VOV4.K’ho- Tàm ală dơ\ lơh chờ ờs mờng bơh cau K’ho tàm Lâm Đồng dê geh dùl dơ\ lơh chờ krơi is ngan, cèng wơl ua\ bơta chờ hờp mơ geh tai bơta tìp mat lơh kuèng bal, bơta tam klăc bal ai tơl nă cau tàm [òn lơgar he dê kung bè [òn lơgar ndai sơl hơ\ là dơ\ lơh chờ lơh bơyô.

Bơh rài yau, tàm nùs nhơm mpồl bơtìan kòn cau K’ho dê ndrờm pin dờn là rài kis bơh khi dê ndrờm geh ală yàng atbồ, hơ\ là yàng cèng wơl bơta kuơ ngan ngồn ngan rlau jơh ai rài kis in bè: yàng kòi, yàng tơ ngời, yàng kơh bơ nơm… Là dùl bơnah bơh làng bol lơh broă sa sươn sre geh bơta pin dờn “rơbô phan ndrờm geh hwuềng lơm” tàm rài kis cau K’ho dê geh ua\ ngan dơ\ lơh yàng mờ dơ\ lơh chờ tàm nam, bè: dơ\ lơh yàng lơh sa sươn sre, dơ\ lơh yàng `ô lir bông, dơ\ lơh yàng gờm chờ kòi lik, dơ\ lơh yàng sơn đan mat, dơ\ lơh chờ lơh bơyô.

                                                                               Ùr ơruh K’ho  

Dơ\ lơh chờ lơh bơyô cau K’ho dê geh lơh tàm tơngai broă lơh sa sươn sre neh lơh sir mờ ru ngan. Dơ\ lơh chờ geh bơta ring bal đah ală [òn tus bal dơ\ lơh chờ den ờ geh tơngai bơyai lơh nền. Nàng dơ\ lơh chờ geh bơyai lơh niam bơne\ den kra [òn ală [òn bal mờ cau geh bơngă pin dờn tàm mpồl bơtiàn bal mờ gơ\p cribơyai sac rơ wah tu\ tơngai bơyai lơh kung bè cribơyai ală broă lơh rcang lài ai ngai lơh chờ in, tam pà bal broă lơh ai tơl hìu bơnhă tus bal in sơl.

Tàm dơ\ lơh chờ lơh bơyô bơh cau K’ho dê lài do sùm geh dơ\ lơh yàng sa rơpu, mơya ală nam pa do pơgồp bal mờ dơ\ hòi jà bơt bơtàu rài kis niam chài rơ gơi tàm tiah làng bol ơm kis mờ pleh mờ ală broă lơh cèng bal bơta tam lơh tam pờng, rơpu geh ala mờ sur. Sur geh sac rơ wah lơh phan pơdơng lơh yàng pal geh tơn um, rào kloh niam bơh ngai lài mờ geh kơ\t tàm chi gơ nơng tàm nggùl [òn, nàng kra [òn in ala mat mpồl bơtìan lơh yàng duh khoai mờ jơnau kờ` là jà yàng tus bal tàm ngai lơh chờ, kung nàng kờ` yàng ai ngai lơh chờ in geh cồng nha, tơl nă cau sơlơ rềp mềr, tam pà bal mờ gơ\p ală bơta kal ke, bơta chờ hờp, moat jrùm tàm rài kis. Tơ nơ\ hơ\ geh lơh poăc mờ gơm gơs ală phan sa ờs mờng mờ tơl nă cau chờ hờp bal kềng gah yang tơr nờm.

Ngan là nàng tơnguh tai bơta tìp mat lơh kuèng đah ală [òn cau K’ho dê bal mờ gơ\p den tàm dơ\ lơh chờ ờ gơ tùi ờ geh ală dơ\ tàm pơr lòng đơs tam pơ\t bơh ală klau pơnu ùr ơruh dê, ờ mìng là bơta tàm pơr lòng bơta chài lơm, ràng tơlik ală gùng đơs pơn đick bơh yau, ràng tơlik ală săp đơs niam bơh [òn he dê mờ bơh ală jơnau đơs, săp đơs hơ\ neh lơh ua\ klau pơnu, ùr ơruh sac rơ wah geh ală “cau bơyô” di nùs di tồr ngan mờ he.

Dilah bè klao ngai là tơngai di pal ngan nàng bơyai lơh ală broă nhơl chờ bơh yau den tu\ mat tơngai mut, ală gơn ru lòng ro geh ơn gơn ru dờng ngan, ală ồs hơng tơn jơh bơta noat mrềt tàm tiah kơh bơ nơm dê, mìng gam ia\t kơ no ală săp ntas mồng, săp ntas cing mpong gùt jơh [òn, jơnau đơs pơn đick tàm bơr lu\ bal mờ jơnau dơ `o\ nhơl hô hâng ngan bơh tơl nă cau dê. Tu\ neh bơ`ul dùl ết tơr nờm, bơh ală cau kra tus ală ùr ơruh ndrờm tê ring ngan tam ya gùt dar gơn ru ồs hơng, tam ya bal ală gùng tam ya ờs mờng.

Dơ\ lơh chờ lơh bơyô sùm geh bơyai lơh bơh 2 tus 3 ngai, tơ nơ\ hơ\ tơl nă cau pơs wàs wơl mờ rê wơl tàm hìu, pơn jat tai ală broă lơh pah ngai. Dơ\ lơh chờ ngan ngồn là dơ\ nàng làng bol tus bal tìp mat, tơm bơh bơr, niam chài rơ hơi mpồl bơtìan, neh cèng wơl bơta chờ hờp, geh kuơ ngan tàm rài kis cau K’ho dê. Tơ nơ\ dơ\ lơh chờ lơh bơyô tơl nă cau sơ lơ rềp mềr bal, tam klăc bal rlau tai đah ală [òn lơgar.

Quốc Học jat ba\o Lâm Đồng- Cau mblàng K’ Hạnh