VOV4.K’ho – Kòn cau Rơđê geh uă dơ\ lơh yàng kươmàng, tàm hơ\ geh bơhìan lơh yàng guh mut hìu pa. Tơnơ\ tu\ lơh gơs hìu jòng, kòn cau Rơđê lơh yàng guh mut hìu pa mờ jơnau pơrya là nàng kờ` ưn ngài ală yàng mờ jà làng bol jơi nòi neh pơgồp bal bơta pràn, dà kơl hề, pơgồp phan bơna nàng dong cau tờm lơh gơs hìu.

Nàng gơtùi lơh gơs dùl nơm hìu jòng, den sồr pal geh bơta jơh nùs mờ cau tờm pal geh priă jền. Tu\ hìu geh lơh gơs den cau tờm hìu sùm lơh yàng nàng guh mut hìu pa. Dơ\ lơh yàng guh mut hìu pa kươmàng ngan, den tàng cau tờm hìu sùm rơcang lài ală phan pơ dơng lơh yàng nền nòn ngan. Drap tơr nờm geh kơt tàm ală `jrong neh geh trah mòn mờ geh lơh bơh ngai lài, sap sèng tàm cơldu\ tờm ngan bơh hìu jòng pa dê; ală kòng lơngô geh tơn dò tàm tồr ală drap tơr nờm dê. Cau ngui mhàm sur, là phan pơ dơng lơh yàng nàng bong tềng `jrong nàng ai lơh pơn yơu bè bơta pas sơm, ring lơngai, chờ hờp, gơboh gơbài. Ồng Thơi, kra [òn [òn Mblơt, xã Ea Bông, kơnhòal Krông Ana, càr Dak Lak pà git: “Phan pơ dơng lơh yàng geh sur, ờ duh pal pal geh bal mờ să sur, mìng kờ` gam tơl bồ, tồr là di bloh. Tài bơnah să sur dê neh geh tah nàng tru\ gơm gơs phan sa nàng rơcang iờ sa nac in. 1 nơm pềs, 1 nơm bơngàn piang, 1 bơngàn poac sur ơn tàm đồng, plai nhồng ro, ding bồp nàng jồp tơr nờm…”

Jat ồng Thơi yal, bơh sơn rờp là lơh yàng, yal yàng in bè hìu pa, tơnơ\ hơ\ duh khoai mò pàng, hơ\ sồng lơh yàng jùt hìu, lơh yàng gờm chờ pràn kơldang să jan bèp, mè, kòn sau. Tàm hơ\, lơh yàng jùt hìu là kươmàng ngan rlau jơh. Tàm dơ\ lơh yàng do, tơnơ\ tu\ ală phan pơ dơng lơh yàng geh rơcang wil tơl, sap dròng cing mồng mpong ntas nàng yal làng bol ơm rềp, ơm ngài in git hìu bơnhă geh broă chờ hờp, jà tơl nă cau tus bal dơ\ lơh yàng. Cau tờm hìu sing hìt ồs tàm hìu [ềp, kờ` hòi dan bè bơta ram mhu\, hờm ram wil tơl. Tu\ lơh yàng den ùr bơklau cau tờm hìu soh phan kòn cau nggui rềp drap tơrnờm nàng lơh yàng. Bal mờ broă kơp kờ` hìu jòng kơ\ kơljap jo\ jòng den jơnau rac yàng gam hòi dan ală bơta niam bơne\ tus mờ hìu bơnhă. Ồng Thơi yal: “Tu\ lơh yàng den rac dan bè do: Ơ yàng! A` jà ală yàng tàm tiah đah mat tơngai lik, ală yàng tàm tiah đah mat tơmngai mut, yàng hơđang trồ, yàng tàm ù, yàng sền gàr, yàng sền gròi. Kòn sau wil tơl chờ hờp, kàl lơh sa tơnhàu geh uă, geh pràn kơldang să jan bềng lìu, tìp uă bơtuah bơtùai, rài kis pas sơm”.

Jơnau rac yàng neh jơh, cau bơ jơu ai tơrnờm jàu cau tờm hìu in mờ ai kòng lơngô tơn dò tàm tê cau klau tờm hìu, kòng tơn dò tềng tê kiau mờ jơnau pơrya là geh bơtuah bơtùai tàm tơl broă, kong tơn dò tềng tê ma nàng ală yàng in ai pà lơngap lơngai hìu in geh kơljap, sền gàr hìu bơnhă ring lơngai, gơboh gơbài. Tơnơ\ dơ\ lơh yàng, cau bơ jơu ai piang, poac, tơrnờm cau tờm hìu in lài, tơnơ\ hơ\ jàu 2, 3 nă cau dờng tàm jơi nòi, tơnơ\ hơ\ cau tờm hìu jà cau bơ jơu, jơi nòi mờ jơh tơl nă cau tàm [òn rềp [òn ngài sa bal.

Tu\ guh mut hìu pa, sap dròng cing Knah mpong ntas sùm mờ bơta kơp kờ`, ală yàng ai pà bơta bơ tòm bal, ring lơngai [òn lơgar in. Jơh tơl nă cau tàm [òn rềp, [òn ngài ndrờm geh jà tus bal dơ\ lơh yàng guh mut hìu pa. Mờ tu\ tus bal dơ\ lơh yàng, khi kung tă pơgồp mờ broă cèng drap tơrnờm halà iar, sơ\ tơngời, kòi… nàng chờ hờp bal mờ cau tờm hìu. Ồng Thơi pà git tai: “Jơh tơl nă cau tàm [òn ndrờm geh jà tus bal dơ\ lơh yàng guh mut hìu pa. Geh ală cau geh drap tơrnờm den kung cèng tus sơl nàng chờ hờp bal. Tài tu\ lơh yàng guh mut hìu pa den geh gal ngan cau. Geh tu\ geh bơh 10 tus 20 drap tơrnờm. Dùl nă cau tờm hìu ờ jai kơlôi rơcang jơh. Den tàng, cau lơi tus bal dơ\ lơh yàng, geh cau den cèng phe, kòi, drap tơrnờm, tơl nă cau tàm jơi nòi, [òn lơgar tàm dong kờl bal mờ gơp nàng lơh gơs broă yal mờ ală yàng”.

Dơ\ lơh yàng guh mut hìu pa là dùl bơta niam chài rơ gơi krơi is ngan bơh kòn cau Rơđê dê. Gơwèt mờ ală dơ\ lơh yàng krơi is, do ờ mìng là tu\ nàng tơl nă cau chờ hờp bal mờ gơp `ô sa, boh bơr, tam pà bal ală mờng chài tàm broă lơh sa, mờ gam là dùl broă lơh tàm rài kis [òn lơgar cèng bơta niam chài đah ală cau tàm [òn, pơgồp bơnah bơt bơtàu [òn lơgar ngai sơlơ niam bơne\.

Cau mblàng K’Duẩn