Tu\ do, jơh ală ntum, sơnah bòn, bòn drà tàm càr Lâm Đồng ndrờm neh geh ală anih drơng jơnau yal tơngit khoa học công nghệ. Ală anih yal jơnau tơngit do neh dong làng bol lơh briă sa buơn ngan git broă lơh sa suơn sre mờ công nghệ pa, tơnguh jơnhua cồng nha lơh broă sa. Cau ai tơngit jơnau đơs do geh jơnau cih đơs bè broă lơh jơnau yal tơngit khoa học công nghệ tàm kơnhòal Lạc Dương, là 1 tàm ală tiah geh pơn rơ ngan bơh càr dê.

Ồng Đặng Phước Hóa ơm tàm bòn drà Lạc Dương pà git, bơh mai\ tính tàm anih drơng yal jơnau tơngit khoa học công nghệ kơnhòal dê mờ ồng neh git bơta chài mờ ală bơta mờng chài tam bơkàu, mờ bơh hơ\ ồng neh khin cha tam geh cồng nha 3 sàu bơkàu cẩm chướng. tơ nơ\ hơ\, ồng pơnjat tai rề ơnàng bă ù tus rlau 1 lồ bal mờ ờ uă bơta chi tam geh cồng nha lơh sa uă bè Atiso, bơkàu cúc, mre\ lơ ngồt. Tu\ do broă lơh bơh hìu nhă ồng dê neh hời rơ hời kơ\ kơljap mờ bơtàu tơnguh, gơs là tiah lòt sền, bơsram đòm jat tus mờ uă hìu nhă ndai in. Ồng yal:“ A` lơh jat broă lơh mờ công nghệ pa neh 2 nam. Bơh sơn rờp anih tờm bơto pơlam sồr a` tam bơkàu cẩm chướng. tơ nơ\ do lơh jat công nghệ den hơ\ sồng pơnjat tai tam mre\ mờ bơkàu cúc. Đơs bal he kung lơh ngan bè lơi nàng broă lơh sa hìu nhă geh bơtàu tơnguh.”

Ai gơ wèt mờ hìu nhă bi ùr Ka Xuân ơm tàm bòn Dà Tro, ntum Dà Nhim, kơnhòal Lạc Dương, kơnờm geh kuang bàng pơlam broă lơh sa tàm anih drơng yal jơnau tơngit khoa học công nghệ kơn hòal pơlam  broă lơh sa,  yal ală jơnau tơngit bè bơta chài tam mờ sơngka sền gàr bơkàu tiểu hồng môn mờ 4 sàu ù săng gời hìu nhă dê neh lơh geh cồng nha mut ngui. Bi ùr Ka Xuân pà git, mìng tơ nơ\ 6 nhai tam mờ sơngka sền gàr, suơn bơkàu tiểu hồng môn hìu nhă dê neh sơn đờm gơtùi tơnhàu. Bơh hơ\ tus tu\ do, suơn bơkàu tiểu hồng môn do sùm tơnhàu geh 2 dơ\ bơkàu tàm 1 poh, tac ală cau kă bro in mờ khà priă kơljap. Bi ùr yal:“Tơ nơ\ mờ tu\ lơh go\ priă lơh geh hìu nhă in kơ\ kơljap sùm den hìu nhă geh pơnjat tai rề ơnàng bă ù. Bal mờ hơ\ he kung yal làng bol tàm tiah do, mpồl ơruh pơnu tàm bòn in chồl pràn broă tam gơl chi tam.”

Jat ồng Lê Xuân Thám kuang atbồ gah khoa học mờ công nghệ càr Lâm Đồng, bơh ală anih drơng yal jơnau tơngit khoa học công nghệ, 1 ròt ală jơnau kơ lôi sơ sơng bơh công nghệ sac rơ wah sơntìl tus bơta chài tam, ròng phan, bal mờ ală công nghệ hìu krơh, hìu jàl, tềm pềr đèng, mai\ bồm dà is..ndrờm neh geh yal làng bol in. bơta do neh tơnguh cồng nha lơh sa tàm tơl lồ ù lơh sa suơn sre càr Lâm Đồng dê tus 120 tơlak tàm 1 nam, uă rlau 4 dơ\ pơn drờm mờ khà kờp bal gùt lơgar dê. Phó giáo sư, tiến sĩ Lê Xuân Thám đơs:“ Tơl bơta chài tus mờ ală bơta sơntìl chi tam, phan ròng tờm ngan càr Lâm Đồng dê bè kơphe, ce, biăp, bơkàu, ròng ka dà mrềt, ală bơta phan ròng geh pơn rơ den ndrờm bè làng bol geh yal jơnau tơngit bơh ală ròt gah yal jơnau tơngit pa ngan1 bă buơn ngan bơh ală anih yal jơnau tơngit,..mờ ngan là geh cồng nha rlau, krơi is rlau pơn drờm mờ broă làng bol mut tàm internet nàng jòi git bơh gah yal jơnau tơngit Google. Tu\ do ală anih yal jơnau tơngit bol a` dê cèng bơta pơn rơ is, tam cah is, hơ tơl bơta mùl màl ngan làng bol lơh broă sa in.”

 Nàng dong làng bol git wa\ rlau tai bè ròt jơnau tơnggit khoa học công nghệ bơh càr Lâm Đồng, cau ai tơnggit jpnau đơs do neh geh dơ\ lùp jơnau tus mờ ồng Nguyễn Hữu Nam kuang jat jơng at bồ gah jak chài di gah khoa học mờ công nghệ càr Lâm Đồng. Ồng Nguyễn Hữu Nam ai git:

Ồng Nguyễn Hữu Nam: Ala\ bơta jak chài pa bơh khoa học kỹ thuật geh tam jàu ai tus làng bol bơh ala\ broa\ lơh bè tơnơ\ do:

-Mut lơh bơh ala\ broa\ lơh bòn lơgar tiah kơh bơnơm khà dà lơgar, khà  càr, khà bòn lơgar. Ala\ broa\ lơh bal la lơh geh ala\ broa\ lơh geh ngui bơta chài pa bè tam chi, ròng phan, chi tam, phan ròng tàm hìu nha\ làng bol geh mut lơh broa\ lơh. Tơnơ\ hơ\, geh bơyai lơh bơto pơlam broa\ lơh tus mờ ala\ cau geh ngui.

-Mut lơh broa\ lơh geh lơh ơnàng cồng nha sền sơnơng geh sền wơl. Hơ\ la ala\ broa\ lơh do geh ai cồng nha sền sơnơng bơh làng bol tàm ua\ tiah krơi is. Ai tàm ala\ tơnggu me mo tơnơ\ hơ\ la drờm bè geh lơh broa\ lơh, tam jàu, pơlam bơta chài tus cau lơh broa\ sa in.

-Tam jàu cồng nha sền sơnơng, ala\ jơnau sơnđan neh geh sền, jat kơrnuat bơh anih duh broa\ làng bol càr den ala\ cồng nha sền sơnơng do geh tam jàu jat ala\ geh cih bơh jơnau yal tơnggit ala\ broa\ lơh, rơndap broa\ lơh, tam  jàu tus ala\ gah sơnah lơh broa\, bòn lơgar. Tơnơ\ hơ\ khi geh kơnòl lơh lài geh ngui, hơ\ sồng pah nam yal cồng nha geh ngui hơ\ ai tus  gah  khoa học mờ công nghệ càr in.

-Tàm jàu bơta gơguh jak khoa học kỹ thuật  bơh ala\ anih yal tơnggit khoa học công nghệ bơh gah khoa học công nghệ càr lơh geh tàm gùt càr.

-Lồi dut la lơh gơs ala\ pang sra\ rài bè ala\ gơguh jak bơh anih tờm Tin học mờ jơnau yal tơnggit khoa học mờ công nghệ bơyai lơh tus ala\ kơnhoàl,  mờ ala\ ntum.

*Ơ ồng, tus mờ tiah sar lơgar ngài, tiah làng bol kòn cau, mpồl neh geh ala\ broa\ lơh lơi nàng geh mut lơh nền nòn kờ` cèng geh cồng nha jơnhua ngan?

Ồng Nguyễn Hữu Nam: Tam jàu ala\ bơta jak chài pa khoa học kỹ thuật tus tàm tiah sar lơgar ngài den ua\ ngan  bơh ala\ broa\ lơh bòn lơgar mờ tiah kơh bơnơm dà lơgar. Bulah bè hơ\, tàm broa\ tam jàu ala\ rơndap broa\ kòn cau tiah kơh bơnơm den gah khoa học mờ công nghệ càr kung neh sồr ala\ mpồl mut lơh la kờ` pal lơh ngan sền gròi tiah he lơh, bal mờ gơnoar at bồ bòn lơgar.

Tàm broa\ lơh bơto bơtê den pal bơto bơtê cau lơh broa\ la cau bòn lơgar nàng cau geh tus bơto bơtê ala\ bơta jak chài pa tus làng bol. Geh sra\ nggan bơto bơtê broa\ tàm do kung sồr la pal lơh lơyah, bươn wa\. Tu\ geh mut lơh broa\ lơh, ngan la tus mờ làng bol kòn cau den pal geh cau at tê, sơndio broa\ tơn làng bol in, tơnơ\ hơ\, geh pal sùm tus sền, sền gròi bơta mut lơh nàng geh lơh niam geh cồng nha jơnhua ngan rlau jơh.

Ua\ ngan ala\ broa\ lơh geh mut lơh tàm tơngai rềp do den gah khoa học mờ công nghệ càr kung neh lam sồr nền nòn ngan broa\ do. Tus tu\ do,  den geh ua\ ngan broa\ lơh geh cồng nha jơnhua mờ geh gơnoar at bồ bòn lơgar kờ` bal.

*Ưn ngài ồng ua\ ngan!