ mờr 38 rơbô nă cau ờ gam blơi sră ƀảo hiểm y tế. Bơta ờ sŭk ngan geh ƀòn gơwèt broă lơh wơl bơh kơrnoăt sồ 861 tŭ do mìng gam bơh 20 tus 30% khà làng bol tus bal blơi sră ƀảo hiểm y tế.

Tềng đăp mờ jơnau kờñ tơnguh khà cau blơi sră ƀảo hiểm y tế nàng gàr niam broă sền gàr bơta pràn kơl dang să jan làng bol kung bè di pal mờ jơnau kờñ bơ̆t bơtàu ƀòn lơgar pa, gah lơh broă geh gơnoar bal mờ gơnoar atbồ ală kấp tàm càr Kon Tum gam lơh ngan lơh jăt uă broă.

Là kơnhoàl geh khà cau blơi sră ƀảo hiểm y tế rơlao 95%, tŭ do gơmù mìng gam di pơgăp 91%, ồng Phạm Hồng Dương, Phó Kwang atbồ Ƀảo hiểm xã hội càr Kon Tum đơs là “lòt tus tơl gùng, teh tơl hìu, sền tơl nă cau” nàng lam sồr làng bol tus bal blơi sră ƀảo hiểm y tế: “Bol añ tơnguh broă lam sồr. Bơya lơh uă pơrjum lam sồr gơwèt tus tơl ƀòn, tơl xã. Tơnguh bơtàu pràn broă cau lơh broă gah ƀảo hiểm tus tă priă. Mờ lam sồr ală cau tàm gùt mpồl bơtiàn tus bal”.

Mò Hoàng Thu Thuỷ, Phó Kwang atbồ Phòng yal tơngit mờ tơnguh bơtàu cau, Bảoo hiểm xã hội càr Kon Tum pà git: “Ƀảo hiểm xã hội tam pà bal broă lơh nàng ai làng bol in tus bal blơi sră ƀảo hiểm bè lơi di pal ngan. Ai lài kơnòm dềt in, ală kơnòm bơsram, hơ̆ sồng ai lài ală cau dờng sơnam, ai lài ală cau là cau lơh broă tờm tàm hìu tus bal blơi lài mờ tam pà dềt tơngai tus bal blơi. Làng bol gơtùi blơi 3 nhai, 6 nhai nàng ala mờ broă pal blơi jơh gùt nam nàng ai geh bơta niam làng bol in gơtùi tus bal blơi”.

Mờ ală broă lơh do, tus lồi nhai 9 lài do, khà cau blơi sră ƀảo hiểm y tế tàm càr Kon Tum neh gơguh bơh 89,59% tàm lồi nam 2021 gơguh rơlao 91%. Mơya tàm mùl màl pà gŏ, nàng làng bol, tàm hơ̆ uă ngan là làng bol kòn cau geh rài kis gam uă kal ke gơdờp bal mờ broă dong kờl pa mờ lơh geh bơta kơl jăp bè khà kờp làng bol tus bal blơi sră ƀảo hiểm y tế tềng đăp măt kung gam kờñ geh broă dong kờl bal bơh kes priă. Geh git, Ƀảo hiểm xã hội càr Kon Tum kung neh dan mờ ală kấp geh gơnoar sền wơl, ai kes priă Dà lơgar pơn jăt tai tơm ha là dong kờl tơm priă ƀảo hiểm y tế mờ khà ờ uă ngan là bơh 70% ai làng bol tàm tiah pa gơtìp lơh wơl bơh Kơrnoăt sồ 861, dong kờl làng bol geh tơl bơta nàng drơng gàr bơta pràn kơl dang să jan, tơnguh bơtàu lơh sa rơhời geh tơnguh uă rài kis phan bơna mờ nùs nhơm.

Cau cih Khoa Điềm – Cau mblàng Ndong Brawl