VOV4.K’ho - Mut lơh jơnau kờ` bơtàu tơnguh kơphe kơ\ kơljap, tơnơ\ rlau 1 nam lơh broă, rơndap broă tam gơl lơh sa suơn sre kơ\ kơljap (hòi lơyah là VNSat) tàm Daklak bơh sơn rờp neh dong làng bol tơnguh git wă tàm broă tam kơphe, tơmù priă bơcri, tơnguh bơta niam phan lơh gơs, gàr kơ\ broă lơh sa hìu nhă:

Rềp mềl mờ tờm kơphe neh jo\ den tàng bi Nguyễn Đình Thắng ơm tàm [òn Tiến Đạt, xã Quảng Tiến, kơnhoàl Cư Mgar, càr Daklak git loh ngan ală kal ke tàm broă tam kơphe tu\ do. Kơphe hời rơhời kra, ù ngai sơlơ klàr, trồ tiah den tam gơl nisơna,.. ngai sơlơ gơ lòng uă, den tàng bi Thắng bal mờ làng bol ngai sơlơ git mut ngui gơguh jak khoa học kỹ thuật tàm broă lơh sa mờ tam klac bal mờ gơp bơtàu tơnguh kơphe jat rơndap broă kơ\ kơljap. Pơgap mờ do 1 nam tu\ geh sền broă lơh tam kơphe bơh ală cau jak chài bơh rơndap broă tam gơl lơh sa suơn sre kơ\ kơljap, bi Thắng khin cha bal mờ 150 hìu nhă ndai crơng gơs Hợp tác xã broă drơng ala lơh sa suơn sre Quảng Tiến, hơ pơrgon tam kơphe jat khà tơl 4C. Bi Thắng pà git: “Tơnơ\ mờ tu\ tus bal rơndap broă tam gơl lơh sa suơn sre kơ\ kơljap den a` git uă bơta, bơh broă tam sơngka sền gàr tus atbồ bơta niam, tac phan lơh gơs tàm drà kă bro… rơndap broă dong tơmù dimơ priă bơcri tàm broă lơh sa bè dà [ồm, phơng sih, priă ơpah cau lơh broă mơya cèng wơl cồng nha lơh sa uă rlau mờ lơh broă ờs mờng.”

Rơndap broă VNSat bơh Ngân hàng dunia dong kờl, Bộ Nông nghiệp mờ Phát triển nông thôn mut lơh, mờ priă bơcri mờr 301 tơlak đôlar Mỹ. Rơndap broă geh mut lơh bơh nam 2015 tus nam 2020, geh 13 càr. Tàm hơ\, 5 càr Tây Nguyên mut lơh bè kơphe mờ 8 càr tiah ring dà dờng Cửu Long bơcri bè kòi phe.

Gơwèt mờ gah lơh kơphe, rơndap broă kờ` tam gơl pa broă tam kơ\ kơljap mờ tơnguh jơnhua ròt bơta kuơ phan lơh gơs. Bơcri tơrgùm tàm ală broă lơh tờm bè: Bơto pơlam làng bol lơh broă sa in bè tam kơphe kơ\ kơljap, bơt bơtàu broă lơh tam pa wơl kơphe, mut lơh broă lơh [ồm dà tềm pềr. Bơt bơtàu phan bơna gùng lòt drơng broă lơh sa. Dong kờl crơng gơs ală hợp tác xã mờ mpồl tam klac, dong lơh niam suơn ờng sơntìl kơphe, dong kờl phan bơna, mai\ mok, hìu mai\ drơng broă lơh gơlik, prap gàr kơphe…

Rơndap broă VNSat tàm Daklak geh mut lơh tàm 7 kơnhoàl, thị xã di ală tiah tam uă kơphe càr dê geh ală kơnhoàl Cư Kui`, Krông Năng, Krông Pach, Ea Hleo, Krông Buk, Cư Mgar mờ thị xã Buôn Hồ. Cau geh dong kờl lài là ală hợp tác xã tam kơphe. Bal mờ hơ\, rơndap broă kung sền gròi dong kờl làng bol nàng crơng gơs ală hợp tác xã tam kơphe. Đơs bè cồng nha rlau 1 nam mut lơh rơndap broă, ồng Lê Văn Hiến, kuang atbồ ală rơndap broă lơh sa suơn sre di Bộ Nông nghiệp mờ Phát triển nông thôn pà git: “Kờp tus tu\ do, ală broă lơh tờm neh geh mut lơh là bơto pơlam bơta chài làng bol lơh broă sa in tam kơphe kơ\ kơljap kung bè tam pa wơl kơphe, dơ\ 2 là neh rơwah geh 6 suơn ờng cau dùl nă să is dê nàng bơcri tac kơphe tam pa wơl jat broă lơh bơh rơndap broă dê. Dơ\ 3 là neh kờp sền mờ ală mpồl cau lơh broă sa, hợp tác xã nàng dan mờ Ngân hàng dunia kung bè Bộ Nông nghiệp mờ Phát triển nông thôn bơcri priă, dong kờl bè phan bơna  kung bè mai\ mok nàng dong kờl broă tam pa. Kờp sền tơnguh pràn jak bơh ală mpồl cau lơh broă sa, hợp tác xã lơh jat ală jơnau kờ` bơh mpồl dong kờl dê là Ngân hàng dunia nàng crơng broă tam kơphe kơ\ kơljap.”

Daklak tu\ do geh rlau 200 rbô lồ kơphe, 50% tàm khà hơ\ neh mut ngui ală rơndap broă jat khà tơl kơphe kơ\ kơljap. Bơdìh mờ bă kơphe bơh ală kong ti dê geh mờr 15%, bă kơphe kơ\ kơljap gam wơl gơwèt hờ ală hợp tác xã mờ mpồl tam klac.

Nam do, rơndap broă pơnjat tai pơ gồp bal mờ ală mpồl kỹ thuật nàng pơlam lơh sră sền gròi broă lơh tam kơphe kơ\ kơljap, cih mat ală mpồl cau lơh broă sa geh bơta pràn bơh ală tiah mut lơh rơndap broă dê. Bal mờ hơ\, rơndap broă pơnjat tai dong kờl lơh niam ală suơn lơh gơlik sơn tìl dơ\ sơn rờp, ală suơn ờng drơng broă tam pa wơl kơphe, mut lơh broă bơ to bơtê tam kơphe kơ\ kơljap, tam pa kơphe gơ jat bal mờ ală broă lơh ràng tơlik. Kuơ màng tàm nam 2017, ală broă lơh dong kờl phan bơna kung geh chồl pràn. Ồng Lê Văn Hiến pà git, jơnau kờ` bơh rơndap broă do dê là bơtàu tơnguh dùl bă kơ\ kơljap, ờ mìng geh gùng lòt mờ gam geh dùl ròt phan bơna tai. Hơ\ là mai\ mok, [làng ìs, [ồm dà tềm pềr mờ ală broă lơh ndai gơ jat bal mờ mpồl cau lơh broă sa den ngan lơh geh dùl ròt mpồl kơ\ kơljap.

VNSat là dùl tàm ală rơndap broă geh bơta pràn dờng, bơcri ringbal tàm gah lơh kơphe. Tơnơ\ rlau 1 nam mut lơh, gơtùi đơs rơndap broă VNSat tàm Daklak neh lơh geh uă cồng nha niam. Mơya ală tiah mờ cau tam kơphe pal ngui ală bơta dong kờl bơh rơndap broă dê nàng bơsong ală kal ke, bơta lòng tàm broă tam kơphe kơ\ kơljap.

              Cau cih mờ yal tơnggit K’Duẩn