VOV4.K’ho - {òn Bình Lợi, xã Cư Mlan, kơnhoàl Ea Sup, càr Daklak neh geh tu\ geh git tus là [òn 5 ờ: ờ geh đèng, ờ geh gùng, ờ geh hìu bơsram, ờ geh hìu sơ nơm, ờ geh hộ khẩu. Mơya kơnờm lòt jat rơndap broă tam gơl pa pràn kơldang ngan bơh ală bă tiah lơh sa suơn sre - [òn lơgar tàm kơnhoàl, tàm càr, Bình Lợi neh tam gơl geh cồng nha bơh broă tam chi lơh phan sa lơyah ngai nàng tam ală bơta chi tam công nghiệp jo\ ngai, geh cồng nha lơh sa uă. Ờ mìng jơh r[ah, uă hìu nhă tàm [òn neh gơ gơs là cau pas geh priă tơlak, lơh tam gơl tơn muh mat bơh ù tiah do dê:

Tàm bă tiah ơnàng rlau 3 lồ ù, 5 rbô `jrong tiêu, pah nam priă lơh geh mờr 500 tơlak priă, bi Bế Văn Long, kòn cau Nùng deh nam 1985 ơm tàm [òn Bình Lợi, xã Cư Mlan, kơnhoàl Ea Sup, càr Daklak ờ gơtùi pồn bơta chờ chờp. Kah wơl ală ngai bơh sơn rờp lam hìu nhă mut tàm ù tiah pa lơh broă, bi Long pà git, hìu nhă bi là dùl tàm ală hìu nhă sơn rờp ntrờn mut lơh broă tàm do. Tu\ hơ\, bă tiah do kung gam là ală bă brê mìng geh rah rài nđờ nơm hìu kù geh lơh ing. Rài kis kal ke, bòl glar ngan, jơgloh r[ah, kòp tê jê să lơh aniai sùm, làng bol mìng git kơnờm bơh ù brê nàng kis. Tu\ do, ờ mìng geh rài kis kơ\ kơljap, geh bơta sền gròi bơh ală kơnă, ală gah broă lơh dê, să tờm bi mờ hìu nhă lơh ngan lơh broă, bơsram đòm jat nàng brồ guh den tàng neh geh hìu đam dờng ơnàng, rài kis neh ờ huan kal ke: “Lài do, tu\ tus ndo go\ tàm brê geh tờm chi chơt ro den a` kơl nàng tam tiêu mờ hời rơhời bơtàu tơnguh. Dùl nam lơh bơh 200 tus 300 nơm `jrong, hơ\ sồng hời rơhời bơtàu tơnguh tai. Tu\ do, den hìu nhă geh mờr 5 rbô `jrong, mơya mìng tơnhàu pơgap 2 rbô 500 `jrong. Kờp jơh priă lơh geh tơ nơ\ mờ tu\ kờp jơh priă jền bơcri den kung geh pơgap bơh 400 tus 500 tơlak priă tàm 1 nam. Tu\ do rài kis neh ờ huan bòl glar tai, geh phan bơna priă jền prap tềm pềr rlau mờ lài.”

Kung bè bi Long, hìu nhă bi Hoàng Văn Nghĩa, kòn cau Tày, ơm tàm [òn Bình Lợi, xã Cư Mlan kung geh sền là cau pas geh priă tơlak tàm [òn lơgar. Kơnờm lơh ngan bơsram, mut ngui khoa học kỹ thuật tàm broă tam mờ sơngka sền gàr rlau 3 rbô 800 `jrong tiêu, tàm hơ\ geh 2 rbô `jrong neh tơnhàu kơljap sùm, bi Nghĩa tac geh git nđờ rhiang tơlak priă pah nam. Bal mờ hơ\, bi Nghĩa gam koh mờ ờng is tiêu sơntìl nàng tac wơl ală hìu nhă ndai in tàm tiah do, mơkung jơh nùs pơlam làng bol in bơta chài tam mờ sơngka sền gàr tờm tiêu nàng lơh geh cồng nha uă ngan rlau jơh: “Nam 2009 a` bơcri tàm tòm tiêu, tus nam do hìu nhă a` kung geh priă jền kơljap sùm, tiêu tơnhàu geh bơh 5 tus 6 ki\ tàm 1 tờm, dùl nam tơnhàu geh bơh 4 tus 5 tấn, kờp jơh priă sơngka sền gàr kung geh bơh 400 tus 500 tơlak priă tàm 1 nam.”

Go\ uă hìu nhă làng bol lòt lài neh geh rài kis bơtàu tơnguh tàm ù tiah pa, bi Triệu Văn Nam, kòn cau Dao kung lik lòt bơh [òn tờm, lam hìu nhă tus [òn Bình Lợi, xã Cư Mlan nàng lơh broă. Bulah mut tơnơ\, mơya kờ` bơsram, prap gàr mờng chài bơh ală hìu nhă lòt lài ndai den tàng tơnơ\ rlau 5 nam tam mờ sơngka sền gàr, tus tu\ do, suơn tiêu rlau 1 lồ bơh hìu nhă bi Nam dê kung neh sơn đờm ai tơnhàu sùm. Bulah gam kal ke, mơya bi Nam pà git, bi sùm tơngkah hìu nhă mờ làng bol lơh ngan lơh broă lơh sa nàng bơt bơtàu ù tiah he gam kis ngai sơlơ bơtàu tơnguh rlau: “Bơh nam 2011 a` tus ndo, tă dùl êt priă nàng blơi ù mờ làng bol tus ndo lài. A` blơi, hơ\sồng a` lơh, tam tiêu, tus tu\ do kung neh tus nam dơ\ 5 bloh, hơ\sồng kung geh priă jền đau. Bol a` lơh ngan nàng lơh sa tơnơ\ do, lơh ngan brồ guh nàng tơngkah hìu nhă in, mblàng yal làng bol in lơh ngan lơh sa gơ in bơtàu tơnguh, hời rơ hời lam [òn do bơtàu tơnguh rlau.”

Bơh dùl [òn geh git tus mờ 5 ờ: ờ geh đèng, ờ geh gùng, ờ geh hìu bơsram, ờ geh hìu sơ nơm, ờ geh hộ khẩu, tus tu\ do, muh mat [òn Bình Lợi, xã Cư Mlan, kơnhoàl Ea Sup, càr Daklak neh geh bơta tam gơl pa. Tàm ală nam do, Đảng, dà lơgar, ală kơnă, ală gah broă lơh mờ mpồl lơh broă mpồl bơtiàn neh mut lơh uă broă lơh dong kờl, bơcri priă bơt bơtàu, bơtàu tơnguh uă phan bơna, gùng che đèng tàm [òn lơgar. Bal mờ hơ\, ală cau lơh broă sa kung lơh ngan bơsram ală gơguh jak khoa học kỹ thuật, tus bal lơh broă lơh sa, lơh pas hìu nhă in, pơgồp bơnah tàm bơta bơtàu tơnguh tàm ù tiah nhàr dà lơgar gam uă kal ke do.

                                                      Cau cih mờ yal tơnggit K’Duẩn