VOV4.K’ho- Tơnơ\ 5 nam lam tam pa wơl kơphê bơh càr Dak Nông dê, ală cau lơh broă sa lơh lài lơh jat broă lơh do gam sơnđờm ală kàl tơnhàu mờ cồng nha bal mờ phan bơna geh sùm.

Hìu bơnhă bi Phan Lê Thái, xã Thuận An, kơnhòa Dal Mil, càr Dak Nông geh 2 lồ nggùl kơphê neh jo\ sơnam, kra jơh, geh tam pa wơl bơh tàm nam 2014 lài do. Kàl lơh kơphê nam 2017-2018, hìu bơnhă bi geh tơnhàu kàl dơ\ 2, geh rlau 8 tấn kơphê gar. Tơnơ\ tu\ kờp jơh priă tă lơh, hìu bơnhă bi lơh geh priă cồng mờr 150 tơlak. Bi Phan Lê Thái, đơs, tam pa wơl kơphê mờ sơntìl pa gơ ai cồng nha lơh sa uă rlau ngan.

“Lài do, hìu bơnhă a` tam 2 lồ nggùl kơphê, uă ngan là tam mờ sơntìl yau, sơntìl bu ba tàm drà. Bơh tu\ tơngai den cồng nha lơh geh mờ bơta niam sươn chi gơmù mhar ngan. Tu\ do, neh jo\ sơnam kra jơh. Den bơh pe nam tam pa wơl, cồng nha mờ bơta niam kơphê dê gơguh loh làng ngan. Kơphê geh plai nam dơ\ 2 neh lơh geh bơh 3- 4 tấn kơphê gar tàm dùl lồ”.

Bulah rơ\p pa lơh tam gơl wơl sươn kơphê di rlau 2 nam do, mơya ồng Nguyễn Minh Vương, xã Dak Gằn sền go\ loh làng ngan tàm 1 lồ kơphê bơh hìu bơnhă he dê. Tơnơ\ tu\ tam gơl pa wơl tơn, sươn kơphê kis dờng niam, bal mờ hơ\ hìu bơnhă ồng Vương bal mờ oh mi tàm [òn lơgar neh geh pơlam nền nòn ngan bè broă sơngka sền gàr, rơcang sơndră tu kòp lơh aniai. Pơndrờm mờ tam mờ lơh sa jat ờs mờng bè lài do, kơphê tam pa wơl digơlan gơguh tus bàr dơ\ pơndrờm mờ cồng nha mờ bơta niam, lơh geh wơl priă jền uă ai cau lơh broă sa in.

 “Bơta niam là geh ngui sơntìl pa, cồng nha geh uă, bơta chài sơngka sền gàr niam ngan den tàng bơta niam ndrờm bal. Cồng nha gam gơguh mờ lơh geh bơh 5-6 tấn kơphê gar dùl lồ. Broă sơngka sền gàr niam rlau, pơndrờm mờ lài lơh mờ tê, tu\ do ngui măy mok lơm”.

Mìng is tàm kơnhoàl Dak Mil, kơnhoàl tam kơphê geh cồng nha lơh sa gơ wèt khà jơnhoa ngan rlau jơh càr Dak Nông, kờp jơh bă kơphê kờ` pal tam pa wơl tàm tơngai bơh nam 2012 – 2020 mờr 8 rbô lồ, geh tus mờr 40% bă kơphê bơh jơh gùt kơnhoàl dê. Ồng Lê Văn Điệp, Trưởng phòng Nông nghiệp mờ Phát triển nông thôn kơnhoàl Dak Mil pà gi\t, broă tam pa wơl neh gơcèng wơl cồng nha lơh sa loh làng ngan. Jơh ală sươn kơphê tam pa wơl neh kis dờng niam, ndrờm bal mờ cồng nha lơh geh gơguh uă. Tơngai tus do, Phòng nông nghiệp kơnhoàl geh dan mờ càr ai lơh uă broă lơh dùl ròt bal, bơh tă bơsong kal ke bè priă jền, tus dì broă lơh dùl ròt bal ală broă lơh dong kờl bè sơntìl, bơta chài ai cau lơh broă sa in, ngan là gơ wèt mờ ală hìu bơnhă làng bol kòn cau tàm do.

 “Broă lơh tam pa wơl kơphê neh cèng wơl cồng nha lơh sa uă ai làng bol in. Tơngai bơh nam 2012 – 2017 bol a` neh tam pa wơl kơphê geh mờr 5 rbô lồ. Tu\ do, bàr pe sươn kơphê nam 2012, 2013 den neh gơguh cồng nha lơh geh bơh 1 tus 1 tấn mờ nggùl tàm dùl lồ. Jat gùng dà broă lơh bơh tu\ do tus nam 2020 den bol a` tam pa wơl mờr 8 rbô lồ.

Ồng Nguyễn Văn Nam, Trưởng phòng Tam phan, Chi cục Tam phan mờ Sền gàr phan tam càr Dak Nông yal bè ală gùng dà broă rơndăp lơh tam pa wơl kơphê bơh càr Dak Nông dê tàm tơngai tus bè do:

“Bè đah gah lơh broă sa sươn sre, den tu\ do gam geh gùng dà lam lơh jat broă lơh VnSat bơtàu tơnguh kơphê kơ\ kơl jăp, rơndăp broă lơh do geh lơh ală broă lơh bơtàu tơnguh kơphê kơ\ kơl jăp, broă lơh tam pa wơl, den tu\ do tiah lơh tu\ do gam tàm Dak Mil, Krông Nô, Dak Glong, Gia Nghĩa mờ Dak R’lấp mờ geh lơh broă lơh tơrlòng lài tàm ală tiah do, nàng làng bol in sền go\ cồng nha nàng cau in bơsram mờ đòm jat”.

Cau mblàng Lơ Mu K’Yến