VOV4.K’ho – Bơh ală bơta gle, đơr geh koh ai tàm brê, bơh mpàng tê chài rơgơi, bơta bơceh pa bơh ală cau chài kòn cau Rơđê dê neh mòn gơs ală phan nhơl gùng đơs crih krơi is ngan bè cing gle, t’rưng, goong kram, đinh năm, đinh tut… Ală phan nhơl gùng đơs crih krơi is do ai go\ rài kis niam chài li la mờ niam ngan bơh kòn cau Rơđê dê, mơkung pơgồp bơnah lơh geh cồng nha tàm ală dơ\ broă lơh đơs crih tamya làng bol mờ mờng chài.

Pah tu\ đinh tut geh uh, sap gơ dê ntas bè ai tơnggo\ bơta pràn kis kơ\ dơn ngan, pràn kơldang ngan bơh khi dê, bơrlu\ bal mờ sap ja` sơnggơr mờ cing mồng, sap ntas hơ\ gơ mpong dờng, gơ rềng tàm tơl sơne\ gùng, tàm ală bơ nơm jơnhua, tiah ơm kis bơh cau kòn cau Rơđê dê, lơh gơlik dùl rài kis niam chài ndu gơn rơh ngan.

Nghệ nhân ồng Khai, ơm tàm [òn Sah A, xã Ea Tul, kơnhòal Cư Mgar, càr Dak Lak pà git, đinh tút kòn cau Rơđê Kpă dê geh 6 nơm ding jòng, lơyah bal mờ bơta dờng, dềt krơi is. Kung bè rơ kèl đinh năm, sap ntas bơh tơl ding tut dê gơ ndrờm jat sap ntas bơh tơl niam cing tàm bòr cing knah dê…

Jat bè ờs den uh đinh tút pal geh 6 nă cau, mơya tu\ ờ tơl cau uh den geh 5 nă cau kung gam gơtùi uh sơl: “Đinh tut bơh cau ùr uh, geh 6 nă cau uh, uh bè uh rơ kèl đinh năm, bè dròng cing sơl, uh jat sap. Tàm 6 nă cau uh hơ\ den tơl nă cau geh kơnòl bè 6 nơm cing tàm bòr cing knah kòn cau Rơđê dê. 6 sap uh gơ bơrlu\ bal lơh gơlik sap ntas niam ngan. Rài yau, cau uh đinh tut tàm ală dơ\ ies [ồc, tàm trồ ngai tu\ tơl nă cau gam nggui boh bơr pơn dờm pơnđiang hìu bơnhă geh cau chơt”.

Ală ùr nghệ nhân [òn Kmrơng A, xã Ea Tu [òn dờng Buôn Ma Thuột tàp uh Đinh tut

Kung bè ală phan nhơl gùng đơs crih ndai kòn cau dê sơl, broă mòn đinh tút kung pal geh lơh jơh nùs mờ gơ jat tàm bơta chài mòn bơh nghệ nhân dê. Bơdìh mờ bơta chài rơgơi geh is, nghệ nhân kung gam pal geh mờng chài tai. Nghệ nhân ồng Kol, ơm tàm [òn Tơng Ju, xã Ea Kao, [òn dờng Buôn Ma Thuột, càr Dak Lak yal: Kờ` geh rơ kèl đinh tút uh niam, nghệ nhân pal lơh ua\ bơta broă, bơh broă rơ wah tờm đơr tus broă kồs đơr hơ\ sồng tus bơta chài mòn mờ bơta gơ mut sap uh: “Tu\ lơh đinh tút nghệ nhân pal koh jat gơl tờm đơr dê. Nghệ nhân gơtùi mòn đinh tut den pal gơtùi uh sap sơl. Tu\ lòt tòes kòi, cau rơwah ală cau nàng uh đinh tut tu\ gam jă kòi. Tê ìa rơ kèl đinh tut nàng uh, jơng den jă kòi. Bal mờ hơ\, cau kung uh đinh năm đơs Eirei tàm tu\ hơ\ tơn sơl. Ờ mìng lơh chờ hờp, mờ gam dong lơh rài bơta glar bòl tu\ lơh broă tai”.

Ală ùr nghệ nhân [òn Kmrơng A, xã Ea Tu [òn dờng Buôn Ma Thuột tàp uh Đinh tut

Đinh tut bơh kòn cau Rơđê Bih dê (cau Rơđê Bih hòi là đinh atut) mìng geh 5 ding đơr dờng, dềt krơi is, mìng jòng bơh 10 tus 20 phơng. Dùl đah bồ lời gời, dùl đah bồ den lời bè ờs kồ đơr. Sap ntas ndrờm bè 5 nơm cing tàm bòr cing Jhô. Đinh tut kung bơh cau ùr uh sơl, kờ` đơs bơta lôi sơ nơng tàm ală dơ\ ies [ồc halà tàm sươn mìr.

Nghệ nhân ồng Khuen, ơm tàm xã Ea Bông, kơnhòal Krông Ana, càr Dak Lak pà git: Đinh tut bơh cau Rơđê Bih dê tu\ uh tàm dơ\ ies [ồc, 5 nă cau ùr nggui gùt dar gơbăng [ồc cau chơt, dinh tut ơn ntàu song, đah bồ lời gời ơn rềp mbùng. Sap ntas dềt, rơ le\ rơlùn bè jơnau yal. Ai tàm sươn mìr den uh tu\ ơm rlô lơh broă nàng lơh rài bơta bòl glar: “Uh đinh tut geh 5 nă cau. Bè ờs den cau ùr uh, mơya dilah ờ tơl cau den cau klau kung gơtùi uh sơl. Đinh tut geh uh tàm nhai toès kòi. Tàm hìu geh ies [ồc, halà kơt Drai den geh uh đinh tut. 2 nă cau wèt mat hờ tiah đah mat tơngai mut, 3 nă cau wèt mat hờ tiah đah mat tơngai lik. Tu\ uh đinh tut geh cau tamya sềm Grứ (hơ\ là klàng) par. Halà kờ` uh tu\ moat jrùm, tu\ kờ` lơh rài bồ tơngoh, lơh rài bòl glar, mìng geh uh tu\ lòt tras ka, tu\ kơt drap tơrnờm tàm mìr. Ai tàm [òn, mìng geh uh đinh tut tàm hìu cau pas dê, là ală cau neh lơh yàng rơpu, kơn rồ. Ờ di hìu lơi kung gơtùi uh. Ai bơdìh hơ\ den mìng tàm dơ\ ies [ồc hơ\ sồng geh uh đinh tut tàm hìu nàng pơn dờm pơnđiang cau tờm hìu, lơh rài bơta kê sồt moat jrùm tu\ roh cau tờm, tơngac cau tờm rê mờ dunia atâo dê. Cau r[ah den mìng geh uh tàm mìr gời”.

Đinh tut geh 5 nơm ding

Tu\ do, khat dùl nă cau lơi tu\ tus mờ ală [òn kòn cau Rơđê tàm nhai lơh chờ halà ngai chờ [òn lơgar dê, ndrờm klo sap ntas bơh đinh tut dê bơrlu\ bal mờ sap ntas cing knah, cing kram mờ ua\ phan nhơl gùng đơs crih ndai. Mờ sap ntas đinh tut ngan là ờ gơtùi bơrlu\ mờ ală sap ntas phan hơl gùng đơs crih ndai tài sap rơ kèl đinh tut krơi ngan, ndu gơn rơh ngan mờ niam ngan.

Cau mblàng K’Duẩn